NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

GENERAAL STEPASJIN heeft het als premier een kwartaal uitgehouden. Terwijl hij vanmorgen in Dagestan bezig was een gewelddadige escalatie in de Kaukasus in woord en daad te smoren, heeft president Jeltsin hem vanuit het Kremlin ontslagen. De nieuwe premier heet nu Vladimir Poetin. Voor de buitenwereld is Poetin een relatief onbekende naam, voor de binnenwereld is hij een serieuze functionaris. Tot vandaag was hij chef van de staatsveiligheidsdienst FSB, kortom, een man die toegang heeft tot alle dossiers met meer of minder 'compromitterend materiaal'. Het ontslag van Stepasjin is de vijfde wisseling van de Russische wacht binnen nog geen anderhalf jaar. Dat alleen al is omineus voor een land dat sinds augustus vorig jaar zo ongeveer bankroet is en al langer smacht naar stabiele politieke verhoudingen. Waarom heeft president Jeltsin dan toch een manoeuvre uitgehaald die de chaos alleen maar vergroot? Zijn motieven lijken raadselachtig, maar zijn dat, gelet op de byzantijnse politieke cultuur waarin hij gedijt, iets minder.

Komend jaar mogen de Russen twee keer naar de stembus: in december voor de Doema en in juni 2000 voor de president. Aan de parlementsverkiezingen is voor Jeltsin geen eer te behalen. Omdat hij nu al acht jaar categorisch weigert om een eigen politieke beweging te leiden, is hij in de Doema geen partij voor de communisten en andere concurrenten. Maar de verkiezingen voor de volksvertegenwoordiging zijn wel een opmaat voor de zaak waar het echt om draait: zijn opvolging. Jeltsin en zijn entourage - gevormd door het gezin van de president en een aantal machtige 'captains of industry' - zijn niet zonder reden als de dood dat er met hen zal worden afgerekend als het huidige staatshoofd met pensioen gaat. Er staan voor het Kremlin dan ook grote belangen op het spel, zowel politieke als financiële, die het daglicht bovendien vaak niet kunnen verdragen. Bij de kansrijkste opvolger van dit moment - burgemeester Loezjkov van Moskou, die al maanden druk bezig is een brede coalitie te smeden - zijn die niet in veilige handen omdat Loezjkov een ander circuit bedient dan het Kremlin. Niet voor niets heeft Jeltsin vanmorgen gesuggereerd dat Poetin zijn kandidaat is voor het presidentschap. Het is niet uitgesloten dat de scheidende FSB-chef voordien nog twee varkentjes moet wassen: een verbod arrangeren van de communistische partij (een stap die Jeltsin acht jaar geleden na de mislukte staatsgreep niet heeft gezet en waarvan hij nu spijt heeft) alsmede een juridische vrijgeleide voor de familie-Jeltsin als de stamvader het Kremlin verlaat.

DE RUSSISCHE burgers zullen deze nieuwe surprise vermoedelijk gelaten ondergaan. Ze hebben iets anders aan hun hoofd: overleven. De buitenstaanders kunnen zich dat niet permitteren. Nog geen twee weken geleden is het IMF met een lening van circa tien miljard gulden over de brug gekomen. Dit najaar geven de andere crediteuren vermoedelijk ook toe. Jeltsin is hun weer eens te vlug af geweest. Het wordt tijd dat het IMF en andere Westerse financiële instellingen het Russische spel nu ook eens onder de knie krijgen.

( a d v e r t e n t i e s )