NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

DANA LINSSEN
Hoeveel films zijn er eigenlijk in de jaren zeventig gemaakt met 'last' in de titel? Een vlotte inventarisatie van Peter Biskinds standaardwerk over dat laatste gouden tijdperk in Hollywood Easy Riders, Raging Bulls. How the Sex-Drugs- and-Rock 'n' Roll Generation Saved Hollywood, levert er in ieder geval al een handvol op.

The Last Picture Show (Peter Bogdanovich, 1971) bijvoorbeeld en The Last Movie (Dennis Hopper, 1971). At Long Last Love (Bogdanovich, 1975) en The Last Waltz (Martin Scorsese, 1978). Maar de film die exemplarisch zou blijken te zijn voor het 'nieuwe' Hollywood (en z'n verval ruim een decennium later) is The Last Detail (1973) van Hal Ashby. Misschien omdat de regisseur eind jaren tachtig overleed en na Being There (1979) nooit meer een fatsoenlijke film maakte. Maar vooral omdat The Last Detail precies het soort nonchalante film is waarin dezelfde hedonistische levensstijl aangehangen wordt die veel van de regisseurs-auteurs die in de jaren zeventig successen vierden fataal zou worden.

Twee generaties later blijkt het beeld dat in The Last Detail van de jaren zeventig wordt overgeleverd veel fatalistischer te zijn dan het destijds moet zijn overgekomen. Wie denkt dat de jaren tachtig het tijdperk zijn van 'dansen op de vulkaan', die zal overdonderd zijn door het escapisme van mariniers Jack Nicholson, Otis Young en de piepjonge Randy Quaid, die voordat Quaid wegens een onbenullige overtreding acht jaar de gevangenis in zal gaan, nog eenmaal alle verboden vruchten willen proeven. Dat betekent een onvermijdelijk rondje seks en drugs en rock 'n' roll, maar ook een bezoekje aan 'moeder-wat-heb-ik-je-lang- niet-gesproken' en een intens staaltje male bonding.

Daaronder sluimeren grote thema's als plicht en agressie, blinde woede en gelegitimeerd geweld en de vraag of je 'recht' hebt op een leuk leven. Ja, meent sergeant Buddusky (Nicholson), een manisch opdondertje vergeleken bij die twee beren van kerels waar hij mee op stap is. Genieten is bij hem genieten tot je erin stikt. Of genieten totdat je weer overgaat tot de orde van de dag. Het heeft iets wanhopigs, maar Nicholson speelt dat natuurlijk zo dat je zou willen dat je het een keertje met hem op een zuipen kon zetten. Vol vileine overgave. Alsof hij nog even een laatste puntje op de i moet zetten. Een laatste puntje op de laatste i.

The Last Detail (Hal Ashby, 1973, VS), Canvas, 21.00-22.50u.