NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Minister Borst en staatssecretaris Hoogervorst stellen voor om ziekenhuizen toe te staan zieke werknemers met voorrang te helpen. Een kamermeerderheid is daar tegen.

Door onze redacteur QUIRIEN VAN KOOLWIJK

DEN HAAG, 31 AUG. Mensen met een baan die door hun rug gaan of last hebben van stress hoeven niet langer achter in de rij aan te sluiten als ze geholpen moeten worden door een medisch-specialist, een fysiotherapeut of een psycholoog. In de toekomst moeten ze met voorrang kunnen worden geholpen in aparte poliklinieken of gezondheidscentra. Althans, dat vinden staatssecretaris Hoogervorst (Sociale Zaken) en minister Borst (Volksgezondheid).

Arbodiensten huren of kopen nu al voor het bedrijfsleven op forse schaal psychologen en psychiaters van Riaggs. Deze bemannen 'commerciële' gezondheidscentra waar ze, succesvol, psychische problemen behandelen van zieke werknemers, zo meldde minister Borst dit voorjaar aan de Tweede Kamer. Die ontwikkeling vond genade in haar ogen als de reguliere instellingen maar aan aantal voorwaarden voldeden - zoals heldere verantwoording van het extra verkregen geld. Behalve met een enkele Kamervraag reageerde de Kamer niet op de mededeling van Borst.

Ruim een half jaar later is dat anders. De brief die Hoogervorst en Borst samen schreven over een vergelijkbare ontwikkeling bij de ziekenhuizen was nog niet bezorgd, of een ruime meerderheid (CDA, GroenLinks, PvdA en SP) meldde al daar tegen te zijn. Borst en Hoogervorst stellen voor om ziekenhuizen toe te staan zieke werknemers met voorrang te helpen. Ook hier gelden een aantal stringente voorwaarden. Zo mag de wachttijd voor niet-werkenden niet langer worden, moet het extra geld goed worden verantwoord en moet een door de Inspectie voor de Gezondheidszorg goed te keuren gedragscode worden opgesteld door ziekenhuizen, verzekeraars en arbo-diensten.

De gedragscode kreeg een plaats in de brief op dringend advies van het kabinet. In het concept dat Borst en Hoogervorst het kabinet al begin juni voorlegden kwam die nog niet voor. De collega's van beide bewindslieden meenden dat dit de acceptatie van het beleid in het parlement zou vergemakkelijken. Of dit het geval is moet nog blijken als de Tweede Kamer, later dit jaar, de brief behandelt. In de brief proberen Borst en Hoogervorst de gang van zaken in de praktijk bij te benen en in goede banen te leiden. Er dreigt namelijk een grijs, privaat circuit te ontstaan dat de beste arbeidskrachten uit de reguliere zorg wegzuigt. Die ontwikkeling gaat snel, zo leert ook de totstandkoming van de brief. In juni hadden de bewindslieden nog behoefte aan experimenten, inmiddels blijken expertisecentra en bedrijfspoliklinieken al aan het werk. Zoals bijvoorbeeld in Leeuwarden, waar het regionale ziekenhuis, na in de afgelopen twee jaar achtereenvolgens toestemming, een verbod en toestemming te hebben gekregen, al aan het werk is. De bedrijfspoli van het Medisch Centrum Leeuwarden behandelt inmiddels zo'n vijf zieke mensen met een baan per week. Hun aandoening wordt snel gediagnostiseerd waarna ze in het gewone circuit worden behandeld.

Borst en Hoogervorst gaan ervan uit dat ook de behandeling in de toekomst zal plaatsvinden in gespecialiseerde centra, die verbonden zijn aan de reguliere zorg. Denk bij voorbeeld aan gespecialiseerde fysiotherapeuten. Niet alle klachten hoeven door de orthopeed behandeld te worden. Het is een ontwikkeling die door de bewindslieden met voldoening wordt bezien. "Het is immers toe te juichen dat een meer effectieve aanpak wordt ontwikkeld voor veel voorkomende oorzaken van ziekteverzuim." Op dat punt kan er in de reguliere zorg nog veel worden verbeterd: de bewindslieden wijzen er op dat die specifieke zorg vaak tot snellere, betere en effectievere zorg leidt dan ziekenhuizen en Riagg's op dit moment hun klanten bieden.

Daarmee zijn het in de visie van Borst en Hoogervorst de ziekenhuizen en Riagg's die bepalen hoelang de wachtlijsten een groot probleem zullen zijn. De discussie ontstond toen na het privatiseren van de Ziektewet bleek dat zieke werknemers erg veel tijd kwijt zijn met wachten, voordat de diagnose gesteld is en de behandeling is afgerond. Als er nou maar geen wachtlijsten meer zouden bestaan, zou er ook geen probleem zijn, zo lijkt het. Nog los van het feit dat een groot deel van de wachtlijsten betrekking heeft op aandoeningen waar werknemers nauwelijks last van hebben, het blijkt vooral de weinig efficiënte organisatie van de hulpverlening die tot veel tijdverlies leidt. Dat met name de onderlinge afstemming tussen de medisch-specialisten tot een snellere doorstroomtijd kan leiden bewijzen recente experimenten in een aantal ziekenhuizen. De slechte organisatie veroorzaakt bijvoorbeeld vijftig procent meer voetamputaties bij diabetespatiënten dan bij een goede organisatie nodig is, zo leert een tussenrapportage.

Een goede organisatie is in het belang van de patiënt, maar of dat ook voor het ziekenhuis geldt is nog maar de vraag. De extra hulp voor zieke werknemers levert de ziekenhuizen immers ook extra geld op, dat ze mogen houden. Die inkomsten verdwijnen als die patiënten, net als de andere, gewoon snel en efficiënt worden geholpen. De enige reden om dan de zieke werknemers nog snel te helpen is dat deze het geld 'verdienen' waarmee de gezondheidszorg wordt betaald.

( a d v e r t e n t i e s )