NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

HANS MOLL
"Het was een rustige buitenwijk waar nooit zoiets zou gebeuren", zegt een anonieme stem op dreigende toon. Zo begint een Australische documentaire over restorative justice. Dat 'zoiets' is het in koelen bloede doodschieten van een tiener, Michael geheten. Michael was tijdens een overval op een Pizzahut op 'the wrong place at the wrong time'. De rovers maakten een gering bedrag buit en werden korte tijd later gearresteerd. Het waren generatiegenoten van het slachtoffer.

In de ogen van nabestaanden neemt geweld nu een grote plaats in. Zij denken vaak, zoals de moeder van het slachtoffer, in termen van haat en vergelding. "Stenigen is een vorm van rechtvaardigheid", zegt de moeder en je kan je daar, in haar omstandigheden, iets bij voorstellen.

"Wanneer Michael thuiskwam", zegt ze in haar woonkamer, "had hij altijd vrienden bij zich. Er was altijd lawaai als hij er was. Nu kom ik thuis in een leeg huis." Ze streelt de hond die ze op aanraden van de dokter heeft aangeschaft. "Ik moest daar zitten", vertelt ze over de rechtzaak, "en luisteren naar alles wat de ouder van een van de daders zei. Dat het zo'n aardige jongen was, die voetbalde en naar de kerk ging. Terwijl ik dacht: Ik wil niet leven zonder mijn zoon."

Iedereen moet nu leren leven zonder Michael. De vader van Michael - vader en moeder zijn gescheiden - heeft zijn zoon tot nationaal symbool gebombardeerd en is op kruistocht getogen tegen 'zinloos geweld'. Een eertijdse vriendin mist Michael nog dagelijks. Ook een van de daders komt uitgebreid aan het woord. "Het is beangstigend", zegt hij, "geen excuses te hebben om je achter te verschuilen." Hij had - uiteraard, ben je geneigd te denken - niet de bedoeling Michael te doden.

Door de verhalen van de nabestaanden heen duikt steeds een rondborstige heer op van middelbare leeftijd. Hij probeert alle betrokkenen bij deze misdaad bijeen te krijgen. Zijn argumenten voor zo'n groepsgesprek zijn onduidelijk. "Iedereen verloor iets van zijn leven", zegt hij. Hij zegt ook iets vaags over primitieve volken waar men aan restorative justice deed, maar weet toch een aantal betrokkenen bijeen te krijgen. Wat volgt is een ongemeen intrigerende bijeenkomst. Ouders en vrienden van Michael zitten in een kring te wachten op twee van de daders. In een andere ruimte maken de twee gedetineerden, kaal geschoren en in groene bajeskleding gestoken, zich op voor de confrontatie. Je weet hoe groot het verdriet en de haat is bij de nabestaanden. Je kent de angst van in ieder geval één van de daders voor deze confrontatie en zit plaatsvervangend te zweten. Wat we te zien krijgen heeft inderdaad iets primitiefs. Een van de voormalige collega's van Michael zegt tegen de daders: "Ik hoop dat jullie nooit gelukkig worden", en het klinkt als een oeroude bezwering. Tijdens de confrontatie doet zich nog een geladen voorval voor. De moeder haalt iets uit haar tas, zeggend: "Het is Kerstmis en dan geef je elkaar wat. Ik heb wat voor jullie meegenomen." Wat dat is moet men zelf zien. De documentaire is zeker de moeite waard om tot dat moment te volgen. Daarna wil je zien hoe het afloopt.

Werelden: Moordend, Ned.1, 22.28-23.23u.