NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET DEBAT OVER Europa's externe veiligheid wordt momenteel achterstevoren gevoerd. Niet de vraag welke bedreiging moet worden afgeweerd staat voorop, maar de vraag hoe de lidstaten van de Europese Unie bij het debat kunnen worden betrokken. Op hun topconferentie vorige week in het Franse Saint Malo zijn Britten en Fransen weer wat verder naar elkaar opgeschoven. Er zijn nog wel geen plannen voor Britse deelname aan het Frans-Duitse Eurokorps, maar er is een begin van overeenstemming dat de Europese Unie op veiligheidsgebied een eigen rol moet gaan spelen - overigens zonder de NAVO concurrentie aan te doen of haar te willen dupliceren.

Intussen staat de Europese discussie naast het debat dat binnen de NAVO zelf wordt gevoerd en dat, als de Amerikanen hun zin krijgen, in april eindigt in een nieuw strategisch concept voor de Atlantische wereld. De Amerikanen willen vooral wel over de nieuwe gevaren spreken en van daaruit het concept ontwikkelen. Die gevaren komen volgens hen voort uit het internationale terrorisme en van de kant van zogenoemde schurkenstaten. Eventueel gebruik van massavernietigingswapens zou aanslagen als op de Amerikaanse ambassades in Nairobi en Dar-es-Salaam ver in de schaduw stellen. De Bin Ladens van deze wereld en hun moorddadige explosieven zijn, zo bezien, in de plaats gekomen van de pantserdivisies van de Sovjet-Unie.

HET IS EEN discussie die Europese landen liever nog even uit de weg gaan. Natuurlijk, het Midden-Oosten, waar de Bin Ladens zich ophouden, is ook een Europese zorg. Heel letterlijk genomen is Europa zelfs afhankelijker van de olievoorraden daar dan de VS. Bovendien is het Europese continent in sommige opzichten kwetsbaarder dan Noord-Amerika. Maar het besef in de frontlinie te verkeren doet Europeanen eerder omzien naar politieke middelen om het gevaar te keren. Een oud dilemma uit de Koude Oorlog keert terug. De Amerikanen kunnen niet worden gemist als het er op aankomt, in de tussentijd wil Europa graag het heft zoveel mogelijk in eigen hand houden.

Het nieuwe in de situatie is de veranderde opstelling van het Verenigd Koninkrijk. Niet dat de regering-Blair haar bijzondere verhouding tot de VS op het spel wil zetten. In de crises van de afgelopen maanden stonden de Britten steeds in het Amerikaanse kamp als het er om ging daadwerkelijk naar de wapens te grijpen. Maar de Britse bereidheid om samen met de continentalen aan een Europees gemeenschappelijk veiligheidsbeleid te werken, is toegenomen. Dat voornemen is overigens al opgenomen in het Verdrag van Maastricht en opnieuw uitgesproken in het Verdrag van Amsterdam; van de daadwerkelijke uitvoering was, vooral wegens Britse onbeweeglijkheid, nog weinig terechtgekomen.

Hoe het gemeenschappelijke veiligheidsbeleid er uiteindelijk uit zal zien blijft hoogst onzeker. En evenzo wat Europa zich nu eigenlijk voorstelt bij de afweer van reële, nieuwe gevaren - gevaren die zich, naar het zich laat aanzien, vooral buiten het continent zullen ontwikkelen.

( a d v e r t e n t i e s )