NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Met de commercialisering van Linux moet het tegendraadse karakter van mensen die deze software ontwikkelen behouden blijven. ,,Wij zijn niet echt een dassenbedrijf.''

Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT

AMSTERDAM, 13 MAART. ,,Zij leren ons hoe je een t-shirt moet dragen, wij hen hoe je een das om doet.'' Met dat beeld typeert J. Prial van IBM de prille relatie tussen zijn onderneming en de ontwikkelaars van Linux, een gratis besturingssysteem dat behalve van computergigant IBM ook de warme belangstelling heeft van een handvol andere gerenommeerde automatiseringsbedrijven.

IBM heeft besloten computers te gaan leveren waarop Linux is geïnstalleerd en een bijbehorende serviceafdeling in te richten. ,,Wij zagen dat grote klanten Linux accepteerden als een serieus alternatief'', zegt Prial. Een alternatief, bedoelt hij, voor Unix, of Microsofts Windows NT, besturingssystemen die evenals Linux de laag vormen tussen centrale krachtige computers in een netwerk (servers) en toepassingen (rekenprogramma's of websites bijvoorbeeld) die daarop draaien.

Met zijn 'ondersteuning' voor Linux springt Big Blue in op een trend waarvoor de Fin Linus Torvalds begin jaren '90 de basis heeft gelegd. Als student in Helsinki programmeerde hij een cruciaal stukje software waardoor Linux een bruikbaar alternatief werd voor andere besturingssystemen. Gebruikers mochten Linux gratis binnenhalen via Internet. Bovendien werd Linux' broncode, het hart van de software, ter beschikking gesteld aan programmeurs. In ruil voor gratis gebruik brachten zij verbeteringen en reparaties aan in de software. De aanvullingen op Linux zijn via Internet verzameld en, indien door Torvalds goedgekeurd, als verbetering toegevoegd. De groeiende schare liefhebbers betoogt dat Linux door die manier van ontwikkelen minder fouten bevat en dus ook minder vaak vastloopt. ,,Linux heeft een reputatie van betrouwbaarheid'', zegt Prial van IBM. ,,Die moet het nu in de schijnwerpers waarmaken.''

Van de in 1998 geïnstalleerde besturingsprogramma's op genoemde 'servers' was volgens marktonderzoeker IDC 17 procent van Linux (ruim driemaal zoveel als in 1997). Windows eiste 35 procent voor zich op.

Bij Microsoft zijn bezorgde notities geschreven over het gevaar van Linux. Die lekten afgelopen najaar uit. Boze tongen beweerden dat Microsoft de verontrustende interne informatie met opzet naar buiten liet komen, om tegenover Justitie de valse indruk te wekken dat ernstige bedreigingen opdoemden. Die zouden een ingreep in Microsofts dominante positie minder noodzakelijk maken. De dreiging van Linux is wel reëel. IBM, Compaq, Novell, Oracle, Netscape en Intel hebben participaties genomen in Red Hat, de belangrijkste Linuxdistributeur. Dat Linux gratis via Internet kan worden binnengehaald, betekent niet dat er geen geld mee is te verdienen. Distributeurs vragen geld voor een makkelijk installeerbare versie op Cd-rom. Anderen verdienen geld aan dienstverlening rondom Linux, een activiteit die in de branche traditioneel meer omzet genereert dan de verkoop van de software zelf. Bij IBM is Linux niet echt gratis. ,,Wij verkopen een doos [computer]'', zegt Prial. ,,De prijs daarvan verandert niet [met het besturingssysteem dat daarop is geïnstalleerd]''.

Grondlegger Torvalds van Linux ziet een toekomst voor zich waarin Linuxsoftware een breed spectrum aan apparaten bestuurt (van broodroosters tot de zwaarste bedrijfscomputers). Dat ideaal is ver weg. Linux kan thuis worden geïnstalleerd op een pc, maar dat is omslachtig. Het gebruik is ingewikkeld voor wie Windows gewend is. Ook op de zakelijke markt zijn er nog beperkingen. Van de Linuxsoftware draait 95 procent op computers met een microprocessor van Intel, niet de optimale chip voor de zwaarste toepassingen.

Nu giganten als IBM meedoen met het spel is de belangrijkste bedreiging voor Linux dat het achterliggende concept verloren gaat. Nu al proberen bedrijven verbeteringen toe te voegen en voor zichzelf te houden. Voor de toekomst van Linux is het belangrijk dat één gestandaardiseerde versie overal wordt toegepast. ,,Wij zijn niet gekomen om de boel over te nemen'', verzekert Prial van IBM. We moeten het momentum achter Linux en de vitaliteit van de gemeenschap in leven houden.'' Even tevoren had hij al opgemerkt: ,,Ik had geen das moeten omdoen. IBM is niet echt een dassenbedrijf.''