NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Telecomwet geeft overheid te veel macht

Tapzaak XS4ALL

5 jaar XS4ALL

Dossier Computerbeveiliging- Privacy

Profiel over privacy

---

Internetprovider XS4all verzet zich tegen de wens van politie en justitie om eigenhandig digitale communicatie af te tappen.

Door onze redacteur MARIE-JOSÉ KLAVER

DIEMEN, 27 APRIL. Internetaanbieder XS4ALL moet morgen voor de rechtbank in Amsterdam verschijnen omdat het weigert gehoor te geven aan een rechterlijk bevel. Ongeveer anderhalf jaar geleden kreeg XS4ALL een vordering van het openbaar ministerie in Utrecht om al het Internetverkeer af te tappen van een abonnee die werd verdacht van het verspreiden van kinderporno. Het bedrijf weigerde dit omdat er onvoldoende wettelijke grondslag zou zijn voor een Internettap.

Maurice Wessling (Foto J. Krielen)

Maurice Wessling, public affairs officer van XS4ALL, ziet het proces met vertrouwen tegemoet (,,dat winnen wij gewoon''), maar maakt zich zorgen over de toegenomen mogelijkheden om digitale communicatie af te tappen. Sinds begin dit jaar bestaat de Telecommunicatiewet, die Internetaanbieders verplicht om op verzoek van politie en justitie de communicatie van klanten op te vangen.

Providers en telecommaatschappijen moeten volgens de Telecommunicatiewet zelf de technische voorzieningen treffen voor het aftappen en opslaan van de gegegevens. Wessling, die namens XS4ALL deel uitmaakt van het overleg tussen de overheid en de industrie over de uitvoering van de Telecommunicatiewet, vreest dat Internetaanbieders op grond van de nieuwe wet steeds vaker te maken krijgen met tapverzoeken van justitie.

Wat is er veranderd door de Telecommunicatiewet?

,,In strikt juridische zin krijgen politie en justitie niet meer bevoegdheden om te tappen. Maar dat is slechts schijn. Omdat de technische mogelijkheden zijn vergroot, is er sprake van een enorme uitbreiding van de tapmogelijkheden.

,,Wat je nu ziet is dat er technische procedures worden bedacht om het afluisteren van de hele telecommunicatiestructuur te verfijnen. Er wordt een situatie gecreëerd waarin communiceren een verdachte bezigheid is. Ik denk dat dat een hele slechte zaak is. Politie, justitie en inlichtingendiensten willen 'real time' toegang tot alle communicatie op openbare netwerken. Daaronder vallen Internet, telefoon, gsm, kabel, satellietverbindingen.''

Wat wil de overheid van Internetaanbieders?

,,Volgend jaar moeten Nederlandse Internetaanbieders hun netwerken aftapbaar hebben gemaakt. Providers kampen nu met de vraag of ze moeten toestaan dat de politie een zwarte doos in hun systeemruimte neerzet die zij beheert. Moet je toestaan dat de politie op eigen initiatief 'real time' kan tappen op jouw systeem? In zo'n situatie zul je nog wel schriftelijk een vordering krijgen, maar je kunt als provider geen enkel verband zien tussen de vordering die je krijgt en dat wat er op je computernetwerk gebeurt. Zo ontstaat een veel te grote verleiding voor de politie. Dat zou niet moeten mogen.''

Is uw angst dat de politie veel meer gaat tappen wel gegrond?

,,Er wordt nu veel geïnvesteerd in het aftapbaar maken van computernetwerken, zonder dat de overheid ooit heeft beargumenteerd waarom er zo grootschalig afgetapt moet kunnen worden. Wat je zult zien is dat straks ook bij doorsnee-strafzaken alle aftapmogelijkheden worden ingezet, omdat het nu eenmaal mogelijk is. Digitale communicatie aftappen is minder arbeidsintensief dan bijvoorbeeld telefoongesprekken afluisteren. Het wordt aantrekkelijker voor de politie en andere diensten om gebruik te maken van taps omdat het zo gemakkelijk is.''

Wat stelt u voor?

,,Een mogelijkheid is dat de providers zelf de zwarte doos gaan beheren. De provider krijgt een vordering en luistert zelf het dataverkeer af van een bepaalde gebruiker.''

Wordt de provider zo niet een verlengstuk van de politie?

,,In zekere zin wel. Je voert vorderingen en technische handelingen uit voor de politie. Maar het alternatief is een technische voorziening die je helemaal aan het beheer van de politie overlaat. Wat XS4ALL zou afwijzen is een situatie waarbij er bij ons apparatuur van de politie geplaatst zou worden waarop zij van buitenaf toegang hebben, terwijl wij geen idee hebben wie er hoe lang wordt afgeluisterd.''

Wil de politie dat?

,,Ja, tijdens het overleg dat wij met de overheid hebben komen dit soort beheerskwesties ter sprake. Er is een voorstel van de politie om een apparaat te bouwen dat Internetverkeer kan aftappen bij providers. Er was ook een wild idee van de politie om ergens een PC neer te zetten en te gaan tappen bij een provider met een verdachte klant. Wij verzetten ons tegen een systeem waarbij justitie ongecontroleerde toegang tot onze computernetwerken krijgt.''