NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Soms kan ik mijn ogen niet geloven. Wat zag ik, levensgroot in beeld gedurende een minuut? De letters Philip Morris, als inhoud van een kunstprogramma op Nederland drie. Daarachter stond een heel verhaal dat je een sigaret opsteekt voor het toetje en dat dat zo lekker is. Met een sigaret voelt u zich tot rust komen. Hier nog enkele uitspraken achter het merk Philip Morris: Roken benadrukt de seksualiteit. Een man die rookt heeft een doel. Een vrouw wordt een femme fatale. Niet-rokers zijn droogkloten. De verwoestende kracht van vuur, getemd in de palm van een hand. Tegelijkertijd vertelde een man een verhaal dat eindigde in de zin: "Als je afhankelijk bent van dit soort zaken dat je ook iets terugdoet". Bedoelde hij terugdoen voor de sponsoring? Ik hoorde ook nog ergens de stem van Hare Majesteit de Koningin. Zou ze ook stiekem sigaretjes roken?

Het was het programma Pitch, over de winnaars van de Philip Morris prijs 1999. Het begon en eindigde met het swingende Orchestre National de Barbés in Parijs maar het was me niet duidelijk wat hun rol was. Hadden zij ook de Philip Morris prijs gekregen of rookten ze het merk?. Ik had wel wat meer over hen willen weten. Datzelfde geldt voor het ballet Link van Beppie Blankert. Verder zag ik klarinettist Lars Wouters van den Oudenweijer, schilderes Elka Oudenampsen en de balletdansers Emio Greco en Pieter C. Scholten en die waren zeker winnaars.

Pitch doet aan artistiek kijkertje pesten, want heldere, ondubbelzinnige uitleg werd vermeden, zodat het programma aan de meeste geïnteresseerde kijkers verloren gaat. In de grote Philip Morris scène moest ik een tekst lezen, terwijl een man op de achtergrond over iets anders aan het praten was. Simultaan-activiteiten waar ik niet in slaagde. Misschien dat die tekst over het heerlijke roken in het onderbewuste moest worden opgenomen.

Geschrokken belde ik de NPS en wat blijkt? Ik ben een droogkloot. Het is ironie. Dubbele bodem. Grapje. Ik had het helemaal gemist, want Koot en Bie zijn ze niet, bij Pitch. Maar voor de makers is het leuke gespreksstof, waar ze de collega's mee epateren. Wel merkwaardig dat alleen de Nederlandse publieke televisie dit soort ingewijden-humor brengt. Op de Duitse, Franse, Belgische, Britse of Amerikaanse heb ik het nooit gezien. Op de Nederlandse publieke televisie zijn elke week wel ingewijden-docu's te zien. Makers van programma's als Pitch verwachten dat de kijker het hele uur geconcentreerd en met opengespalkte ogen als in een filmzaal naar de buis staren en nog niet eens naar de wc gaat. Wie een moment mist, kan meteen inpakken, tenzij hij zelf bij de verfilmde evenementen is geweest. Sponsoring zou me hebben verbaasd bij het onafhankelijke NPS, niet bij Tros. Ik zie dat wel vaker, merken langdurig in beeld, buiten het reclame-uur, pontificaal midden in het programma. Er zijn nieuwe financiële mogelijkheden in het propageren van sigaretten. Met een bandje van Pitch in de hand kan de NPS naar Volksgezondheid gaan om dubbele- bodem-sponsoring te vragen voor een dubbele-bodem-documentaire over de gevaren van roken. Misschien dat de voorlichtingsdienst daarin trapt. Ik zie onder documentaires hele slingers van ministeries hangen die er allemaal aan hebben bijgedragen. Justitie, Ontwikkelingssamenwerking, hele series stichtingen. Voor mij geldt als vuistregel: hoe langer de staart van voorlichtingsdiensten en ministeries bij de aftiteling des te slechter de documentaire. Het is een commissierapport in beeld. Dergelijke ambtelijke activiteiten halen de kwaliteit van de televisie omlaag want er wordt meer aan "bewustwording" gedaan dan aan objectieve voorlichting van het publiek. Hetzelfde geldt voor de World Wildlife Fund uitzendingen van de Tros die mij als een kind toespreken. Maar goed, Pitch doet er niet aan en dat is tenminste al wat. Nu nog de helderheid, want aan onderwerpen ontbreekt het niet.