NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De decoder wordt Amsterdammers door de strot geduwd, vindt staatssecretaris Van der Ploeg. Het akkoord over de kabel in Amsterdam is in strijd met de Mediawet, zei hij dit weekend. Gisteren kwam hij daar op terug.

Door onze redacteur HERMAN STAAL

AMSTERDAM, 21 APRIL. In het weekend was staatssecretaris Van der Ploeg (Cultuur) nog duidelijk. ,,In de Mediawet staat dat in het basispakket zowel publieke als commerciële zenders moeten zitten'', zei Van der Ploeg op de radio als reactie op het akkoord dat de gemeente Amsterdam met kabelbedrijf A2000 heeft gesloten. ,,Hier ben ik helemaal niet blij mee, in feite wordt de decoder ons door de strot gedouwd.''

Maar gisteren erkende Van der Ploeg tijdens het vragenuur in de Tweede Kamer dat de Mediawet helemaal niet zo duidelijk is als hij had gesuggeerd. Als commerciële zenders achter de decoder in een pluspakket komen, kan daar op grond van de huidige wet weinig aan worden gedaan, aldus Van der Ploeg. Jaren geleden probeerde de Nederlandse overheid commerciële televisie nog te verhinderen, nu is het goedkoop kijken naar de zenders RTL4, Veronica en SBS6 een verworvenheid geworden, zo was uit de reactie van Van der Ploeg op te maken. Maar hij moest gisteren toegeven dat als zenders het zelf niet willen, een gedwongen vrije doorgifte ,,erg diep zal ingrijpen in de vrijheid van ondernemen''.

Aan de 'kabeloorlog' in Amsterdam leek vorige week een einde te zijn gekomen nadat de gemeenteraad had ingestemd met een akkoord dat het Amsterdamse stadsbestuur had gesloten met kabelexploitant A2000. Volgens dit akkoord wordt in het najaar van 2000 de decoder in de hoofdstad ingevoerd, komt er een ongecodeerd basispakket voor vijftien gulden in de maand met vijftien zenders en een aantal keuzepakketten met onder andere ruimte voor de grote commerciële zenders. Dat zal betekenen dat Amsterdammers voor dezelfde ongeveer dertig zenders die ze nu ontvangen in plaats van 16,55 gulden circa 25 gulden (inclusief de huur voor de decoder) gaan betalen.

De Mediawet geeft evenwel geen uitsluitsel over de vraag welke zenders er precies in het basispakket moeten komen. Een kabelexploitant moet ,,ten minste vijftien televisieprogramma's voor algemene omroep'' in het basispakket stoppen. 'Algemene omroep' betekent dat het zenders zijn die bestemd zijn voor het algemene publiek, waarbij in het midden wordt gelaten of dit publieke of commerciële zenders zijn. ,,Juridisch gezien is de wet niet erg duidelijk'', zegt voorzitter H.Koetje van het Commissariaat voor de Media. De wet schrijft wel een pluriform basispakket voor, maar daarbij is volgens Koetje niet uitgesloten dat dat alleen met publieke zenders kan. Een kabelexploitant moet wel een advies van de programmaraad over de invulling van het basispakket opvolgen. Maar de wet biedt voor een kabelexploitant een uitweg om van dit advies af te wijken als er ,,zwaarwichtige redenen'' zijn. En deze redenen zijn niet nader omschreven.

A2000 is verbaasd over de reactie van Van der Ploeg. In de letterlijke tekst van de stukken die aan de gemeenteraad zijn gezonden, staat dat in het basispakket ,,vijftien (publieke) zenders'' komen. Dat laat dus de mogelijkheid voor commerciëlen open. Maar een woordvoerder van A2000 erkent dat het bedrijf geen commerciële zenders in het basispakket wil. ,,Anders is het basispakket niet exploitabel. En dan krijg je elke keer weer van die toestanden''. Hij doelt op het vorig jaar september verdwijnen van CNN in Amsterdam, omdat deze zender niet een doorgiftetarief van 725.000 gulden aan A2000 wilde betalen. ,,Als Van der Ploeg zegt dat er wel commerciëlen in het basispakket kunnen, moet hij maar aangeven hoe. Wij zijn er van overtuigd dat het basispakket dan veel duurder wordt.'' De staatssecretaris blijft ondanks de beperkte wettelijke mogelijkheden met de toekomstige situatie in Amsterdam in zijn maag zitten. Hij zei gisteren voor een olievlekwerking te vrezen, dat kabelexploitanten en proagramma- aanbieders in de toekomst gezamenlijk het tarief voor de burger gaan opjagen. Daarom vraagt hij de toezichthouders NMa (mededingingswetgeving) en de Opta (telecommunicatie) te onderzoeken of A2000 misbruik maakt van haar machtpositie.

Ook vindt Van der Ploeg de prijsstijging in Amsterdam in een jaar tijd te fors. Hij zei een prijsmaatregel voor te bereiden maar de juridische haalbaarheid hiervan nog te willen laten toetsen. Overigens blijkt uit een enqûete van de vereniging van kabelexploitanten, de Vecai, dat 79 procent van de kijkers een bedrag van 23,50 gulden voor een basis- en pluspakket inclusief de decoder redelijk vinden. Een model waarbij je per zender kunt kiezen, is favoriet.

,,Dat wil iedereen natuurlijk het liefste'', zegt voorzitter Koetje van het Commissariaat voor de Media. De techniek maakt dat nu echter nog niet mogelijk. ,,Maar dat zal nog wel eens gebeuren. De vraag is nu even hoe we van A naar B en hoe het spel om de knikkers wordt gespeeld.''