|
|
|
NIEUWSSELECTIE Signicom Research Nibud (Nederlands Instituut voor Budgetvoorlichting)
|
Vrouw weet vaak niet wat ze verdient
AMSTERDAM, 6 SEPT. Haar tas is gestolen. Gisteren bij Cora Kemperman uit het pashokje. Zeven betaalpasjes weg, driehonderd gulden aan contant geld weg, een floppy met daarop het manuscript van een stijlboek Engels - gelukkig net bij de uitgever ingeleverd - weg. Ping Cleton (37) is in alle staten. "Ik loop al de hele dag rekeningen te blokkeren waarvan ik was vergeten dat ik ze had. Wat erger is: er zaten een paar lieve brieven in mijn tas." Cleton is moeder van twee kleine kinderen en runt samen met haar man Koen een vertaalbureau in Amsterdam. Hij is verantwoordelijk voor alle financiële transacties, zowel van de zaak als van hun eigen huishouding. Zij verdeelt de opdrachten, maakt afspraken met het personeel en vertaalt zelf. In vijf jaar tijd is het bureau zo gegroeid dat het gezin binnenkort een villa van 1,5 miljoen in Naarden kan betrekken. "Mijn arbeidsmoraal is hoog, maar ik weet niet hoeveel we verdienen", zegt Ping. "Het interesseert me geen flikker. Ik doe mijn oren dicht zodra het over geld gaat. Het is informatie die van me afglijdt, net als de tijdritten van de Tour de France." Ze is vergeten hoeveel haar stijlboek Engels oplevert. "Koen weet dat. Hij heeft het contract nagekeken en zei: 'Teken hier'. Ik moet eens een boekhoudcursus gaan doen, want ook al boeit het me niet, ik wil me financieel kunnen redden." Vrouwen bezitten minder kennis van financiële zaken dan mannen, zo blijkt uit onderzoek van het bureau voor psychologisch marktonderzoek Signicom. Ze bereiden zich slecht voor op hun oude dag. Hun carrière kenmerkt zich dikwijls door pensioenbreuken en ze stellen zich financieel afhankelijk op van hun echtgenoot. Onder nieuwe beleggers blijft het aantal jonge vrouwen ver achter bij het aantal jonge mannen. Het bureau doet maandelijks onderzoek onder vrouwen naar hun bestedingspatroon en vermogensplanning in opdracht van financiële instellingen als Robeco Groep, Fortis, en Generali Verzekeringen. Directeur Leonard van Beek van Signicom: "Sommige respondenten zeggen: 'We hebben het goed geregeld'. Blijkt dat alleen hun man het heeft geregeld." Volgens Martin van Leeuwen, directeur van het Nibud, het Nederlands Instituut voor Budgetvoorlichting, hechten mannen meer aan de abstracte waarde van geld, uitgedrukt in pensioenrechten, aandelen en opties. Ze houden van het spelelement in het betalingsverkeer. Terwijl vrouwen geïnteresseerd zijn in de gebruiksmogelijkheden van geld. Geld als betaalmiddel. "Op beurzen over personal finance zie je ook bijna geen vrouwen rondlopen, maar als het echt krap wordt thuis zijn het de vrouwen die de touwtjes bijeen houden." Het Nibud verstrekt wekelijks aan honderd particuliere klanten een financieel advies. Daarnaast publiceert het zelfhulpboeken en brochures, die vooral vrouwen en jongeren bestellen. Van Leeuwen ziet vrouwen worstelen met hun verworven positie op de arbeidsmarkt. "Ze zitten in een overgang van het kostwinnersmodel naar het model van economische zelfstandigheid. Voor mannen is het nog altijd lucratiever om te werken. Ze werken fulltime, worden beter betaald. Werkende vrouwen zijn meestal halfverdieners. Ze maken gebruik van zwangerschapsverlof en brengen een aanvullend salaris binnen. De nadruk ligt niet op hun carrière, daarvan is iedereen zich bewust." Dat