NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

EEN VOORZICHTIG GEVOEL van optimisme gloort in de aanpak van de internationale financiële crisis. De afgelopen maanden leken alle dominostenen tegelijk om te vallen, maar nu beginnen de beleidsmaatregelen ter beheersing van verdere verspreiding van het crisisvirus gestalte te krijgen. De afspraken die de ministers van Financiën van de groep van zeven belangrijkste industrielanden (G-7) afgelopen vrijdag hebben bekendgemaakt, hebben tot doel om de huidige crisis te bezweren en om toekomstige te voorkomen. Ze tonen aan dat de grote industrielanden bereid zijn actie te ondernemen om een wereldwijde spiraal van elkaar versterkende recessies te doorbreken.

Deze zomer leek de verspreiding van de 'Aziatische crisis' - de devaluaties en de economische ineenstorting van Zuidoost- en Oost-Aziatische landen - niet te stuiten. Rusland ging bankroet en liet de roebel instorten, kapitaal begon zich terug te trekken uit Zuid-Amerika, vooral Brazilië kwam onder druk te staan. Japan bleef de gevangene van inertie. Maleisië legde het vrije kapitaalverkeer aan banden. De sensatie van aanzwellende paniek werd versterkt door de val van een groot speculatiefonds dat gerenommeerde banken met zich dreigde mee te slepen, de winstwaarschuwingen van financiële instellingen en de dramatische koerscorrecties op de financiële markten. Als reactie op het besef dat financiële risico's tot enorme stroppen kunnen leiden, besloten financiële instellingen om de kredietkranen dicht te draaien. Een credit crunch, afknijping van de kredietverlening, zou de crisis van de financiële wereld naar de reële economie van goederen en diensten kunnen transponeren.

IN DE AFGELOPEN weken zijn een aantal maatregelen genomen. Zo heeft Japan eindelijk een min of meer geloofwaardig steunpakket voor de noodlijdende banksector aangenomen waardoor een begin kan worden gemaakt om de honderden miljarden dollars aan waardeloze leningen te saneren. Verder heeft Brazilië na de herverkiezing van de zittende president een aanpassingsprogramma omarmd om de overheidsfinanciën en het pensioenstelsel te saneren. In de Verenigde Staten heeft de Federal Reserve, het stelsel van centrale banken, de officiële rente in twee stapjes met een half procentpunt verlaagd. De rente in 'euroland', de elf landen van de monetaire unie, daalt naar het lage Duitse niveau waardoor sprake is van een gemiddelde rentedaling met 0,4 procentpunt in Europa.

Vrijwel onopgemerkt is het begin van economisch herstel dat zich aftekent in de eerste landen die door de crisis werden getroffen. Thailand en Zuid-Korea beginnen de resultaten van de hervormingen te zien, terwijl in Indonesië het dieptepunt gepasseerd lijkt. Essentieel is ook de opstelling geweest van het Amerikaanse Congres, dat na lang dralen heeft ingestemd met de reeds toegezegde verhoging van de Amerikaanse bijdrage aan het Internationale Monetaire Fonds ( IMF ) met 18 miljard dollar. Hierdoor is de weg vrij voor de vergroting van de reserves van het IMF door alle lidstaten met in totaal 90 miljard dollar. Het IMF, de laatste pleisterplaats voor de financiële woestijn, zit niet langer op zwart zaad.

Deze cumulatie van positieve ontwikkelingen heeft er de afgelopen weken toe geleid dat de financiële markten zich wereldwijd enigzins hebben hersteld.

DE VERKLARING die de Groep van zeven onder Brits voorzitterschap heeft opgesteld, heeft tot doel om het internationale financiële stelsel beter bestand te laten zijn tegen de enorme krachten van de geliberaliseerde kapitaalmarkten. Een Amerikaans voorstel voor een nieuw mechanisme om crises in landen te voorkomen, is overgenomen. Onder voorwaarden en met steun van het IMF zullen landen die een behoorlijk beleid voeren maar niettemin onder druk van de financiële markten staan, een beroep op een dergelijk noodfonds kunnen doen. Deze nieuwe aanpak van crisispreventie in plaats van noodsteun achteraf is toegesneden op snelle hulp aan Brazilië.

Tegelijkertijd heeft de G-7 afspraken gemaakt over grotere openheid van financiële gegevens, gedragscodes over behoorlijk bestuur, strakker toezicht op de financiële sector (in de meeste crisislanden de bron van de problemen), grotere betrokkenheid van particuliere banken bij de sanering van schulden en meer openheid van speculatieve beleggingsfondsen. Dat laatste is belangrijk: voor het eerst wordt de ondoorzichtigheid van het internationale 'flitskapitaal' aangepakt.

Lang niet alle economische moeilijkheden zijn hiermee opgelost. Het heeft lang geduurd, maar hopelijk is het op tijd om een verdere verspreiding van het crisisvirus een halt toe te roepen en te werken aan herstel. Te veel welvaart is het afgelopen jaar al vernietigd.

( a d v e r t e n t i e s )