NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De Groep 17 berekende onlangs hoe groot de schade precies is die de NAVO-luchtacties hebben aangericht. Gisteren presenteerde de Groep 17 een 'Stabiliteitspact voor Servië'. Wat is de Groep 17 eigenlijk?

Door onze correspondent RENÉE POSTMA

BOEDAPEST/BELGRADO, 3 AUG. De Groep 17 heeft zijn wortels in de massale protestdemonstraties van de winter 1996-1997. Drie maanden lang gingen vele tienduizenden studenten, politici, intellectuelen, huismoeders en gepensioneerden de straat op om te demonstreren tegen de verkiezingsfraude die Slobodan Miloˇsevi´c had laten plegen om aan de macht te blijven. De fraude was de aanleiding, het verval van Joegoslavië, het internationale isolement, de steeds verder dalende koopkracht, het gezichtsverlies van wat ooit het trotse Joegoslavië was geweest vormden de achtergrond. Het protest bereikte via de studenten ook de universiteit en de instituten zelf. Economen die tot dan toe trouw in het gareel hadden gelopen en braaf hun berekeningen voor de regering hadden gemaakt, lieten zich door hun studenten op sleeptouw nemen.

Begin januari 1997 besloten de jonge, veelbelovende Mladjan Dinki´c, de door de wol geverfde Ljubomir Madˇzar en de Montenegrijn Veselin Vukoti´c een groep van onafhankelijke economen op te richten. Zij troffen elkaar op de jaarlijkse kerstbijeenkomst van economen op de universiteit van Podgorica, in Montenegro.

Daar ontwikkelden ze hun doelstellingen: de ontwikkeling van een helder concept voor economische hervormingen en een visie op de toekomst van het land; het stimuleren van de hervormingsvoorstellen; en het bieden van hulp bij de invoering van die hervormingsvoorstellen in het geval ze zouden worden overgenomen door hervormingsgezinde politieke groeperingen.

Nog in dezelfde maand kwam de groep in een 'Brief aan de bevolking' met voorstellen om een einde te maken aan de toen al catastrofale economische crisis in Joegoslavië. De brief werd afgedrukt in de meeste dagbladen. Er stonden zeventien handtekeningen onder van Joegoslavische economen uit Belgrado, Podgorica en Washington (Joegoslavische economen actief bij de Wereldbank en het IMF). Later werd de groep economen verder uitgebreid, maar de naam Groep 17 is altijd blijven bestaan.

Mladjan Dinki´c, 34 jaar oud, is de gezichtsbepalende coördinator van de groep. Hij heeft niet alleen bij vakgenoten, maar ook bij het publiek grote bekendheid verworven met zijn boek 'The economics of destruction'. Daarin legt hij glashelder uit hoe de economie van Joegoslavië begin jaren negentig door het bewind van Miloˇsevi´c in een vrije val raakte en uiteindelijk resulteerde in een hyperinflatie die al het spaargeld opslokte.

De Groep 17 richt zich in eerste instantie op economische hervormingen en niet op de politiek. Maar in zijn 'mission statement' zegt de groep niet om het feit heen te kunnen dat Servië geregeerd wordt door een 'parasitaire familiekliek die geen enkel belang meer heeft bij productie en alleen bezig is met geld ophopen, stelen, belazeren, inpikken en onderling verdelen' van 's lands hulpbronnen. Daarom is de 'eliminering van de regerende oligarchie voorwaarde voor ieder begin van radicale economische hervormingen'.

De Groep 17 laat het niet bij de zittende machthebbers. Ook een deel van de oppositie heeft zich door het regime laten inpakken, vinden de economen. 'Verstopt achter oppositieslogans en ver buiten het zicht van het publiek, hebben ze de kortste weg naar de regerende oligarchie gezocht in de hoop mee te mogen doen en een deel van de privileges te krijgen.'

De Groep 17 heeft de afgelopen tweeëneenhalf jaar duidelijk afstand gehouden van het regime terwijl andere vooraanstaande, en vaak niet minder hervormingsgezinde economen wel nog pogingen deden het bewind van binnen uit te veranderen. Zoals de voorzitter van de Economische Instituut van Belgrado, Danko Djuni´c, die vorig jaar enige tijd deel uitmaakte van de regering. 'Maar ook hij heeft moeten merken dat dit regime niet van binnenuit te veranderen is', reageerde zijn collega en vooraanstaand lid van de Groep 17 Miroljub Labuˇs later droogjes.

De Groep 17 heeft inmiddels zijn eigen geschiedenis. Tijdens de NAVO bombardementen bleken er grote tegenstellingen tussen de Servische en Montenegrijnse collega's. Een oproep van de groep waarin de bombardementen scherp veroordeeld werden kon niet rekenen op de steun van de Montenegrijnse economen. Op dit moment is onduidelijk wie er nog wel en wie er niet meer over is van de oorspronkelijke groep. De opstellers van het Stabiliteitspact voor Servië willen voorlopig anoniem blijven. De suggestie bestaat dat ook niet-economen zich bij de groep hebben aangesloten. Maar Mladjan Dinki´c houdt die troeven voorlopig nog even achter de hand.

Stoel Joegoslavië blijft symbolisch leeg in Sarajevo (31 juli 1999)

Scepsis op Balkan over pact (30 juli 1999)

Vier miljard voor Kosovo toegezegd (29 juli 1999)

Sarajevo poetst zich op voor top (28 juli 1999)

( a d v e r t e n t i e s )