NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De Deventer boekenmarkt, de grootste van Europa, trok gisteren ruim 100.000 bezoekers. "Als je niks kan vinden in zes kilometer boeken is er echt iets mis met je."

Door EDO DIJKSTERHUIS

DEVENTER, 2 AUG. Reusachtige schoollandkaarten, Shakespeare op cd-rom, met dichtregels bedrukte kussenslopen, zeldzame ansichtkaarten, vergeelde partituren en leesplankjes. Maar voornamelijk boeken, heel veel boeken. Gestort in bananendozen of zorgvuldig uitgespreid op kleedjes liggen Friese strips, bergen bouquetreeks-romans, in leer gebonden Statenbijbels en werken over scheepvaart, vrijmetselarij of vuistvuurwapens.

Voor ieder van de ruim 100.000 bezoekers van de Deventer boekenmarkt, die gisteren voor de elfde keer werd gehouden, was wel iets te vinden. Een zes kilometer lang lint van kramen strekte zich uit door het centrum van Deventer. Met 850 kramen en 350 deelnemende boekverkopers maakte de markt zijn reputatie als grootste in Europa weer waar.

Om half zeven 's ochtends verdringen de eerste fanatieke snuffelaars zich al voor de kramen. Rond een uur of tien komt de grote stroom dagjesmensen op gang. In een haast eerbiedige stilte schuifelen ze langs de Waag richting de kade van de IJssel waar het gros van de kramen staat. De geur van zonnebrandolie vermengt zich met de muffe lucht van vergeeld papier en verschraalde drukinkt. In de meerderheid zijn de stands met goedkope pockets en betaalbare curiosa. Het socialistisch proletariaat en de vrede van Henriëtte Roland Holst, originele prijs 10 cent, gaat nu weg voor een tientje. Het politiek-incorrect ogende De kleine negerknaap van C.B. Barth moet 15 gulden opbrengen. "Multatuli voor maar twee piek!", prijst een handelaar met echte marktmentaliteit zijn waren aan en weet zich verzekerd van een stroom koopjesjagers.

De grote boekhandels en antiquariaten van Nederland presenteren zich traditiegetrouw met meer kostbare boeken die voornamelijk verzamelaars trekken. "Tegen die kramen met drie Zwarte Beertjes voor een tientje kan je toch niet op", zegt W. van Starkenburg van het Apeldoornse Antiquariaat van Starkenburg. "De meeste mensen die hier komen, doen dat voor de sfeer. Ze pikken meestal een goedkoop romannetje op want ze kunnen natuurlijk niet met lege handen thuiskomen. Stel je voor dat je niks zou kunnen vinden in zes kilometer boeken; dan is er echt iets mis met je."

Verderop staat een oudere heer gebogen over een uitstalling van boeken over stoomtreinen. Uit zijn rugzak steken een aantal atlassen. "In dertig jaar tijd heb ik er nu zo'n 600 verzameld," vertelt hij terwijl hij de Atlas of the American Revolution en Atlas zur Eisenbahn Geschichte uit zijn tas opdiept. "Deze markt is eigenlijk iets te massaal om nog iets interessants te vinden. Veel van wat ik hier zie heb ik al honderd keer. Maar ik kom dan ook voornamelijk voor de gezelligheid."

Toch zijn er veel verzamelaars die met lijstjes en zeer specifieke vragen van kraam naar kraam gaan. "Je kunt een onderwerp zo maf nog niet bedenken of er zijn mensen die het verzamelen: EHBO, konijnen of menukaarten van passagiersboten," somt Peter van Berkum, eigenaar van Mr. Biggles uit Groesbeek, op. "Er was hier net zelfs een mijnheer die alles over pomologie dat is de leer over appels en peren wilde hebben." Zelf verkoopt Van Berkum voornamelijk oude jeugdboeken zoals Pimpandoer, De Kameleon en Biggles, die een overwegend ouder publiek trekken. "Voor veel klanten is het jeugdsentiment, die willen hun favorieten van vroeger weer eens lezen. Vandaag loopt Bob Evers heel goed. Op de boekenmarkt van Den Bosch een paar weken geleden was vooral Puk en Muk heel gewild. Het lijkt wel regionaal bepaald."

Rond het middaguur neemt de temperatuur toe en de drukte af. Tevreden boekenjagers hangen hun plastic tasjes aan fietssturen of zeulen volgepropte rugzakken richting station. Aan de overkant van de IJsel klinkt gejoel op als een waterskiër langsstuift. De meeste zonaanbidders op het strandje houden het droog. Ze blazen het zand uit hun vakantieroman en slaan nog eens een bladzij om.