NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Een historicus zou ze over vijftig jaar nog eens moeten bekijken. De producten van Veronica en SBS6. Als karikatuur van de naïeve en kritiekloze manier waarop Nederland in de jaren negentig de vrije markt heeft omhelsd. De praktijk van het gulden fin de siècle.

Zinloos geweld bij dronkenmansruzies tussen jongeren? SBS6 en Veronica verheerlijken dronkenschap en geweld. Dagelijks brengt SBS6 in Door 't Lint lallende jongeren in beeld. Elke avond om zeven uur krijgen we hen te zien, in Ibiza en in Lloret de Mar. Een prachtige Umfeld om Grolsch te verkopen. Laat ze nog meer drinken. Verder is er geen reden voor deze uitzending.

De commerciële omroepen kunnen niet diep genoeg zinken om jongeren te bereiken. Breng dronken, gillende jongens en meisjes op een strand in beeld, houdt een quiz over seks en alle reclamebureaus worden enthousiast. Het zijn de ouderen die de winst opstrijken.

In Love Test van Veronica worden jongeren eerst in georganiseerde vakanties verleid tot vreemd gaan van hun vaste partner en daarna ernstig en bestraffend toegesproken door Gijs Staverman. "Ik zou mijn excuses aanbieden. Jullie wonen anderhalf jaar met elkaar samen", zegt hij aan de man die door camera van Veronica zoenend met een ander meisje is betrapt. Is het verwonderlijk dat jongeren voor cynisch doorgaan? Want het gaat altijd zoals in Love Test, eerst verleiden tot overconsumptie en dan verontwaardigd zijn over de gevolgen.

Gisteren heeft zelfs de oppermoddermaker, televisieproducent Joop van den Ende, zich in de Volkskrant uitgesproken tegen zijn eigen werk. Er is teveel amusement en grofheid op de commerciële televisie. Dat was zijn balans van tien jaar commerciële omroep waar deze week een congres aan is gewijd. Hij vindt dat de mediawet de commerciële omroep aan dezelfde wettelijke percentages amusement, cultuur en informatie moet binden als de publieke. In Engeland is dat wel goed geregeld "en daarom zijn ITV en Channel 4 veel beter", zei hij. Op Nova volgden de cynische reacties van de commerciële omroepers. Unico Glorie, directeur radio en televisie bij de Holland Media Groep (RTL4, 5 en Veronica), erkende dat de programmering van zijn zenders zich 'op de grens' bevond maar de mensen willen kijken en daar ging het hem om. Ook voorzitter van de Raad van Bestuur van de NOS, Gerrit-Jan Wolffensperger, vond dat de overheid niet moest beginnen aan regulering. "Dat is in de Nederlandse verhoudingen niet haalbaar", zei hij. En dat heeft hij goed gezien. Het is in de Nederlandse verhoudingen ook niet haalbaar om de treinloketten open te houden, de inkomens van topmanagers publiek te maken of de Amsterdammers invloed te geven op hun geprivatiseerde kabeltelevisiepakket. Zodra iemand spreekt over 'regulering' staan de mondjes van de managers op smalen. In Nederland regel je zoiets onderling met ervaren cracks als Veronica- voorzitter Van der Reijden.

Regulering is goed mogelijk, ook voor buitenlandse, Nederlandstalige zenders. Het basispakket bevindt zich in de publieke sfeer en die behoeft decorum. Wie het prikkelen van een vulva wil bekijken bij Menno Buch, zou extra moeten betalen. Het vroeg uitzenden van amusementsgeweld mag al niet, maar die regel wordt ook vaak overtreden. In veel andere landen is het ook zo geregeld. Het gekke is dat de buitenlandse, Luxemburgse zenders, RTL4 en RTL5, een tikje minder plat zijn dan Veronica en SBS6. Maar ook die zouden zich moeten houden aan de regels voor de publieke omroep. Het in Nederland opererende kabelbedrijf kan juridisch worden verplicht om overtreders onder de decoder te zetten.

Zoiets zal ook wel gebeuren in een tijd dat de Nederlandse samenleving minder is verblind door het grote geld. Amerikaanse zenders moesten het uitzenden van amusementsgeweld beperken onder druk van een adverteerdersboycot. Nederland zwalkt nog in een dronkemansmarkt.