NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

KARIN DE MIK
Duizend banketletters bakken de gebroeders Jaarsma van de gelijknamige 'bakery' in Pella (Iowa) elke dag. Uit heel Amerika en zelfs Azië komen er bestellingen van Nederlandse emigranten.

De Jaarsma's zijn van Friese komaf. Grootvader emigreerde in 1882 vanuit Ternaard naar Pella. De in het Friese Akkerwoude geboren Tabe de Vries (72) stapte in januari 1947 in Rotterdam aan boord van de 'Veendam', omdat hij in het 'lân fan dream en winsken' (land van droom en wensen) meer toekomst zag. Hij verbouwt maïs en sojabonen op 400 hectare landbouwgrond. Wennen deed hij snel. Engels leerde Tabe, die zichzelf Tom ging noemen, tijdens de kerkdiensten, vertelt hij. Omrop Fryslân schetst in vier afleveringen een beeld van Friese emigranten en hun nazaten. Aanleiding is de grote Friezenreünie Simmer 2000 die deze zomer plaatsvindt. Alle Friezen, zowel van overzee als uit de rest van Nederland, worden door het organisatiecomité onder leiding van Elfstedenvoorzitter Henk Kroes opgeroepen terug te keren naar hun 'heitelân'. Er worden 100.000 mensen verwacht. "2000 is the year, Friesland the place", zegt Kroes in de eerste aflevering na een optreden in Pella van het Burgumer Mannenkoor, dat vorige herfst een promotietoer maakte voor Simmer 2000. De in Zwaagwesteinde geboren Fetsje Feenstra veegde haar ogen droog toen ze de Friese liederen hoorden. Ze vindt het nog steeds fijn om Fries te spreken, vertelt ze in in het Fries met een Amerikaans accent. Akkerbouwer De Vries zegt geregeld te dromen van Friesland. Hij mist het 'reedride' (schaatsen), want water is er in de uitgestrekte midlands niet.

In de tweede aflevering, volgende week zondag, staat de 103-jarige Andrew Vogel uit Orange City (Iowa) centraal. Hij emigreerde in 1913 op zijn zeventiende als zoon van een verfhandelaar uit Berlikum. In de jaren twintig van de vorige eeuw begon hij zelf verf te produceren en verkopen. Zijn 'American dream' kwam uit. Zijn firma groeide uit tot een van de grotere verfondernemingen van Amerika. Vogels kleinzonen leiden nu vijf verffabrieken met in totaal 850 werknemers. Vogel woont in een verzorgingshuis. Het Burgumer Mannenkoor zong daar voor hem het Friese volkslied, dat hij ontroerd aanhoorde. Ooit zal dit "Frysk bloed tsjoch op" bij zijn begrafenis weer te horen zijn.

Lân fan dream en winsken, zondag, Ned.1, 13.00-13.30u.