NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent MARC LEIJENDEKKER
ROME, 23 DEC. Door met twee handen de heilige deur aan de zijkant van de Sint Pieter open te duwen, zal paus Johannes Paulus II in de kerstnacht het startsein geven voor het jubeljaar. De katholieke kerk wil hiermee de tweeduizendste geboortedag van Christus vieren. Maar veel Romeinen vrezen dat de paus de deur openzet voor een reeks plagen van bijbelse proporties.

De eeuwige stad, die nu al vastzit in een onontwarbare verkeersknoop, krijgt in het jaar 2000 miljoenen bezoekers extra te verwerken. Ze komen voor een groot aantal religieuze plechtigheden en voor de keur van culturele manifestaties die het heilig jaar zullen opluisteren. De laatste schattingen praten over 25 30 miljoen pelgrims.

"Het dreigt een lijdensweg te worden," zegt Giovanni Negri, woordvoerder van het Osservatorio Laico. Dat is een groep overwegend niet- gelovige intellectuelen die het gemeentebestuur kritisch heeft gevolgd in de aanloop naar het jubeljaar. Het ging om politiek, niet om religie, en het eindoordeel is negatief. "Ze hadden beloofd dat dit een gelegenheid zou worden om Rome te moderniseren," zegt Negri. "Daar is niets van terecht gekomen." Vijf jaar geleden legde de Groene burgemeester Francesco Rutelli met veel fanfare een indrukwekkend plan op tafel. Er zou een broodnodige derde metrolijn komen, onder het centrum door naar de Sint Pieter. Een lange verkeerstunnel zou de beruchte flessenhals bij de Engelenburcht wegnemen. De stad zou ter voorbereiding op het jubeljaar een radicale opknapbeurt ondergaan: beter openbaar vervoer, minder files, gerestaureerde monumenten.

Dat laatste is gelukt. Veel historische gebouwen zijn schoongemaakt, waardoor het vroeger overwegend oker-achtige kleurenpalet van de stad verrassend is veranderd. Monumenten als de vijftiende-eeuwse Ponte Sisto over de Tiber, decennia lang aan hun lot overgelaten, zijn in volle glorie gerestaureerd. De omgeving van de belangrijkste kerken is opgeknapt. De informatievoorziening voor toeristen is sterk verbeterd.

Maar het is een overwegend kosmetische operatie, mede mogelijk gemaakt omdat er geld over was. Want de belangrijkste infrastructurele werken zijn niet doorgegaan. De derde metrolijn blijft een droom en de tunnel is gekrompen tot een zinloos tunneltje, net achter de flessenhals bij de Engelenburcht. De verbetering van de wegen is voornamelijk beperkt gebleven tot de rondweg en de weg naar het vliegveld.

"Het is een oud verhaal," zegt Negri. "Italië slaagt er al zeker veertig jaar niet in om grote infrastructurele werken uit te voeren. We zijn het enige grote land dat geen echte hoge-snelheidstrein heeft, we praten al decennia over een brug tussen Sicilië en het vasteland, de werken voor de wereldkampioenschappen voetbal in 1990 zijn een zaak voor de rechter geworden. Het jubeljaar past in dit kader." En dat terwijl het zo'n goede gelegenheid was. Het kabinet had miljarden guldens beschikbaar gesteld om dit kerkelijke feest in goede banen te leiden. Er was gezonde tijdsdruk en op tafel lagen zinnige plannen. Italiaanse beleidsmakers hebben vaak speciale momenten nodig om iets te realiseren. Net als bij de Olympische Spelen in 1960 zou Rome een forse infrastructurele stap vooruit maken.

Bureaucratie, politiek geharrewar, gebrekkige planning en contracten met weinig sanctiemogelijkheden bij wanprestaties gooiden roet in het eten. Symbool daarvoor zijn twee open bouwputten. Die van het nieuwe auditorium, ontworpen door Renzo Piano, waar het kerstconcert voor het jubeljaar had moeten worden gehouden en waarvan de oplevering nu ergens in het jaar 2002 wordt verwacht. En die van de futuristische kerk van het jaar 2000, van de Amerikaanse architect Richard Meier. Daarvan steekt alleen het stalen staketsel voor de zeilvormige muur uit de grond. God mag weten wanneer die kerk klaar is. Het Vaticaan heeft zijn deel van het werk wel op orde, en dat maakt het contrast nog schrijnender. Soms komt de irritatie bij de curie naar buiten. Zoals vorige week. "Helaas ontbreken de echte openbare werken, zoals de metro," zei monseigneur Liberio Andreatta, directeur van het Bureau voor Pelgrims. "Laten we hopen dat het jubeljaar leidt tot reflectie. Er is een koersverandering nodig, want vergissen is menselijk, maar volharden daarin is des duivels."

Een hoofdprobleem zijn de bussen. Om geld te besparen zullen veel pelgrims per touringcar komen. Verspreid over een jaar worden dat 380.000 bussen, zo heeft Negri uitgerekend. Bij gebrek aan een betere oplossing is bedacht dat die bussen in principe niet de stad in mogen omdat die daar niet op is berekend. Aan de rand van Rome komen speciale parkeerplaatsen, waar de bezoekers moeten overstappen op het openbaar vervoer of verder moeten via een paar nieuwe buslijnen, tegen hoger tarief dan normaal, die speciaal voor het jubeljaar zijn ingericht. Gidsen die iedere dag met toeristen door Rome trekken presenteren rampscenario's van groepen die moeten worden opgesplitst en elkaar kwijt raken, van oudere mensen die niet de hele dag kunnen rondtrekken door de stad, van propvolle metro's waar geen plaats meer is voor toeristen. Uit protest tegen het bussenplan zijn de grote buitenlandse touroperators begin deze week twee dagen in staking gegaan. Zij hebben een unaniem advies aan hun niet-religieuze klanten: kom volgend jaar niet naar Rome.

( a d v e r t e n t i e s )