U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    R A D I O  &   T E L E V I S I E  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e


Televisie

Radio

B E E L D :
Martelingen

Maarten Huygen
In christendom of islam is de publieke marteling een overwinning op het leven. Degene die zich in naam van het geloof ondersteboven aan het kruis laat spijkeren, het hoofd in de strop laat leggen, verbranden, vierendelen, met pijlen laat doorboren of radbraken gaat de eeuwige zaligheid tegemoet.

In medische programma's is de publieke marteling een overwinning op de dood. Degene die wordt opengesneden, geamputeerd, aan infusen gelegd, vergiftigd, en van weefsel wordt ontdaan - ,,u gaat het wel eventjes voelen' - mag nog wat jaartjes hier bijven. De Avro gelooft niet zo in het hiernamaals. Het wekelijkse medische documentaireprogramma Vinger aan de pols viert de triomf van de techniek.

Dat overleven is vergeleken met de eeuwige zaligheid behelpen. Toch hebben de programmamakers een stichtende boodschap voor de miljoenen kijkers. Doc weet de oplossing, ook al is die niet volmaakt. Door de lange gangen lopen broeders en zusters van de orde van de witte jassen. Zij verrichten de sacramenten van de rede, kijken, snijden, prikken, voelen en knijpen, sluiten apparaten aan, drukken op de knoppen en interpreteren voor ons de bliepjes op het beeldscherm. Voor veel kijkers is dit entertainment zoals een bloederige griezelfilm dat is. Maar de suggestie wordt gewekt dat het belangrijk is dat we dit zien. Dan heeft al dat lijden tenminste zin gehad.

Zo heb ik wel heel wat gruwelijkheden op mijn netvlies gekregen, net voor ik kon wegzappen. Het kloppende hart in de borst, het wobbelende orgaan dat eruit wordt gelicht en in een bak wordt gelegd, de medische wetenschap staat voor niets. Vinger aan de Pols maakt er een avontuur van. Gisteren werden de lotgevallen van Kim vertoond, een waar horror-nummer. Dit tweejarige meisje kreeg vorig jaar een acute bacteriële bloedvergiftiging, als bijverschijnsel van hersenvliesontsteking. De ouders vertelden hoe ze het ene moment nog met koorts bij hun in bed lag, en niet veel later met zwarte vlekken in de ambulance naar het ziekenhuis werd vervoerd om daar twee maanden te blijven liggen. Haar lichaam begon af te sterven en er moesten een onderarm en een paar tenen worden geamputeerd. Het medische gevecht ging om het behoud van de rechterarm en hand. Die arm, waar al heel wat weefsel van was verdwenen, werd tijdelijk aan de buik genaaid zodat die van daar weer kon aangroeien. Zodra de arm zelfstandig met nieuw aangegroeid vlees verder kon, werd ze weer losgesneden. Je ziet dan zo'n vertederend, opengespalkt kindje met geheel rauwe, vervelde huid, zonder onderarm, slapen aan een infuus, terwijl de dokters eromheen staan. De operatie werd nog net niet in beeld gebracht. Later komen volgens de verteller de revalidatie-arts, de pedagoog, de psycholoog, de fysiotherapeut en de neuroloog. En weer de plastische chirurg. Een heel team om haar terug te brengen in het gewone leven.

Alle ouders denken bij zulke beelden meteen aan hun eigen kinderen. De reacties van de ouders van Kim, nuchtere Brabanders, worden dan ook uitgebreid gedocumenteerd. Die zijn al blij dat ze tijdens het tergende afwachten zoveel aandacht krijgen van het camerateam. Ze mogen vertellen wat ze voelen op het spannendste moment als de dokters beslissen of de rechterarm er aan kan blijven. De moeder zegt dat dat ene lachje dat ze zag het voor haar de moeite waard maakt. En niet te vergeten, het publiek leert mee. Maar wat heb ik ervan geleerd? Dat ouders en kind door een hel gaan? Dat weet ik ook wel zonder documentaire. Dat je bij zwarte plekken op de huid de dokter moet waarschuwen? Dat staat ook in de Spock. Dat het wel meevalt bij de dokter? Nee, het valt niet mee. Wel gaan steeds meer mensen met kant-en-klare zelfdiagnose naar de praktijk. Ze weten alles al, want ze hebben het op televisie gezien. Ze zijn voorgelicht door de beeldbuis die houdt van menselijk vocht, van tranen en van bloed.

NRC Webpagina's
2 DECEMBER 1998


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)