NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Juridische grensverkenning; zo wordt de politie-actie in de Rotterdamse Millinxbuurt getypeerd. Een eerste 'proefproject' met het oog op het Europees kampioenschap voetbal: 'Hoe ver kunnen we gaan?'.

Door onze redacteur CEES BANNING

ROTTERDAM, 1 DEC. Een razzia om de grenzen van het recht te verkennen. Zo typeren juristen de politie-actie van afgelopen weekend waarbij de Rotterdamse Millinxbuurt hermetisch werd afgesloten. Iedereen die vrijdagavond tussen acht uur en half elf de wijk in wilde, werd gefouilleerd op het bezit van wapens. De politie verrichte 31 arrestaties en nam vijf vuurwapens en twaalf slag- en steekwapens in beslag. Gisteren bepaalde de onderzoeksrechter dat de politie tijdens de collectieve fouillering op "onrechtmatige wijze" gebruik heeft gemaakt van deze onderzoeksmethode. Er bestond volgens onderzoeksrechter P. Pulles geen redelijk vermoeden zoals de wet omschrijft dat de betreffende verdachte een misdrijf had begaan. De verdachte kon vervolgens gaan. Zes andere arrestanten werden wel vastgehouden. Ze bezaten illegale wapens en later deze maand bepaalt de rechter of de politie op de juridisch juiste manier dit bewijsmateriaal heeft verkregen.

Honderd procent zeker is de politie daar niet van. "We kijken hoe ver we kunnen gaan", aldus een woordvoerder van de Rotterdamse politie direct na afloop van de actie. Het politie-optreden is gehouden op instigatie van de ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken. Begin oktober lieten de ministers Korthals (Justitie) en Peper (Binnenlandse Zaken) de Tweede Kamer weten dat er "één of meerdere proefprojecten worden gestart" in het kader van de aanpak van illegaal wapenbezit en geweld. De ministers willen nagaan of door middel van intensiever gebruik van de huidige bestuurlijk-juridische en strafrechtelijke mogelijkheden een impuls kan worden gegeven aan het voorkomen van vuurwapengeweld, of dat er behoefte blijft bestaan aan ruimere bevoegdheden op het gebied van het fouilleren op (vuur)wapenbezit en de controle van vervoermiddelen. "De gedachte hierachter is ingegeven door het gegeven dat de Wet wapens en munitie reeds nu verregaande bevoegdheden kent op het gebied van onderzoek aan kleding, verpakkingen (bagage) en vervoermiddelen. Zo kan op last van de officier van justitie de bevoegdheid vervoermiddelen en bagage te onderzoeken worden uitgeoefend jegens iedereen en jegens elk voertuig," zo stelt de brief. "Een dergelijke bevoegdheid bestaat er niet op het gebied van fouilleren." "Razzia's", oordeelde de Coornhertliga, de vereniging voor strafrechthervorming. "Onfatsoenlijk en onwettig", luidde het oordeel van de wetenschappers. "Het is schieten met een kanon op een mug" verwoord J. Boek, docent strafrecht aan de Rijksuniversiteit Utrecht, de gevoelens. De wetenschappers voorzien grote problemen bij de vervolging van de mensen die zijn aangehouden. "Doordat er geen sprake is van een redelijk vermoeden van een strafbaar feit, gaat het hier om het illegaal en dus onwettig verkregen bewijs", aldus Boek. Ook hij typeert het optreden als een "razzia". "Het hoort niet in een fatsoenlijke maatschappij." En volgens enkele advocaten is de actie in strijd met de grondwet. De Rotterdamse advocaat F. van Ardenne wijst erop dat de Wet wapens en munitie geen mogelijkheden biedt voor zo'n grootscheepse collectieve fouillering. "De wetgever ziet fouilleren, op het lichaam onderzoeken, als een inbreuk op iemands persoonlijke levenssfeer", aldus Van Ardenne. In de grondwet staat dat zo'n inbreuk bij wet moet zijn geregeld. In de Wet wapens en munitie is alleen aangegeven dat de politie iemand mag fouilleren als er tegen hem 'ernstige bezwaren bestaan' en er een redelijk vermoeden is dat hij een vuurwapen op zak heeft. "Dat argument kun je niet handhaven als je iedereen gaat fouilleren. Het is juridisch volkomen onaanvaardbaar. Ik vind het een grove inbreuk op iemands grondrecht. Ik vind het onbegrijpelijk dat een minister de politie opdracht geeft tot een dergelijke actie."

De Rotterdamse Millinxbuurt is een beruchte probleemwijk. "Een drugs- eldorado, en een wijk waar veel problemen met wapens zijn", aldus een politie-woordvoerder. "Ik kan mij voorstellen dat de buurt enthousiast reageert eindelijk gebeurt er iets", zegt advocaat K. Noppen. "Maar je kunt de rechtsstaat niet even opzij schuiven om dit probleem op te lossen."

Volgens hem, en hij wordt daarin bijgevallen door een groot aantal collega's, fungeert de voormalig burgemeester van Rotterdam (en voetballiefhebber) Peper als katalysator bij de acties. Volgend jaar is het voetbalstadion 'De Kuip' de plaats waar wedstrijden worden gespeeld in het kader van het Europees Kampioenschap. "Peper wil geen gesodemieter en haalt nu alles uit de kast om dit ook te realiseren, waarbij zelfs de wet opzij wordt geschoven", aldus Noppen.

Burgemeester I. Opstelten van Rotterdam noemt de beslissing van de rechter-commissaris gisteravond "een behoorlijke vingerwijzing". Opstelten: "Maar het doet niets af aan onze inzet dat wij meer mogelijkheden willen hebben om preventief en collectief te fouilleren." Politie, de officier van justitie in Rotterdam en de betrokken ministeries menen dat de actie binnen de grenzen van de wet vallen. Mocht de rechter eventueel anders beslissen, dan zal worden bekeken of het mogelijk is de wet aan te passen. Dat kan snel gaan, want een aanpassing van de wet schijnt al klaar te liggen op het ministerie.

( a d v e r t e n t i e s )