NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE ZWITSERS HEBBEN gisteren een kleine revolutie ontketend en zijn toch aan zichzelf gelijk gebleven. Zij hielpen de (ultra)rechtse Volkspartij aan een eclatante overwinning in de parlementsverkiezingen. Die partij had campagne gevoerd voor belastingverlaging en tegen Europa en tegen vreemdelingen. Zwitsers hebben altijd al een bijzondere relatie gehad met geld en zijn notoir tegen het lidmaatschap van de Europese Unie en permanent verblijvende vreemdelingen. Zij zijn de uitvinders van de draaideur waardoor iedere gastarbeider na verloop van tijd het land weer moet verlaten. Inderdaad heeft Zwitserland dit jaar een recordaantal vluchtelingen, voornamelijk uit Kosovo, opgevangen, maar een groot aantal van hen is alweer naar het land van herkomst teruggekeerd.

Evenals de Oostenrijker Haider, die een paar weken geleden zijn Volkspartij op de tweede plaats bracht, is de Zwitserse zakenman Christoph Blocher niet van charisma gespeend. Evenmin schrikt hij terug voor wat demagogie en populisme hier en daar. Zijn lof voor een schrijver die de Holocaust ontkent, deed Blocher af met de verklaring dat de titel van het boek hem was bevallen en dat hij het werk overigens niet had gelezen. Evenmin als in Oostenrijk zijn er in Zwitserland verzachtende omstandigheden voor de ruk naar rechts te verzinnen zoals chronische massawerkloosheid, om zich heen grijpende armoede of een permanente en groeiende vreemdelingenpopulatie. Zo bezien komen andere Europese landen eerder in aanmerking om zich aan het xenofobe, provinciale en populistische gedachtegoed over te geven.

DE SCHRIK BIJ de andere grote partijen zit er goed in. Van rechts tot links hebben zij bij Blocher kiezers moeten inleveren. Dat de doorbraak van rechts directe politieke gevolgen zal hebben, is onwaarschijnlijk. Zwitserland wordt geregeerd als een ouderwetse Nederlandse gemeente, door een afspiegelingscollege. Blochers eisen zijn bescheiden: een verdubbeling van het zetelaantal voor zijn partij in het kabinet tot twee. Maar bijna een kwart van het electoraat heeft aangegeven dat het geen experimenten wenst en dat het voorzichtig ontluikende kosmopolitisme in de landspolitiek in de kiem moet worden gesmoord. De zware internationale druk op Zwitserland om af te rekenen met de minder fraaie kanten van zijn oorlogsverleden lijkt politiek een averechts gevolg te hebben gekregen. Zwitserland ligt, samen met Oostenrijk, op de wegen die noord verbindt met zuid. Toetreding van het land tot de Europese Unie zou alleen al daarom een logische stap zijn. Maar de Zwitsers weten hun historisch antagonisme tegen de buitenwereld niet te overwinnen. Iedere aanraking daarmee doet hen juist verder in hun schulp kruipen.

( a d v e r t e n t i e s )