NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Lafontaine treedt af, beurs veert op

Door onze correspondent MICHELE DE WAARD
BERLIJN, 12 MAART. Oskar Lafontaine, de Duitse minister van Financiën, voorzitter van de SPD en een van de meest controversiële politici van Europa, is gisteren onverwachts uit al zijn politieke functies teruggetreden. Hans Eichel, vertrekkend premier van Hessen, volgt Lafontaine als minister op.

Met het terugtreden van Lafontaine komt een eind aan de maandenlange machtsstrijd tussen de traditioneel links georiënteerde Lafontaine en bondskanselier Gerhard Schröder, die een pragmatische hervormer is. Beide politici, aan de macht sinds de verkiezingsoverwinning van afgelopen herfst, zijn lid van de SPD. Lafontaine was partijvoorzitter. Het SPD-presidium heeft vanmorgen Schröder als nieuwe voorzitter voorgesteld. Er zal zo snel mogelijk een bijzonder partijcongres worden georganiseerd dat hiermee moet instemmen. Het Duitse bedrijfsleven slaakte na het aftreden een zucht van verlichting. Maandenlang voerden ondernemers openlijk oppositie tegen de radicale economische koers van Lafontaine. De euro, die al weken daalde, veerde gisteravond in New York bijna 2 procent op, om vanmorgen in Europa weer wat terrein prijs te geven. Vanmorgen steeg de Duitse beursbarometer Dax bij opening 5,8 procent.

De prominentste Duitse werkgeversvoorzitter, Dieter Hundt, liet in een reactie weten, dat de kansen voor een akkoord tussen het bedrijfsleven en de bonden over het scheppen van banen aanmerkelijk zijn gestegen. Hans-Olaf Henkel, spreekbuis van de Duitse exportindustrie, reageerde laconiek. Volgens Henkel deed de vroegere Franse president Mitterrand er twee jaar over om tot 'economisch inzicht' te komen en de Franse premier Jospin zes maanden: ,,Met een kleine vijf maanden hebben wij het record gebroken''.

Schröder, die eerder een woedende brief van 22 Duitse topondernemers had ontvangen over de economische politiek van de rood- groene regering, toonde zich gevoelig voor de kritiek. De kanselier ziet zich als een Genosse der Bosse en weet dat hij de ondernemers hard nodig heeft om meer groei en banen in Duitsland te scheppen. Schröder was bereid de ondernemers wat betreft de belastingen op verschillende punten tegemoet te komen, tot ergernis van Lafontaine.

Gistermiddag diende Lafontaine tot grote verrassing van iedereen zijn ontslagbrief in bij de kanselier. De 55-jarige Lafontaine kondigde per fax aan de politiek te verlaten. Hij legt zijn ambt neer als SPD- voorzitter en treedt uit de Bondsdag. Lafontaine, tot afgelopen herfst minister-president van Saarland, noemde geen reden voor zijn vertrek. Schröder bedankte hem gisteravond om acht in een ongekend korte persconferentie in Bonn.

De na een verkiezingsnederlaag nog net regerende minister-president Hans Eichel (SPD) van Hessen zal Lafontaine als minister van Financiën opvolgen. Eichel wordt binnen de SPD tot de conservatieve vleugel gerekend en geldt als trouwe aanhanger van Schröder. Hij regeerde Hessen acht jaar als minister-president en werd onlangs bij verkiezingen in zijn deelstaat weggestemd. Schröder kan zijn positie als kanselier met het partijvoorzitterschap aanzienlijk versterken. Ook Schröders voorganger, Helmut Kohl (CDU), combineerde het voorzitterschap van de partij met het kanselierschap, wat hem een sterke machtspositie opleverde. In Bonn wordt volop gespeculeerd of Schröder de ontstane situatie zal gebruiken zich van de Groene coalitiepartner te ontdoen en met de liberale FDP te regeren. De speculaties worden gevoed door het compromis dat SPD en FDP gisteravond sloten over het staatsburgerschap. Op grond van het compromis is de dubbele nationaliteit voor buitenlandse kinderen toegestaan tot hun 23ste jaar. Daarna moet een keuze worden gemaakt.

Schröder verklaarde vooralsnog geen alternatief te zien voor de rood-groene regering. Evenmin ziet hij aanleiding de belastingplannen volledig te herzien. Partijvoorzitter Röstel van de Groenen zei er ,,alle vertrouwen'' in te hebben dat kanselier Schröder zich aan uitvoering van het coalitie-akkoord houdt.

'Charisma van een natte noedel'

De nieuwe Duitse minister van Financiën, Hans Eichel, geldt als een trouwe aanhanger van bondskanselier Gerhard Schröder. Eichel, die het imago heeft van een saaie ambtenaar, is acht jaar minister- president van Hessen geweest. Maar tijdens de jongste verkiezingen in februari werd hij met zijn groene coalitiepartner weggestemd. Volgende maand had hij de staf moeten overdragen aan de christen-democratische Roland Koch, een 'Jonge Wilde'.

Hans Eichel is de onbekende 'Prominente' uit Kassel. Vijftien jaar lang was hij burgemeester in zijn geboortestad Kassel. Van 1969 tot 1972 was hij plaatsvervangend voorzitter van de Jusos, de jongerenorganisatie van de sociaal-democraten in een tijd dat de radicaal-linkse leider Karsten Voigt nog de revolutie predikte. Maar niemand van de protagonisten uit die tijd kan zich de naam van Eichel in dit verband herinneren.

Destijds al stond hij niet bekend als iemand die er uitgesproken meningen op nahield. Het grote optreden op een podium liet Eichel graag aan anderen over. Staat hij zelf in de schijnwerpers, zoals onlangs met Miss Hessen in zijn dienstwoning, kijkt hij al gauw erg ongelukkig als een gekwelde huisvader. Eichel is als eens eerder gevraagd om minister van Financiën te worden in een door de SPD geleide regering in Bonn. Maar destijds voelde hij er niets voor omdat in Hessen verkiezingen voor de deur stonden.

Eichel wordt door kanselier Schröder zeer gewaardeerd. Tijdens de recente verkiezingsstrijd in Hessen, zei Schröder eens over Eichel: ,,Hij danst niet als Fred Astaire en hij zingt niet als Caruso''. Allesbehalve een glamour boy, maar iemand die vooral opvalt vanwege zijn grote financiële en economische kennis van zaken. Zo coördineerde hij onder andere het financiële beleid van alle door de SPD geleide deelstaten.

Volgens de linkse Berlijnse krant Tageszeitung heeft Eichel het charisma van een ,,natte noedel''. De conservatieve Frankfurter Allgemeine Zeitung ontdekte aan de minister-president de charme van een lokale districtsbestuurder. Maar de Hessische politicus geldt vooral als ijverig, solide en betrouwbaar. Een berekenbare en zakelijke leider die niet onderschat moet worden. Hij geldt als iemand die in Hessen, een van de sterkste economische deelstaten van Duitsland, het vertrouwen van het bedrijfsleven geniet. Partijvrienden noemen hem de ,,rode Realo'' (realist), die 's avonds thuis met zijn elektrische trein speelt, die cello speelt en aan wie geen schandaaltjes kleven. Eichel is een onbeschreven blad en als minister van Financiën wordt dat als een pluspunt beschouwd.

NRC Webpagina's
12 MAART 1999

( a d v e r t e n t i e s )