NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Waarom willen mensen op televisie? Waarom antwoord geven op impertinente vragen alleen omdat er een camera bij is? Dat zou toch reden temeer zijn om te zwijgen? Maar bij de gedachte dat miljoenen het kunnen zien, verdwijnt elke gedachte aan privacy. Aan één of twee onbekenden is het niet interessant om de ziel te openbaren maar aan honderdduizenden wel. Personalia? Naam? Geboren? Ouders leven nog? Doet u aan seks? Hebt u een vriend of een vriendin? Dingen die je niet op de bonuskaart van Albert Heijn zou willen laten zetten. Ik zag het eerste optreden van Arjan Ederveen. Als zichzelf. En hij voelt zich er niet gemakkelijk bij. Hij wil publiciteit geven aan de musical van Joop van den Ende Oliver waarin hij de hoofdrol speelt. Eerder zag ik hem bij Jeroen Pauw, eergisteren was hij bij de talkshow van Barend en Van Dorp op bezoek. Hij schijnt ook nog in Koffietijd! van Hans van Willigenburg te zijn opgetreden en zelfs Henk van der Meyden is hij terwille geweest. Wordt dus een modale bekende Nederlander. Ik had hem eigenlijk nog nooit in het echt gezien maar alleen in zijn verpersoonlijkingen als Theo, als de voorlezer in Hallo, hier Aarde, als de Groninger boer die zich tot een zwarte liet ombouwen, noem maar op. En in zo'n interviewshow zie je plotseling het mannetje erachter. Gladgeschoren kale bol en een snor waar hij voortdurend in peutert. Hij zit in gedachten strak voor zich uit te staren en geeft vage, ontwijkende antwoorden. Het was bijna een ontheiliging, misschien had zijn echte ik beter een mysterie kunnen blijven als onzichtbare bediener van al die verschillende figuren. Zo'n gesprek geeft dezelfde ontnuchtering als bij de verfilming van een favoriet boek. Zijn Van den Ende en de VPRO botsende grootheden, vraagt Van Dorp: "Ja", antwoordde hij nadrukkelijk. Is de een politiek correct en de ander niet?. Weer "Ja". Meer niet.

Jan Mulder begreep het niet. Zelf is hij bekend Nederlander van beroep. Hij was de verhoorder die op vriendelijke toon aanhield: "Je bent de beste ter wereld. Je kunt toch een gesprekje doen?" Maar ik kan ook wel begrijpen dat Ederveen liever in zijn vele gedaanten op de televisie verschijnt. Dat is zoveel meer dan een gesprekje. Waarom zou hij dan allerlei meningen moeten geven? Die zijn overbodig. Zijn werk spreekt voor zich. Ik heb een goede kunstschilder nooit een verhaal horen houden dat interessanter was dan zijn schilderijen. Al die reclame moet niet worden verward met het product zelf. De mens achter de schilderijen lijkt te veel op al die anderen.

"Ik vind het heel raar", zei Ederveen tegen zijn verhoorders. "Ik ken jullie van televisie, ik heb jullie nooit ontmoet en ineens stap ik in een auto, kom ik hier naartoe en zit ik met jullie te praten." Het is een droomsituatie. Mensen die elkaar nog nooit hebben ontmoet, doen familiair omdat ze elkaar van televisie kennen. Het moet ook raar zijn voor nieuwkomer Mona die plotseling op het toneel van Big Brother stapte. Of voor Sabine die door haar medebewoners met haar geliefde Bart werd genomineerd om te vertrekken. Blijkt toch dat ze in een voorstelling zit die iedereen wil uitzitten en dat gaf een schok. Later zullen volkomen onbekenden commentaar geven over haar verhouding met Bart alsof ze er alles mee te maken hebben. Daar was het haar om te doen, aandacht, herkenning. Mensen die naar haar wijzen in het restaurant. Zo voelt ze zich in haar identiteit bevestigd. Ze is iemand. Maar haar persoon is ook een beetje gestolen. Ook Ederveen is zijn anonimiteit kwijt. Maar ja, publiciteit, je moet wat. De zalen moeten vol. Ederveen staat nu al een paar weken in Breda, daarna Enschede. Hij moet de tekst verzinnen als hij hem niet kent, want het gaat om doorzingen. Hij wil het leuk houden. Zulke dingen vertelde hij, als de kok over zijn keuken. Maar het team van Barend en Van Dorp was zwaar teleurgesteld.