verklaart waarom vrouwen vaak niet precies weten hoeveel ze verdienen en wat hun werk waard is. Ze zijn onzeker over hun prestaties. "Ik ben geneigd mijn kwaliteiten lager in te schatten dan die van anderen", zegt Ping Cleton. "Ik zou nooit 2.000 gulden voor 'n klus durven vragen, terwijl ik dat voor een collega wel een schappelijke prijs vind. Een acht voor een ander is een zes voor mezelf." Halfverdieners dragen minder bij aan de vaste lasten van het gezin, maar ze eisen volgens Van Leeuwen wél het recht op eigen bestedingen. "Met name jonge vrouwen met een eigen inkomen beschouwen geld als een belangrijk middel om uitdrukking te geven aan hun status. Ze willen ook wel een leasebak." Theatervormgeefster Riëtte van Steen (31) rekent zich tot de generatie van de verwende dochters. Als ze op de middelbare school een rottig vakantiebaantje had, zei haar vader: 'Dan kom je toch mijn auto wassen. Hier heb je vijftig gulden'. "Mijn ouders hebben altijd vrij eenvoudig geleefd, maar ze zorgden er wel voor dat hun kinderen niets te kort kwamen. Ik heb vriendinnen die nog steeds leningen bij hun ouders hebben uitstaan. Die schulden zijn inmiddels stilzwijgend kwijtgescholden. Een vriendin had net besloten om te sparen en kocht dezelfde middag nog een Gucci-jurk. Excuus: hij was afgeprijsd." Inmiddels voert Van Steen een eigen huishouden. Ze verdient als freelancer netto 22.000 gulden per jaar, haar vriend Rob - organisatie-adviseur - ongeveer het dubbele. De helft van haar inkomsten stort ze op zijn rekening en in ruil daarvoor krijgt ze een uitkering van vijfhonderd gulden per maand. " Ik spaar maandelijks vijftig gulden, maar verder ben ik gewend om een soort luxeleven te leiden. Ik houd van mooie stoffen en ik heb een schoenenverzameling. Rob zegt: 'Als je maar gelukkig bent'. Ik kan altijd op hem terugvallen." In de onlangs verschenen studie Huwelijks- en samenwoonrelaties in Nederland constateren de sociologen Deirdre Giesen en Matthijs Kalmijn dat het merendeel van de huishoudens een gezamenlijke betaalrekening heeft. Ruim negentig procent van de gehuwden en 57 procent van de samenwonenden typeren hun geld en bezit als gezamenlijk, onder het motto: 'Als ik het bed deel, deel ik de portemonnaie'. Vrouwen zijn nog steeds in grote mate emotioneel afhankelijk van hun man, zegt gezinssociologe Ali de Regt. "Ze hebben heel lang niet voor het geld hoeven zorgen, maar hadden andere verantwoordelijkheden binnen het gezin. Daar komt die grotere financiële onverschilligheid van vrouwen vandaan en mannen accepteren die. Zo is het altijd geweest. Emotionele veranderingen voltrekken zich langzamer dan praktische. Naarmate vrouwen gelijkwaardiger salarissen verdienen, verandert het patroon. Bij hoger opgeleiden neemt die onderlinge afhankelijkheid al af." De financiële wereld moet zijn mannelijke imago kwijt raken, vindt Martin van Leeuwen van het Nibud. "Ik lees al jaren het tijdschrift Pensioenen. Er stond nog nooit een foto van een vrouw op het omslag. Vrouwen voelen zich buiten gesloten, omdat ze het jargon niet kennen. Ze willen gewoon contant betalen bij de bakker. Daarom slaat de chipknip niet aan. Als zakenvrouw Sylvia Tóth een groot bedrag aan een kinderziekenhuis doneert, sluit dat helemaal aan bij het clichébeeld van de zorgende vrouw. Ik zie het de president- directeur van ABN Amro niet zo gauw doen."
|
NRC Webpagina's
6 SEPTEMBER 1999
|
Bovenkant pagina |