NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Hoe zit het met tv-professor dr. Helene Dupuis? Is ze politica of vrouw van de wetenschap der medische ethiek? Ze staat hoog genoteerd voor een VVD-zetel in de Eerste Kamer. Tegelijkertijd is ze een gewild studiodeskundige. Schaars als vrouwelijk hoogleraar, presentabel en met grote stelligheid. Dat zien de kijkers graag. Zoveel medische onderwerpen waar ze de ethische kant van kan belichten. De telefoon in Leiden blijft rinkelen. Een hoog Buitenhof-gehalte. Maar nu heeft de partij haar opgeëist.

De Nederlandse ethicus stond juist boven de partijen, als hoger beroep op de wet. Weet alles van Kants metafysica van de zedelijkheid maar daar is de televisie nou net niet in geïnteresseerd. Commentaar op de actualiteit en in twee korte zinnen graag. De mening van iemand die heeft geworsteld met categorische imperatieven telt dan zwaarder. Maar is dat monopolie op het Goede terecht?

De massale afval van het geloof heeft een proliferatie van ethici veroorzaakt. Elke faculteit wil wel iemand die gespecialiseerd is in goddeloos moraliseren, vaak een ex-geestelijke. Maar heeft zo iemand een beter standpunt dan wij allen? Zelfs prelaten genieten nog steeds gezag, blijkt uit peilingen, al lopen hun kerken leeg. Als bisschop Muskens iets zegt over armoede of prostitutie, mag hij dat meteen in beeld doen. Dupuis heb ik afgelopen weken drie keer gezien. In het Journaal uitte ze kritiek op het het met pillen uitstellen van de puberteit voor kandidaat-transseksuelen. Zij was de enige die zo'n bijdrage kon leveren. Als ik alleen bijval hoor voor medisch ingrijpen dat overal elders in de wereld wordt gemeden, word ik wantrouwig. Collegiaal ingestelde medici leveren zelden kritiek op elkaar, zeker niet voor de televisie. Dupuis is van die collegiale dwang vrijgesteld, terwijl ze wel het wereldje kent. Een soort professioneel celibaat. Als ethica - dat is het voordeel - hoef je je kritische vragen niet te staven met ,,onderzoek heeft uitgewezen'', want dan kom je weer terecht bij degenen die hun eigen ingreep onderzochten. In het einddebat van de Avro over de gezondheidszorg legde Dupuis een scheiding aan tussen haar vak en de politiek. Ze maande tot spaarzaam gebruik van medische voorzieningen. Dat was haar ethische standpunt. Maar vanuit haar ,,politieke achtergrond'' zei ze dat mensen best wel ,,een beetje kunnen bijbetalen'' voor verregaande medische hulp. In Het Schaduwkabinet van afgelopen maandag maakte ze het onderscheid ethiek en politiek niet. Over het asielvraagstuk stelde ze de morele basisvraag waar het om draait. Voor wie in de wereld zijn wij eigenlijk verantwoordelijk? De gidslandkwestie. Ouders zorgen voor hun eigen kinderen, overheden trekken hun eigen burgers voor, maar wat moeten ze buiten die verplichtingen doen? Het antwoord dat ze gaf - twee maanden grenzen dicht om na te denken - was moreel-politiek. Daar kan iedereen anders over denken. Niet als ethica maar als kandidaat-senator maakte ze daar nieuws mee.

Ik zie wel voordeel in de politisering van Dupuis. Zo verdwijnt de mystieke geur rond ethiek. Die duidelijkheid ontslaat de kijker niet van eigen denkwerk. De televisiedeskundige politicus komt meer voor, zeker in de afstandelijke Eerste Kamer, te beginnen met staatsrechtgeleerden en niet te vergeten economen, die met hun onbegrepen cijferreeksen nog meer pretenties hebben dan ethici. In de Tweede Kamer wordt PvdA-Kamerlid en hobby-huisarts Rob Oudkerk voor alle mogelijke medische onderwerpen naar de studio gehaald en hij doet er graag aan mee. Vind ik prima, zolang de kijker weet wie hij is.

Het mooiste aan een parlementaire enquête vind ik die imposante deskundigen met tegengestelde opinies. Ze hoeven het niet in vijf minuten te zeggen en worden niet onderbroken. Zolang er meningsverschil tussen experts bestaat, heb ik vertrouwen in de kwaliteit van de informatie. Nu nog een tv-debat Dupuis-Muskens.