NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Zo'n vijftienduizend scholieren protesteren vandaag in Den Haag tegen het zogeheten studiehuis. Van scholengemeenschap Wiringherlant vertrokken vanochtend twee volle bussen.

Door onze redacteur SHEILA KAMERMAN

DEN HAAG, 6 DEC. Al vanaf half acht 's morgens is het stakingscomité in de weer in de kantine van de scholengemeenschap Wiringherlant in het Noord-Hollandse Wieringerwerf. Een groot spandoek ('Veertig uur per week, give me a break') wordt uitgerold. De inschrijfformulieren worden geteld. Alles is in orde. Naarmate de tijdstip van vertrek nadert, neemt de spanning toe. Om tien uur staan twee bussen klaar om 72 van de 128 vierdeklassers (havo en vwo) van het Wiringherlant naar het Malieveld in Den Haag te brengen.

Naar schatting vijftienduizend leerlingen van het havo en het vwo hebben vanmiddag in Den Haag geprotesteerd tegen hun nieuwe eindexamenprogramma, het 'studiehuis'. Op het Malieveld riepen zij onder anderen staatssecretaris Adelmund (Onderwijs) op het vakkenpakket te verlichten. Rond het middag uur heerste op het Malieveld volstrekte chaos. De leerlingen gooiden met aarde, met eieren, brood, appels, bananen, eieren.

De scholieren uit Wieringerwerf pikken het niet, zeggen ze. De werkdruk die de vernieuwde examenprogramma's in de bovenbouw van havo en vwo met zich meebrengt, doet hun de das om. Veertien vakken hebben ze maar liefst. In acht vakken doen ze eindexamen, van de overige zes tellen de cijfers van de schoolonderzoeken mee voor het eindexamen. "Tijd om iets anders te doen naast school is er nauwelijks meer", zegt Heleen Biesheuvel (15). "Een bijbaantje kan al helemaal niet meer, maar ik heb zelfs nauwelijks tijd om vriendinnen te zien. Het is altijd maar leren, leren, leren."

De vader van Heleen las over de landelijke staking in de krant. Of dat niet iets voor zijn gestresste dochter was, vroeg hij. Zij kaartte de zaak aan in de groepsdiscussie tijdens maatschappijleer. En de meeste klasgenoten waren het met haar eens: We moeten een vuist maken. We gaan!

De meeste leerlingen kregen de stakingsoproep, die drie weken geleden is gedaan door zeven leerlingen uit Vlaardingen, via het Internet. Leerlingen die Den Haag te ver vonden, staakten op hun school. Een groot aantal leraren ging mee naar Den Haag of maakte geen bezwaar dat hun leerlingen verzuimden. Veel scholen, zoals het Caland Lyceum in Amsterdam en de scholengemeenschap Groenewald uit het Limburgse Stein, betaalden mee aan het busvervoer. Uit een telefonische rondgang bleek dat de meeste scholen de staking tolereren. In Wieringerwerf kreeg Heleen Biesheuvel bij de organisatie van de staking hulp van Mikal Folkertsma (15) en Maaike Tijsen (15), alledrie vwo-4. Het lastigst voor hen bleek het incasseren van het geld voor de bus: 21,50 gulden per persoon. Een behoorlijk bedrag voor scholieren die geen tijd meer hebben voor een bijbaantje. Maaike: "Sommigen hebben een grote mond over het staken. Als ze moeten dokken, zijn ze niet thuis." Maar het is gelukt, de bussen zijn er en ze zitten er allemaal in.

'Docenten hebben minder tijd en voeren het tempo op'

Rector Dein Venema heeft de stakers niet uitgezwaaid toen ze in de stromende regen vertrokken. Hij houdt ze niet tegen, zegt hij voor vertrek. Maar om het schoolverzuim aan te moedigen gaat hem wat te ver. Hij kan zich wel wat bij de klachten voorstellen. "De werkdruk is inderdaad flink toegenomen. Docenten hebben minder tijd voor hun vak en voeren het tempo op." De gesprekken in de bus gaan vooral over het teveel aan schoolwerk. Twee meisjes die voorin de bus een pak koekjes eten, maken zich nu al druk omdat ze het op de stakingsdag gemiste schoolwerk óók nog moeten inhalen. "Nu effe een ander onderwerp", wordt achterin de bus geroepen. Er wordt drop uitgedeeld. De buschauffeur wordt overgehaald een bandje van Metallica in de recorder te stoppen. Hoofdschuddend hoort hij 'het lawaai' aan, maar de scholieren komen steeds meer in de stemming: "staken is best gaaf".

De 'tweede fase' is ingevoerd om havo- en vwo-leerlingen beter voor te bereiden op het hoger onderwijs. Eenderde van de studenten haakt af op hoge scholen en universiteiten omdat ze zich niet kunnen redden. De scholieren krijgen nu een bredere opleiding - veertien vakken in plaats van zeven of zes zoals vroeger - en worden geacht zelfstandig te leren werken. Wiskunde is voor iedereen verplicht evenals drie vreemde talen, algemene natuurwetenschappen, gym, geschiedenis en kunstzinnige vorming. Bedoeling is dat leerlingen in totaal gemiddeld 40 uur per week bezig zijn met schoolwerk, hetzij thuis, hetzij in de les.

De leerlingen protesteren tegen het overladen programma, maar ze willen niet bereiken dat het studiehuis helemaal wordt afgeschaft, benadrukken ze. Ze vinden het prima om zelfstandig te studeren. Al is het best lastig om de discipline daarvoor op te brengen. "Er wordt een hoop gekletst tijdens vrije uren waarin je zelf moet werken", zegt Maaike. "Er zijn te weinig rustige werkplekken."

Ook vinden ze het lastig om weken vooruit te plannen. "Dat hebben we nooit geleerd", zegt Heleen. "Mijn jongere broertje die in de tweede klas zit, krijgt nu wel les in het plannen."

Hun belangrijkste grief is dat zij de proefkonijnen van de onderwijsvernieuwing zijn. "Als het grandioos misloopt - en daar lijkt het wel op - zullen ze vast het een en ander bijstellen", zegt Heleen. "Maar daar hebben wij niets aan. Ik wil graag over drie jaar rechten gaan studeren. "

Rector Venema zei vooraf te verwachten dat de meesten het uiteindelijk wel zullen redden, al kost het hen wat meer moeite dan de vorige lichting. "Maar niemand kan meer op z'n sloffen door het eindexamenprogramma wandelen",zegt hij. "Het is de vraag of dat zo erg is." Hij wijst erop dat de organisatoren van de staking zich de geest van het studiehuis al behoorlijk eigen hebben gemaakt. Leerlingen moeten immers zelfstandiger leren werken en eigen initiatief ontplooien? Venema: "Zie hier het resultaat."

Heleen heeft haar agenda meegenomen als bewijs voor de overvolle schoolweken. Elke dag staat propvol huiswerk. "We besteden 40, 45 uur per week aan school", zegt ze. "Vaak zit ik tot een uur 's nachts te werken omdat een werkstuk waar vier à zes uur voor staat, maar dat veertien uur tijd kost."

( a d v e r t e n t i e s )