NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De messen zijn geslepen

Advocaten lopen zich warm bij het conflict tussen minister Jorritsma en secretaris-generaal Sweder van Wijnbergen.

Door onze redacteur JACO ALBERTS

AMSTERDAM, 25 SEPT. Het is een weekendlang time-out in het vrijdag plotseling opgelaaide conflict tussen minister Jorritsma (Economische Zaken) en secretaris-generaal Sweder van Wijnbergen om diens kritische uitspraken. Maandag wordt verder gepraat, maar de messen zijn geslepen en weinigen in Den Haag verwachten dat het nog goed komt tussen de minister en haar hoogste ambtenaar.

Toen Van Wijnbergen vrijdagochtend door de minister op het matje werd geroepen bleek de landsadvocaat zich al aan het warmlopen. Naar verluidt vroeg Jorritsma haar topambtenaar zich ziek te melden om de zaak in alle rust te kunnen oplossen. Toen deze dat weigerde liet de minister haar raadsman mr. B. Houtzagers komen. Van Wijnbergen reageerde daarop met de komst van zijn eigen advocaat, mr. J. Klein van Loeff Claeys Verbeke. Sindsdien worden de gesprekken voornamelijk gevoerd tussen beide raadslieden. Overigens zegt Klein daaruit nog geen conclusie voor de uitkomst te willen trekken: "Ik ben niet optimistisch maar ook niet pessimistisch. We zullen de time-out gebruiken om een oplossing te vinden zodat Sweder gehandhaafd kan blijven." Premier Kok wilde na de ministerraad inhoudelijk niet reageren en noemde de kwestie "primair de verantwoordelijkheid van de minister". Ook EZ onthoudt zich van commentaar.

De ruzie met Jorritsma draait in de eerste plaats om de kritiek van Van Wijnbergen op het nieuwe belastingstelsel zoals dat door het kabinet is voorgesteld. Tijdens een bijeenkomst van het belastingadvieskantoor Arthur Andersen en de financiële dienstverlener TMF in Amsterdam noemde de secretaris-generaal het plan donderdag "een feest voor belastingadviseurs". In het nieuwe stelsel zou veel ruimte blijven bestaan voor de ontduiking van belasting. Van Wijnbergen sprak op persoonlijke titel. Ook zou hem verzekerd zijn dat er geen pers aanwezig was. Dat bleek echter wel het geval. De Telegraaf bracht de kritiek van Van Wijnbergen de volgende dag naar buiten. Medewerker S. Bakker van TMF die de secretaris-generaal had uitgenodigd en bij hem in Hilversum in de straat woont wil zich "onthouden van ieder commentaar". Maatschap-voorzitter Ch. van Gennep van Arthur Andersen zegt bij dit soort bijeenkomsten niet te kunnen instaan voor het besloten karakter: "We nodigen cliënten en relaties uit. Hoe die journalisten binnen zijn gekomen weet ik niet."

Het conflict tussen Jorritsma en Van Wijnbergen komt echter niet uit de lucht vallen. Na het aantreden van het tweede paarse kabinet noemde de voormalige hoogleraar de economische ramingen voor de komende regeerperiode te optimistisch. Tegenover de Tweede Kamer verklaarde Jorritsma toen dat de secretaris-generaal publieke uitspraken voortaan zou voorleggen. Dat zou wel gebeurd zijn met het interview over privatiseringen, donderdag in deze krant. Daarin zei Van Wijnbergen dat het "denkbaar" was het openbaar ministerie te privatiseren, hetgeen hem op veel onbegrip in juridische hoek kwam te staan, waaronder die van minister Korthals (Justitie).

Van Wijnbergen is een man die kernachtige uitspraken niet schuwt en daarvoor door sommigen wordt geprezen en door anderen verguisd. In 1996 werd hij als secretaris-generaal binnengehaald door toenmalig minister Wijers die in hem een goede sparringpartner zag om de paarse plannen voor meer marktwerking door te kunnen voeren. De verhoudingen met Wijers' opvolger Jorritsma, die zelf van huisuit geen econoom is, liggen veel moeilijker. Voor haar zou Van Wijnbergen te bedreigend zijn, of zoals een betrokkene zegt: "Van Wijnbergen runt die tent en komt met de ideeën. Dat is voor de beeldvorming van de minister niet goed."

( a d v e r t e n t i e s )