NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Wat een pech voor Nederland 1. Volgens het compromis met de omroepbazen worden ze het net voor de burgerij. Maar die burgerij is allang opgeheven, ergens in de jaren tachtig, toen opa en oma werden bekeerd tot het trainingspak. 'Traditioneel' wil niemand meer zijn, niet in Deventer en niet in de Vinex-wijken. Ook de EO niet die haar opwachting op Nederland 1 zal maken. EO'ers zijn vlotte reli-jongens die de bijbel bij de tijd houden. Voor orthodox protestanten is dat revolutionair. Wat zal het gaan swingen, daar op 1, met de Ikon, de KRO en de NCRV die het ook wat vaker over God willen hebben. Nu nog een ander etiket voor de adverteerders, want zodra je de woorden 'traditionele burgerij' laat vallen, stuift iedereen weg. Misschien iets met Spirit.

TV2 heeft wel het Engels omarmd, want dat wordt "convenient", eufemisme voor gemakzuchtig. Zou Tros haar roeping als ware volksomroep verlaten? Voor voetbal en Endemol? Na enige oefening kan TV2 dan privatiseren, net als Veronica. Nooit meer Kunst.. omdat het moet. Basisvorming bij de publieke televisie.

Nederland 3 trapte niet in de val van 1. Ze zijn daar niks ouderwets. 'Progressief', daar kun je niet meer mee aankomen. Doet toch te veel denken aan Cuba. Nee, het wordt het net voor de "post- materialisten en kosmopolieten". "Dat zijn degenen die begrijpen wat dat betekent", commentarieerde het Journaal. Zelf begreep ik het niet meteen. Postmaterialisten zijn een beetje ouder, daar duidt dat 'post' op. Ze hebben hun huis gekocht, toen het nog goedkoop was en weten geen bestemming meer voor al het geld dat ze elke maand overhouden.

Wat is de post-materialistische handelswaar bij uitstek? Vliegtuigkerosine. De postmaterialisten gaan op reis en worden kosmopolieten. Het is de zelfgenoegzame generatie. Nederlander voor de verzekeringen en wereldburger voor de status. Kosmopolieten hebben heel wat te vertellen, dia-avonden lang. Maar al dat gereis is funest voor de kijkcijfers, want ze zijn nooit thuis.

Ik hoorde niets meer over Het, Ons of Mijn Net, dus dat is kennelijk gesneuveld. De beoogde samenwerking is een vooruitgang, want de identiteit van de afzonderlijke omroepen zegt de kijker niets meer. Gisteren, bij de Academy Awards, mocht de omroep zichzelf feliciteren. Er werd door de kijkers een programma van de eeuw uitgeroepen, beter de halve eeuw, want eerder bestond televisie niet. Het werd het NOS-Journaal met zijn voorgangers. Zoals de zwartbonte koe het dier van de eeuw is. Dominant aanwezig in het Hollandse landschap.

RTL4 en 5 vielen in de prijzen. Commerciële tv kan ook zonder lol en platheid. RTL-nieuws kreeg een gouden beeld voor de Kosovo- reportages, Jeroen Pauw voor zijn uitstekende interviewprogramma Kwestie van kiezen, Angela Schijf voor haar glansrol als onzekere puber in Goede Tijden Slechte Tijden.

De oeuvreprijs ging naar Sonja Barend. Voor haar geldt het zelfde als voor het Journaal. Alle trends en ontwikkelingen in de televisie heeft ze meegemaakt. Er werden archiefopnamen getoond uit haar tijd als Vara-omroepster, toen ze de overdreven dictie had van Beatrix. Ze is iemand waar de camera van houdt, ook nu ze wat ouder wordt.

In Barend en Witteman kan ze de draad en de belangstelling verliezen, zodat de gesprekken soms chaotisch verlopen en niet tot een duidelijke conclusie komen. Ze is meer mensen- dan zaakjournaliste. Beter komt ze tot haar recht op het grensvlak van vermaak en actualiteit, zoals in haar wekelijkse Sonja-programma's.

In augustus was ze nog te zien in Zomergasten met Adriaan van Dis. Een ervaren tv-maakster, dat zeker. In haar loopbaan heeft ze duizend-en-een mensen gesproken. Daarom verbaasde het me dat ze niets begreep van discriminatie. Ze had in zichzelf gekeken, zei ze, en kon geen spoor van deze slechte neiging herkennen. En dat is een ander kenmerk van Net3: ze zijn daar beter dan de kijker, beter dan wij.