NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De oorlog wordt niet alleen met bommen gevoerd: de oorlog om Kosovo is ook de eerste echte cyberwar.

Door onze correspondent BIRGIT DONKER

BRUSSEL, 30 APRIL. Make love, not war. Dat is nog de aardigste van de honderden anti-oorlog e-mails die de NAVO dagelijks ontvangt. Verwensingen, vloeken en bedreigingen worden via elektronische post naar Brussel gestuurd. Ook veel beeldmateriaal: verwoeste huizen, een verminkt lijk, Clinton die verandert in een duivel of in een aap, hakenkruisen en porno. In die laatste categorie valt de gemanipuleerde foto van Clinton die een groep kinderen voorleest uit een blootblad, maar ook beelden van SM en bestialiteiten. Daarnaast, vreemd genoeg, veel tekeningen uit het kinderboek Le Petit Prince.

De oorlog over Kosovo heeft geleid tot de eerste echte cyberwar. Elektronische "piraten' hebben vanuit Belgrado een Internetguerrilla ontketend tegen de NAVO, zei woordvoerder Shea op een van de eerste dagen van de oorlog. Het informatiesysteem van de alliantie was toen enkele uren plat gelegd door een zogeheten ping-bombardment, waarbij continu aan de Internetserver wordt gevraagd of die on line is. Inmiddels is de cyberoorlog voortgezet met andere middelen. Er worden talloze virussen gezonden en het systeem wordt belaagd door spamming: tienduizenden keren dezelfde e-mail sturen met als doel dat het systeem wordt overbelast.

Al met al valt de schade mee, volgens Chris Scheurweghs, de verantwoordelijke voor de elektronische post van de NAVO. Tegen het ping-bombardement is inmiddels een filter ingebouwd en de virussen zijn steeds opgespoord en vernietigd voordat ze hun schadelijke werk konden doen. Scheurweghs vermoedt dat de cyberoorlog door de Joegoslavische overheid vooraf was gepland. ,,De eerste weken kregen we veel post rechtstreeks van een telefoonmaatschappij in Belgrado. En als je kijkt naar de Servische website, die is heel professioneel. ."

Maar ook individuele Serviërs sturen hun boodschappen, onder vermelding van teksten als "E.T. go home', "small errors again' of "you are targets'. ,,Het is moeilijk na te gaan van wie ze komen", zegt Scheurweghs. ,,Veel komt via China." Pro-NAVO hackers bieden aan om Serviërs te hacken. ,,Maar daar gaan we niet op in."

Terwijl tijdens de rakettencrisis in de jaren tachtig nog postzakken vol protestkaarten werden afgeleverd op het NAVO-hoofdkwartier, biedt nu het Internet een uitlaatklep - ook aan niet-Serviërs. ,,De belangstelling is enorm toegenomen", zegt Scheurweghs. ,,Normaal krijgen we 250 mails per dag, nu duizenden. Mensen informeren naar de juridische basis van de militaire actie of ze vragen om een baan bij de NAVO."

Alle vragen worden binnen 48 uur beantwoord, door een medewerker die daarvoor fulltime is aangesteld.

Ook de NAVO-website kent veel meer bezoekers dan gewoonlijk. De landkaarten en de filmpjes van de dagelijkse militaire briefings vinden hier gretig aftrek. ,, Bij studenten en scholen", zegt Scheurweghs. Waarom, is hem niet duidelijk. Hij overweegt informatie aan te bieden in het Servisch. Maar van het woord propaganda wil hij niet weten, het gaat er om dat informatie vergeleken kan worden.

De spanning op het NAVO-systeem is inmiddels minder groot dan in de eerste weken van de oorlog, toen telkens nieuwe "bombardementen' begonnen. ,,Het heeft ons in het begin verrast", erkent Scheurweghs. Hij noemt het wel een luxe-oorlog, want het kan weinig kwaad: het publieksinformatiesysteem van de NAVO staat los van het interne computernetwerk met geklasseerde informatie. Toch is de cyberwar tussen de NAVO en Belgrado volgens Scheurweghs een voorbode van wat mogelijk is in een samenleving die drijft op elektronica: ,, De informatiemaatschappij kun je verlammen zonder dat je één bom hebt gegooid.