NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De beoogd bischop van Groningen, mgr. W.J. Eijk, moet zich morgen verantwoorden voor zijn uitspraken over homoseksualiteit.

Door onze redacteur STEVEN DERIX

GRONINGEN, 25 AUG. Morgen moet monseigneur W.J. Eijk op het matje komen bij het kapittel van Groningen, het hoogste adviesorgaan van het noordelijke bisdom. De leden van het kapittel zullen dan inzage eisen in de collegedictaten speciale moraaltheologie die Eijk in 1995 opstelde voor de seminaristen van Rolduc en het Sint Janscentrum in Den Bosch. Bovendien wil het kapittel van de aanstaande bisschop weten of hij nog steeds achter de ideeën staat die hij destijds doceerde. Vooralsnog gaat het kapittel men er vanuit dat Eijk als bisschop een mildere toon over homo's zal aanslaan. Vorige week citeerde kerkhistoricus Ton van Schaik in Hervormd Nederland uitgebreid uit het tractaat Speciale moraaltheologie ad studentium usum privatum (voor persoonlijk gebruik van studenten), dat hem door een oud- leerling van Eijk was toegespeeld. Volgens Eijk leiden homo's aan een "neurotische ontwikkelingsstoornis" en moeten ze daarom zo snel mogelijk worden doorverwezen naar een psychiater. Homoseksuele relaties zijn "intrinsiek ongeordend" en leiden uitsluitend tot "wederzijdse zelfbevrediging." De Groningse afdeling van het COC is ongerust. In een open brief gaf de homo-belangenorganisatie gisteren te kennen zo snel mogelijk een gesprek met de aanstaande bisschop te willen. Het COC zegt "zich niet te kunnen voorstellen" dat er binnen de conservatieve vleugel van de katholieke kerk " nog steeds dergelijke ideeën" over homo's heersen.

Eijk, die inmiddels van vakantie is teruggekeerd, wil nog niet reageren. Pas na het gesprek met het kapittel zal hij zich beraden over zijn standpunt, zo laat een woordvoerder weten. De kans is groot dat hij zich dan ook moet uitspreken over wat hij de priesterstudenten van Rolduc leerde over eeuwen jodenvervolging van de katholieke kerk. Morgen publiceert Hervormd Nederland een tweede artikel dat is gebaseerd op de collegedictaten. "Wat de katholieke kerk de joden zou hebben aangedaan, wordt vaak schromelijk overdreven", aldus citeert het blad uit Eijk's dictaten. "Fysieke druk werd slechts zelden uitgeoefend, wel morele druk." Het citaat maakt deel uit van een paragraaf die handelt over 'andersgelovigen'. De katholieke kerk heeft in de loop van de geschiedenis op verschillende groepen druk uitgeoefend, schrijft Eijk. Hij geeft toe dat de zestiende eeuwse pausen joden "onder druk" hebben gezet, maar zegt dat "men niet voorbij mag gaan aan een lange middeleeuwse traditie waarin de pausen blijkbaar aandrongen op een meer tolerante houding." H. Hirschfeld van het Centrum voor Informatie en Documentatie over Israël (CIDI) is "verbijsterd" over de collegestof. "Dit is echt ongelooflijk. Eijk gaat totaal voorbij aan de duizenden Joden die zijn omgekomen door toedoen van de Inquisitie en de pogroms tijdens de kruistochten. Dit is schadelijk voor de katholieke kerk, en voor de verhouding tussen katholieken en joden." De Nederlandse bisschoppenconferentie wil niet reageren. De katholieke raad voor Israël laat weten dat de Nederlandse bisschoppen al in 1995 hebben verklaard dat de katholieke kerk en theologische traditie hebben gezorgd voor een sfeer van anti- judaïsme waarin de sjoah kon plaatsvinden. In het bisdom zelf voert de priester en oud-europarlementariër Herman Verbeek, zelf openlijk homoseksueel, campagne om de bisschopswijding van Eijk te voorkomen. "De positie van Eijk is onhoudbaar geworden, zegt Verbeek, die naar eigen zeggen woordvoerder is van een grote groep verontruste priesters, pastoraal werkers en gelovigen in het bisdom. "Er zijn twee mogelijkheden. Of Eijk voert de ideeën die hij verwoordt in zijn tractaten uit, maar dan is hij geen geestelijke herder meer, maar inquistiteur. Of hij komt komt terug op de uitspraken. Maar wat is de leer dan nog waard?"

Kort na de benoeming van Eijk drong aartsbisschop Simonis aan op een snelle wijding, het liefst voor september. Daarmee kon het Groningse bidsom niet instemmen. De voorbereiding van de wijdingsceremonie kost tijd, zo liet het kapittel weten. De plechtigheid is nu vastgesteld op 6 november.

( a d v e r t e n t i e s )