NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MARIE-JOSÉ KLAVER
Vier blonde zoons, een bronzen Mutterkreuz en een 'neus voor joden' heeft de Duitse Lilly Wust als ze in 1942 de onderduikster Felice Schragenheim leert kennen. "Ik ruik joden", zegt de vrouw van een Wehrmachtsoldaat tegen haar van overheidswege toegewezen kindermeisje Ulla Scharf. Als Ulla dat tegen de bij haar ondergedoken joodse Felice zegt, wil die wel eens zien hoe scherp Lilly's neus is. Ulla arrangeert een ontmoeting.

Ruim 50 jaar later vertelt de 82-jarige Lilly voor de camera dat ze meteen erg onder de indruk was van Felice, een aantrekkelijke 21-jarige vrouw uit een welvarend intellectueel milieu. De vrouwen worden verliefd op elkaar en beginnen een relatie. In het tot dan toe tamelijk burgerlijke leven van de 26-jarige Lilly, dat vooral in dienst stond van vaderland en moederschap, verandert veel. Ze wordt opgenomen in Felices vriendenkring, een intellectueel en artistiek clubje jonge mensen dat altijd op zoek is naar vertier. Dat Felice en haar vrienden joods zijn en ondergronds werk doen, vermoedt Lilly niet.

Hun relatie willen de beide vrouwen geheim houden voor hun omgeving. Lilly is tenslotte getrouwd en behalve joden worden in 1942 in Berlijn ook homoseksuelen naar kampen gestuurd. Ondanks de bijzondere omstandigheden leiden Lilly en Felice een betrekkelijk normaal leven. Ze gaan veel uit, nemen foto's van elkaar in het park en zorgen samen voor Lilly's kinderen. Ze zijn zelfs in staat om samen te wonen. Omdat Lilly het te vermoeiend vindt om telkens alleen met vier kleine kinderen de schuilkelders in te moeten tijdens de luchtaanvallen van de geallieerden, trekt Felice bij haar in. Ulla is opgelucht. Voor Felice, die een vervalst persoonsbewijs heeft op naam van Felice Schräder, is het huis van een overtuigde nationaal-socialiste zoals Lilly nog steeds te boek staat de ideale schuilplaats.

Love Story. Berlin 1942 is een boeiende documentaire waarin behalve Lilly Wust en Ulla Scharf ook Felices vrienden Gerd Ehrlich, Elenai Predski-Kramer (die de oorlog hebben overleefd dankzij Ulla's hulp) en Lilly's jongste zoon Albrecht aan het woord komen. Aan de hand van hun herinneringen, originele brieven, dagboeken, foto's van Felice en Lilly, en archiefmateriaal wordt de opmerkelijke liefdesgeschiedenis gereconstureerd. In 1994 werd het verhaal van Felice en Lilly al vastgelegd door de schrijfster Erica Fischer in het boek Aimée & Jaguar, eveneens de titel van een dit jaar uitgekomen speelfilm over de twee vrouwen.

In 1943 wordt de jacht op joden geïntensiveerd. Goebbels heeft Hitler beloofd om de stad voor de verjaardag van de Führer in april judenrein te maken. Gerd Ehrlich - in de documentaire te zien met zijn vrouw en kleinzoon - wordt herkend door Stella, een joodse verraadster die honderden onderduikers de dood in heeft gejaagd. Hij besluit te vluchten. Felice wil blijven vanwege Lilly en omdat ze zoals zoveel geassimileerde joden aan Duitsland hangt, vertelt Ulla. Felice wordt in 1944 gearresteerd door de Gestapo en naar Theresienstadt gedeporteerd. Ze is vermoedelijk in Bergen Belsen omgekomen.

Love Story. Berlin 1942 (Cathrine Clay, 1997, UK), Ned.3, 23.40u.