NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

IN TURKIJE VIERT het nationalisme hoogtij, zohebben de parlementsverkiezingen overduidelijk gemaakt. Beide grotewinnaars zijn zeer nationalistische partijen - de een van links(premier Ecevits Democratisch Links), de ander van extreem-rechts (dePartij van Nationalistische Actie). Corruptieschandalen bij anderepartijen, de gevangenneming van de Koerdische separatistenleiderAbdullah Öcalan en een door aanslagen groeiend anti-Koerdischestemming hebben tot deze verkiezingsuitslag bijgedragen. Maar meer nogweerspiegelt de overwinning van de nationalisten hoezeer Turkije zich de laatste jaren naar binnen heeft gekeerd en zich op zijn Turk-zijnheeft teruggetrokken.

Deze ontwikkeling heeft zeker te maken met Turkijes ongemakkelijkeverhouding tot Europa, te kenschetsen als die van afgewezen minnaar totzijn uitverkorene. Langer dan welk ander land ook had Turkije naar hetlidmaatschap van de Europese Unie gedongen. Des te harder kwam in 1997het Europese besluit aan om het land niet bij te schrijven op de langelijst van aspirant-leden. Het was met name het werk van de Duitsekanselier Kohl, die openlijk had verklaard dat Turkije niet paste bij deculturele, humanitaire en christelijke waarden van Europa - en vanGriekenland, dat als het om Turkije gaat altijd automatisch obstructiepleegt.

Een plaats op de lijst van aspiranten zou geenszins tot snelletoetreding van Turkije tot de Europese Unie hebben geleid. De gebrekkigedemocratie in het land, de staat van de rechten van de mens inclusief deKoerdische kwestie, en de economische toestand staan lidmaatschap noglange tijd in de weg, zo erkennen ook de Turkse leiders. Omgekeerdverloor Europa door zijn besluit greep op de Turkse rechten van demens - zoals het vorig jaar door Koerdenleider Öcalan koste wat hetkost buiten de deur te houden feitelijk het recht verloor zich met deTurkse Koerdenpolitiek te bemoeien.

Niet ten onrechte klaagde Turkije dat het in de Koude Oorlog wel goedgenoeg was geweest om op de NAVO- zuid flank Europa te verdedigentegen het Sovjet-gevaar. Als een werkelijke vernedering werd gevoeld datde Europese Unie nu voorrang gaf aan Oost-Europese landen waartegen hetin die tijd het Westen moest verdedigen. Turkije voelde zich behandeldals 'bananenrepubliek' en zag een 'nieuwe Berlijnse Muur' opgetrokkenworden. De kiezers hebben zondag hun eigen antwoord gegeven.

EEN ANDER opmerkelijk aspect van deze verkiezingen is het zware verliesvan de moslim-fundamentalistische Partij van de Deugd. Het rekent af methet vaak verkondigde cliché dat fundamentalisten altijd opbloeienop economische en sociale misère en die andere waan van de dag,dat het fundamentalisme het Midden-Oosten overspoelt. Uit deverkiezingen van 1995 kwamen de fundamentalisten nog als grootstetevoorschijn - nu eindigden zij ruim achter de nationalisten op de derdeplaats, hoewel de sociaal-economische toestand er voor de Turkseonderlagen niet op is vooruitgegaan. Onenigheid binnen de partij en eenonduidelijke koers hebben veel kiezers alweer verdreven en hetspookbeeld van een Islamitische Republiek Turkije verjaagd.

Maar in plaats van dat imaginaire fundamentalistische Turkije is er nueen tastbaar nationalistisch Turkije, en dat brengt zijn eigen gevarenmet zich mee. Het is duidelijk dat een door nationalisten gedomineerderegering - en die komt er gezien de verkiezingsresultaten onvermijdelijk- misschien wel een oplossing van de Koerdische kwestie wil, maar datzal er dan een zijn via de confrontatie. Ook ten aanzien van Griekenlanden het in een Griekse en Turkse zone verdeelde Cyprus zal een veelhardere koers worden uitgezet. Turkije wordt een groter probleem voorEuropa dan het al was.

( a d v e r t e n t i e s )

Domicilie,
voor wie zich vestigt
in het buitenland.