NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MICHIEL KRIELAARS
Twee B52-bommenwerpers, met elkaar verbonden door een benzineslang, dansen als parende libelles boven het wolkendek op de muziek van ,,Try a little tenderness'. Het is een beginscène van Dr. Strangelove, een Freudiaanse black comedy uit de hoogtijdagen van de Koude Oorlog, die het beeld van de militair als een oorlogsgeile, krankzinnige macho decennialang heeft bepaald.

Dr. Strangelove kwam een jaar na de Cubacrisis in de bioscoop. Regisseur Stanley Kubrick had zich laten inspireren door de Amerikaanse propagandafilms en de hysterie van de tegen elkaar opboksende supermachten. Het resultaat was anderhalf uur Jiskefethumor, die laat zien hoe belachelijk het er in de jaren zestig op hoog niveau aan toeging. Na 25 jaar heeft de film nog niets aan kracht ingeboet, in de eerste plaats dankzij de fraaie, absurdistische dialogen.

Het verhaal is zoals het in werkelijkheid had kunnen gaan: een Amerikaanse generaal, Jack D. Ripper, geeft op eigen houtje opdracht atoombommen op Russische doelen af te werpen. Zo wil hij voorkomen dat de communisten de Amerikanen van hun ,,zuivere levenssappen' beroven. Met een dikke sigaar in zijn mond zegt Ripper genotzuchtig: ,,Gefluoriseerd water is de monsterachtigste communistische dreiging aller tijden''.

De film speelt zich af op drie locaties: de luchtmachtbasis van Ripper, het Pentagon waar president Merkin Muffley via de hotline aan een dronken Russische premier uitlegt dat hij er allemaal niets aan kan doen, en aan boord van de B52 van gezagvoerder ,,King' Kong, die uiteindelijk getooid met cowboyhoed op zijn fallische kernraket het vliegtuig verlaat.

Peter Sellers speelt drie glansrollenleefde en gortdroge Britse RAF-kapitein Mandrake (vert. alruin, een aphrodisiacum), de zalvende president Muffley, en de invalide ex-nazigeleerde en kwade genius dr. Merkwürdigenliebe, die sinds 1945 dr. Strangelove heet en alles wil doen om zijn nieuwe leider te dienen. Als de wereld aan het eind van de film voorgoed verloren lijkt, oppert Strangelove een nieuw plan voor een superras van overlevenden die de komende honderd jaar ondergronds moeten leven totdat de nucleaire winter voorbij is. Zijn laatste woorden luiden: ,,Mein Führer, I can walk''. Kortom, hoop doet leven. Vervolgens springen de waterstofpaddestoelen als in een wereldwijde balletvoorstelling uit de grond en zingt Vera Lynn ,,We'll meet again'.

Dr. Strangelove or: how I learned to stop worrying and love the bomb (Stanley Kubrick, UK, '64), BBC 1, 1.05-2.45u.