NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteuren
MARC CHAVANNES en TOM-JAN MEEUS
DEN HAAG/PARIJS, 4 NOV. Oud-staatssecretaris J. Gmelich Meijling (Defensie) lobbyt voor een Israelisch defensiebedrijf dat meedingt naar een opdracht voor een antitankraketsysteem waarvoor hij als bewindsman voorbereidende beslissingen heeft genomen. De Tweede Kamer keurt zijn handelen af.

Gmelich Meijling helpt het Israelische bedrijf Rafael bij diens pogingen aanNederland een nieuw antitankwapen, de Gill, te verkopen. In een advies hebben de ambtenaren van de huidige staatssecretaris H. van Hoof - de opvolger van Meijling - deze zomer aanbevolen de Gill aan te schaffen omdat dit wapen het goedkoopste is. De leiding van de landmacht sprak eerder een voorkeur uit voor de Javelin van het Amerikaanse Lockheed. Voor het nieuwe antitankwapen heeft Defensie een kleine 600 miljoen gulden gereserveerd.

Meijling bereidde als staatssecretaris de keuze van een nieuw antitankwapen voor. Hij schreef 2 mei 1997 aan de Tweede Kamer dat van de negen aanbieders er drie als kandidaat overbleven: de Trigat (van de Europese industrie) voor de zware eenheden en de Gill of de Javelin voor de lichte eenheden van de landmacht. In het ambtelijke advies aan Van Hoof is nu voorgesteld alle eenheden met de Gill uit te rusten.

Lobbyist R. Vellekoop van Rafael bevestigt dat Meijling "politieke adviezen" aan Rafael geeft. Tweede-Kamerlid F. Timmermans (PvdA) is 21 oktober op een congres van de Nederlandse defensie-industrie door Meijling onderhouden over de Gill. "Hij sprak van 'mijn Israelische vrienden'." Het PvdA-Kamerlid is verbolgen. "Dit zit mij heel hoog. Het moet afgelopen zijn dat ex-bewindslieden op hun vorige beleidsterrein zo direct commerciële belangen dienen." Hij wijst erop dat voor militaire attachees een concurrentiebeding van drie jaar geldt. Van der Knaap (CDA) vindt dat Meijling "bedenkelijk" opereert. "Dit zou hij niet moeten willen." Van 't Riet (D66) benadrukt dat Meijling vrij is zijn werk te kiezen maar vindt het "niet slim". Meijlings partijgenoot Van den Doel vindt het "in het algemeen beter als een ex-bewindspersoon afstand houdt van dergelijke zaken". Staatssecretaris Van Hoof geeft geen commentaar. Meijling zelf is niet bereikbaar.

Een keuze voor de Gill zou vermoedelijk het einde zijn van een door de Europese industrie ontwikkeld antitankwapen, de Trigat. Nederland heeft negen jaar aan de ontwikkeling hiervan meegewerkt en er 70 miljoen gulden aan betaald. Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk willen het wapen kopen. Zij wachten nu op een beslissing van Nederland en België.

Generaal M. Pétré, de hoogste militair bij het Franse Bewapeningsbureau DGA, noemt het "realistisch" dat het Trigat-project ten einde is als Nederland afhaakt. In dat geval moeten de andere deelnemende landen opnieuw onderhandelen met de industrie. Dat vergt zoveel tijd en geld dat een andere oplossing voor de hand ligt. "Als Nederland de Gill kiest zou dat een gemiste kans voor Europa zijn", zegt Pétré. Minister De Grave was gisteren op bezoek bij de Rafael-fabriek in Israel. Defensie wil deze maand over het nieuwe antitankwapen beslissen.

( a d v e r t e n t i e s )