NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

In Keulen vergadert de G8. Tevredenheid alom: vrede en economische voorspoed. Maar met de Russen is er nog geen akkoord over Kosovo.

Door onze redacteuren HANS BUDDINGH' en MICHÈLE DE WAARD

KEULEN, 18 JUNI. Wanneer de politieke leiders van de zeven belangrijkste industrienaties plus Rusland (G8) vanavond in het Romeins- Germaanse museum in Keulen aan tafel schuiven voor het diner, zal kanselier Gerhard Schröder ze goed geluimd toespreken. De oorlog in Kosovo is voorbij - ook al moeten de Russische president Jeltsin en zijn Amerikaanse collega Clinton de laatste plooien over het commando nog gladstrijken. Er zijn geen acute financiële branden te blussen. En volgens de kanselier wijst veel er op, dat de economische top samenvalt met een nieuwe opleving van de wereldeconomie.

Schröder toonde zich tijdens een toelichting in het parlement in alle opzichten optimistisch. De kanselier kreeg zoveel complimenten over de diplomatieke rol van Duitsland - als voorzitter van de Europese Raad - in de Kosovo-crisis, dat hij nog even op de golven van het succes wil surfen voor door financiële problemen in eigen land volledig te worden opgeslokt. Opnieuw stond hij stil bij Kosovo. De G8 mag jaarlijks vooral over economische thema's gaan, de Kosovo-crisis maakt duidelijk dat de industrielanden ook op buitenlands politiek terrein steeds meer verantwoordelijkheid op zich nemen, zei Schröder. Hij zal de leiders in de Domstad voorhouden dat ze optimistisch kunnen zijn over de ontwikkelingen in Kosovo. De enthousiaste ontvangst van de binnenrukkende soldaten door de bevolking maakt duidelijk dat de mensen volgens de kanselier weer een perspectief hebben.

Op economisch terrein zal Schröder zijn collega's duidelijk maken dat de rood-groene regering alles gelegen is aan de stabiliteit van de euro. Kritische waarnemers mogen met ingehouden adem kijken naar de aanhoudende koersdaling van de euro, Schröder meent dat er geen reden is tot bezorgdheid. Met een daling van de rente tot 2,5 procent heeft de ECB alle seinen eenduidig op groei gezet, zonder dat dit tot inflatie leidt.

'Rusland financieel groter risico dan de Balkan'

Toch laten uitlatingen over Duitsland als 'zieke man van Europa' de kanselier niet onberoerd. Menig econoom en politicus in Duitsland wees de afgelopen weken de beschuldigende vinger naar de kanselier als verantwoordelijke voor de zwakke euro. De groei in landen van de EU blijft dit jaar nog ruim achter bij die in de VS, terwijl de Japanse economie zelfs is gekrompen. De Amerikaanse minister van Financiën, Robert Rubin, onderstreepte eerder deze maand, dan ook dat het "heel belangrijk" is dat Europa en Japan hun rol spelen."Het internationale systeem kan niet oneindig doorgaan met grote onevenwichtigheden in de groei", zegt VS-minister Rubin. Schröder is vast van plan in Keulen een krachtig signaal te geven, dat zijn regering vastbesloten is daar iets aan te doen. Bezuinigingen op de overheidsuitgaven wil Schröder verbinden met een hervorming van de belastingen voor bedrijven. Maar zijn weinig veranderingsgezinde sociaal-democratische SPD moet nog rijp worden gemaakt voor een radicale modernisering van de verzorgingsstaat.

Behalve meer groei in Europa, staat het thema Rusland hoog op de agenda van de industrielanden. Al gedurende de Kosovo-crisis was het de belangrijkste opgave van de Duitsers de Russen 'aan boord' te krijgen en te houden. Geen land heeft zo'n groot belang bij economische hervormingen in Rusland als de Bondsrepubliek. Duitse financiers hebben ruim 75 miljard aan kredieten in Rusland uitstaan. Minister Hans Eichel (Financiën) acht de schuldensituatie van Rusland zorgwekkend.

Eichel noemde Rusland voor de G7-landen (VS, Canada, Japan, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Italië) onlangs een heel wat groter risico dan het miljarden kostende Stabiliteitspact voor de wederopbouw van de Balkan ook een belangrijk thema van de top in Keulen - waarvoor ministers van de G7 en andere landen en internationale organisaties onlangs een blauwdruk maakten. Schröder vindt evenwel dat de Russen een "helder signaal" moeten krijgen van "onze bereidheid tot samenwerking".

