NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
De ochtend na de nacht. Het gruis van de nacht werd bij elkaar geveegd en iedereen speculeerde. Ook het publiek werd ondervraagd in de eerste peilinkjes. Wie had de schuld? D66 of de VVD? Of alleen Wiegel? De Kijk- en Luisterdienst van de NOS had snel wat meninkjes geturfd van wie toevallig thuis was. En ze waren verdeeld. Veel respondenten wisten het niet. En wie het wel wist, kan zo van standpunt veranderen. Op grond van nieuwe televisiebeelden. Zo'n onderzoekje heeft vooral amusementswaarde. Dat zouden het Journaal en Maurice de Hond in Nova best harder kunnen zeggen.

De televisie overheerst op een moment waarin de feiten elkaar snel opvolgen. De mensen in het land zetten hem aan om het laatste nieuws te volgen. Wordt er nog gelijmd? Politici zoeken de camera's, krantenjournalisten staan mee te schrijven. Gisterochtend stonden de camera's in slagorde om ministers op te vangen voor hun overleg op het Binnenhof. En wat was de brandende vraag, telkens opnieuw: "Heeft u goed geslapen vannacht?" Minister Peper liep als een rugbyspeler in een kluwen mensen. Hij kon zich er niet van ontdoen.

In de Tweede Kamer worden vragen gesteld over uitspraken in de elektronische media. Wat bedoelde Kamerlid Schutte met zijn uitspraak op Radio 1? Heel belangrijk in de geschiedschrijving werd een interview met VVD-senator W. van Eekelen in Den Haag Vandaag, dinsdagnacht. Daarin bekende de lieve man dat hij zelf graag tegen had willen stemmen. Maar Wiegel had hem gezegd, stem jij nou maar voor, dan neem ik alleen de volle verantwoordelijkheid op me. Nou, dat aanbod had Van Eekelen graag aangenomen. Twee halen, één betalen.

Zegslieden van D66 voerden dit interview met Van Eekelen gisteren aan als bewijs dat het niet alleen om Wiegel ging. Jan Terlouw had het erover. Hans van Mierlo memoreerde het. "Er liep een kind met een vuurwapen rond", commentarieerde hij gisteren ontdaan in Nova. Zijn emoties zijn altijd zo meeslepend. Gans zijn grote lichaam leeft mee met wat hij zegt, vooral door een licht gebrek aan beheersing. Dan voel ik mee. Zijn generatiegenoot Ed van Thijn, gisteren ook op de commentatorpositie, heeft dat zelfde gevoelige.

D66-fractieleider Th. de Graaf mist dat charisma. Mooie jongen, dikke krullen. Blijf glimlachen, de hele dag, zegt hij elke ochtend in de spiegel en hij oefent. Glimlach staat mooi, treurige glimlach, meewarige glimlach, zuchtende glimlach. En op de buis lijkt het alsof het een beetje buiten hem om gaat. Kijk eens boos. CDA-leider J. de Hoop Scheffer functioneert als een opwindbeestje waarvan de tot het uiterste opgespannen veer eindelijk los mag. Hij ratelt door op de camera, het hele verkiezingsprogramma, telkens opnieuw. "De volksgezondheid, dat rare rekeningrijden, het asielbeleid", somde hij gisteren op tijdens een speciale uitzending van Buitenhof. "Zielloos kabinet dat binnen het jaar door de hoeven zakt." Hij blijft met zichtbare moeite in de plooi.

"Ik las dat u bereid bent om te regeren, klopt dat?" vroeg Paul Witteman. Liefst wilde hij lachend roepen "ja, ja, dat klopt, geef me een departement, dan zult u nog eens wat zien", maar hij hield zich in. In plaats daarvan spande hij alle spieren op zijn gelaat aan en antwoordde met moeizame zelfbeheersing: "Dat klopt [wij zijn bereid om te regeren] maar dat is niet de hoofdvraag." Ja, we weten het, het is zo erg, het land is in crisis. In archiefbeelden werd Wiegel zelf tot mythische proporties opgeblazen. Veel speculaties over zijn gedrag. "Ragfijn politiek spel, hij heeft geschiedenis geschreven", vond ex- journalist Willem Bemboom, blij met de aandacht voor zijn Wiegelboekje. Ad Melkert van de PvdA vond Wiegels gedrag onverantwoordelijk. Wiegel zelf zei weinig. Eergisternacht niet toen hij na zelfopsluiting onder tv-lampen achterin zijn Mercedes stapte en gistermorgen niet toen hij zich liet filmen tussen de verhuisdozen. "Leggen we het lot van het land in handen van dat ene prominente VVD-lid?" riep Marcel van Dam gisteren uit in B&W. "Dat is toch bezopen."