NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Kon niemand die Eberhard von Puttkamer afzetten? Hij is de Duitse ambassadeur in Den Haag en ster van de Nederlandse televisie gisteren, want er spricht Hollndisch. Op maar liefst drie programma's, RTL4, NOS-journaal en Netwerk, trad hij op en legde hij uit dat de overwinning van Gerhard Schröder geen verschil zou uitmaken voor de betrekkingen tussen Duitsland en Nederland. Geen verandering, want ,,alle partijen zijn enig geweest over buitenlandse politiek''.

Had de rij vraagstellers van de televisie een beter antwoord verwacht? Het zou het soort nieuws zijn dat ambassadeurs niet maken. Maar ja, Von Puttkamer gaf een gezellige Wahlparty mit drankjes und hapjes voor wel 500 gasten en ook verslaggevers waren uitgenodigd. Die mochten zomaar praten met een heuse gezant van het machtigste Europese land. De commentaarstem van het Polygoon-journaal ontbrak er nog aan. Waarom niet de socialistische Europeaan en Kerkraadse burgemeester Wöltgens geprobeerd?

De Nederlandse televisie reageerde zuinigjes op de monumentale aardverschuiving bij het grote buurland. Het kwam traag op gang. De gewone avondvulling werd niet opengebroken voor het vertrek van de historische kanselier. Dat was wel anders, toen de tape over het overspel van president Clinton werd vrijgegeven. Het was ook veel minder dan gebruikelijk is bij Amerikaanse verkiezingen die voor Nederland niet meer belang hebben dan de Duitse. Nou zijn die Duitse verkiezingen weinig televisiegeniek. Terwijl in de Verenigde Staten de resultaten langzaam binnendruppelen, begint en eindigt het in Duitsland met het aftellen voor de verkiezingsprognose op de televisie om zes uur 's avonds. Dan is de uitslag al duidelijk. Er tekende zich al een meerderheid af voor een mogelijke rood-groene coalitie. Tegen zevenen kondigde bondskanselier Kohl zijn aftreden aan. Maar vrijwel op het zelfde moment begon overwinnaar Gerhard Schröder met zijn zegespeech. In paniek flitste de Duitse ARD eerst heen en weer tussen beiden en uiteindelijk moest Kohl het afleggen. Dat hadden ze beter onderling kunnen afstemmen. Speeches van de overwinnaar en van de verliezer zijn een belangrijk overgangsritueel van de televisiedemocratie en ze horen na elkaar te komen.

Het viel op hoezeer in Duitsland de dienst wordt uitgemaakt door oude, grijze mannen die in Nederland al lang door jongere rivalen opzij zouden zijn gedrukt. In Duitse programma's haalden ze herinneringen op aan campagnes van dertig jaar geleden. Ook NOS-correspondent Bert Tigchelaar draait lang mee in Bonn. Hij had op het goede paard gewed in de verkiezingen en hij was opgetogen. ,,Als Kohl dit keer weer wint, moet ik emigreren'', had hij gedacht en daarmee past hij in de rijke traditie van partijdige correspondenten.

Vrijwel op zijn eentje verzorgde hij in Nederland de inhoudelijke beelden uit Duitsland, onder andere portretten van Kohl en Schröder. In Nova gaf hij verder uitleg in een tent aan de Rijn met presentatrice Maartje van Weegen. Oud-voorzitter van de PvdA, Felix Rottenberg, zat erbij, boordevol theorieën en gedachten, maar hij mocht nooit uitspreken. Jammer, want ervaringen van Nederlandse politici of ex-politici zijn een interessante aanvulling.

Netwerk bracht het commentaar van de internationale CDA'er René van der Linden en PvdA-fractievoorzitter Ad Melkert. Melkert zat er als partijman met niets dan lof voor Schröder en een rooskleurige voorstelling van het SPD-verleden. Hij moet nog een tijdje met de Duitse Freunde voort. Van der Linden zei dat de SPD nog aan het begin staat van partijhervormingen. In Engeland waren die al voltooid, toen socialist Blair aan de macht kwam. ,,In feite hebben ze de verandering van het sociale stelsel geblokkeerd'', zei hij. Is een Duits poldermodel wel haalbaar? Er bleven ook veel vragen liggen over Duitsland en Europa, belangrijk maar kennelijk te moeilijk voor televisie.