Een omvangrijke schuldverlichting hoeven de Russen niet te verwachten. Daarvoor ziet Schröder "geen mogelijkheid". Belangrijker is dat het Westen Rusland steunt met economische orders en bij hervormingen in de economie, staat en maatschappij, zodat een stabiele economie ontstaat.

De armste landen, waarvan de meeste in Afrika liggen, kunnen vrijwel zeker rekenenen op een aanzienlijke verlichting van de schulden. Schröder heeft al een "Keuls schuldeninitiatief" aangekondigd. Het gaat om een uitbreiding van het in 1996 gelanceerde schuldenplan van IMF en Wereldbank.

De leiders van de G7 willen daarmee gehoor geven aan een jarenlange campagne van non-gouvernementele organisaties, waarvan de Britse kerkelijke beweging Jubilee 2000 het actiefst is geweest. Nog onduidelijk is hoeveel geld hiermee gemoeid is en hoe de kosten zullen worden verdeeld. De Britse minister Brown (Financiën) heeft al een bedrag van 50 miljard dollar laten vallen. Non-gouvernementele organisaties waarschuwen dat de G7 de cijfers oppoetst door schulden kwijt te willen schelden die toch al niet meer werden afbetaald. Van het initiatief moeten zo'n veertig landen profiteren met een schuldenlast van 220 miljard dollar.

De Duitse kanselier wil de schuldverlichting graag zien in het licht van 'globalisering met een menselijk gezicht'. In dit verband willen de wereldleiders ook een signaal geven aan de internationale financiële markten. Schröder zal erop wijzen dat goed functionerende financiële markten een belangrijke voorwaarde zijn voor groei en ontwikkeling. Als Indonesië, Thailand of Brazilië door speculatie in een crisis raken, gaat het niet alleen om pure cijfers, hield de kanselier de Bondsdag voor. Het lot van duizenden en duizenden mensen is hiermee verbonden.

De Groep van Zeven heeft op eerdere toppen vastgesteld, dat het toezicht op de markten moet worden versterkt. De oprichting van een 'stabiliteitsforum' eerder dit jaar, op initiatief van Bundesbank- president Hans Tietmeyer is volgens Schröder een stap in de goede richting. Ook tekent zich consensus af over de wenselijkheid dat de particuliere sector, banken en andere kredietverschaffers, bij het aanpakken van crises in opkomende markten meer financieel moeten bijdragen.

Een voor de G7, en voor het Duitsland in het bijzonder, heikel punt betreft de miljardenkredieten voor kerncentrales in Oekraïne. De G7 had zich op vorige toppen verplicht na de Tjernobyl-ramp Oekraïne met kredieten te helpen twee kerncentrales te vernieuwen. Maar de Duitse coalitie van SPD en Groenen, die alles in het werk stellen atoomenergie in eigen land af te schaffen, voelen er niets voor deze verplichting na te komen. Of het zal lukken dit pijnlijke punt buiten de agenda van de G7 te houden, valt te bezien. De verenigde goudproducerende bedrijven hebben een beroep gedaan op de G7 af te zien van het plan een deel van het goud van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) te verkopen om schuldverlichting voor de armste landen te financieren. De verkoop is volgens de World Gold Council (WGC) contra- productief voor een aantal van deze landen, omdat door goudverkoop de goudprijs daalt. Plannen voor goudverkoop door het IMF, en ook door enkele centrale banken, zijn volgens de WGC de belangrijkste oorzaak van de recente val van de goudprijs.

Van de 41 landen die voor het schuldenplan in aanmerking komen, zijn er volgens een gisteren gepubliceerde studie van de WGC negen voor meer dan 5 procent van hun exportinkomsten van goud afhankelijk. Door de daling van de goudprijs bestaat het risico dat goudwinningsprojecten in deze landen niet meer doorgaan. Het IMF wil de beleggingsopbrengst uit het door goudverkoop binnengehaalde bedrag voor schuldverlichting gebruiken. Volgens de WGC is de opbrengst van 110 miljoen dollar minder dan de 150 miljoen die de armste landen aan goudexport verliezen.

( a d v e r t e n t i e s )