R A D I O & T E L E V I S I E
|
NIEUWSSELECTIE
S e l e c t i e
Televisie
|
T V V O O R A F :
Het vreselijke waarom
KESTER FRERIKS
Frénk van der Linden schreef het levensverhaal van Alda Peters op in de reeks Dood en Liefde in NRC Handelsblad (8 juni 1996). Geen enkele vraag gaf hij weer, het was opgemaakt als monoloog. Toneelschrijver Guus Baas maakte er een bewerking van, geregisseerd door Floor Maas en gespeeld door Geert de Jong. De namen zijn lichtelijk veranderd, voor alles werd het verhaal nog meer drama. Geert de Jong, in beeld gevangen door camerman Jacques Laureijs, beweegt zich in de woonkeuken als een wanhopige, opgesloten vrouw. Er staan overal Maria-beeldjes, ooit gemaakt door haar vader. De vrouw, Selma Pieters heet ze nu, is gevangen in een bijna onontwarbaar psychologisch netwerk van vaderbinding en moederhaat; van weduwe en ex en moeder van een buitenechtelijk kind, en uiteindelijk zelfs van getrouwde vrouw. Bovendien: als ze in de spiegel kijkt, ziet ze zichzelf als de moeder van een moordenaar. Bij de waarheid vond ze steun. Zij spreekt in een mooi evenwicht tussen radeloosheid en luciditeit haar verhaal tegen een recorder. Daar werken journalisten mee. Maar het procédé heeft in de toneelliteratuur een precedent: Beckett gebruikte voor zijn stuk Krapp's Last Tape (Krapp's laatste band) eenzelfde apparaat waarmee de hoofdpersoon orde in de chaos schiep. Selma Pieters klampt zich vast aan de feiten; telkens weer herhaalt ze voor zichzelf dat ze niet moet afdwalen, niet moet interpreteren, zelfs de gevreesde waarom-vraag mag ze niet stellen. Dit conflict geeft actrice Geert de Jong de gelegenheid, van dichtbij gefilmd, haar hart tegen het verstand uit te spelen. Zij is per slot advocate. Haar zoon, Ricky in de film, probeert ze vrij te pleiten, maar een moeder kan geen alibi vormen voor een verdacht kind, zelfs geen afgestudeerde juriste. De kunst is het levensverhaal Moeder van een moordenaar zonder enige larmoyantie alle emotionaliteit te geven. Geert de Jong geeft de wanhoop hier een stem, een gezicht even vertrokken door pijn als vastbesloten uit deze hel te komen. ,,Mijn leven was geen tragedie'', houdt ze zichzelf moedig voor. Als om antwoord te krijgen kijkt ze hoopvol naar de bandrecorder. Haar eigen stem biedt troost, dan hoort ze haar wilskracht. Zo wordt een levensvertelling drama, en de recorder van een verslaggever tweede hoofdpersoon in dit prachtige toneelspel over tegenspoed en aldoor weer een sprankje hoop. Moeder van moordenaar, Ned.1, 22.43-23.24u.
|
NRC Webpagina's
14 APRIL 1999
|
Bovenkant pagina |