NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

DIRK LIMBURG
Elke man blijft een jongen, ook nu de dienstplicht is afgeschaft. En voor jongens blijft spelen dat je vecht voor je leven en de vijanden doodt die jou en je naasten bedreigen van alle tijden. Of ze het nu doen met een plank in de vage vorm van een geweer, of met een bij Bart Smit gekochte Smith & Wesson, of met de muis in de hand op een spelcomputer; de jongensfantasie maakt het allemaal even echt.

Wat veranderde sinds de verdediging van huis en haard in handen kwam van professionals, is de dwingende confrontatie met het geweten. Nieuwe generaties mannen moeten het doen zonder de kans als adolescent met echte wapens in de hand na te denken over het doden voor een 'hoger' doel. In de tijden dat de Koude Oorlog op zijn hevigst woedde droomden we wel eens over hoe het zou zijn als de Russen (Chinezen) ons dorp binnenvielen. Vanachter de vensterbank zag ik ze over de rijksweg door de weilanden trekken, niet wetende dat ik met mijn peloton vriendjes klaar lag om ze in een dodelijk spervuur te stuiten. Tot ze met tanks kwamen en we ons terug moesten trekken om pas maanden later na een genadeloze guerrilla de laatste rooie tot overgave te dwingen. Ik was tien, misschien twaalf.

Het kan niet veel later zijn geweest dat ik voor het eerst de Duitse oorlogsfilm Die Brücke van regisseur Bernard Wicki zag. Na het Ardennen-offensief met alle Duitse reserves aan het Oostfront, kwam de verdediging van het vaderland in handen van kneusjes en jongens van zestien. Over zo'n groepje gaat Die Brücke. En nooit daarna heeft een oorlogsfilm zo'n indruk op mij gemaakt en zo duidelijk laten zien dat het spel al te plotseling werkelijkheid kon worden. De voortdurende angst voor de naderende vijand en de logge pantservuisten waarmee de dorpsjeugd de Amerikaanse Shermantanks wilden stuiten. Wat dat angstige groepje jongens voelde glurend vanuit hun hinderlaag naar de oprukkende yanks, is vele jaren later alleen door Coppola in Apocalypse Now beter verbeeld.

Samen met De langste dag (waarvan Wicki de Duitse scènes regisseerde) is Die Brücke sinds de jaren zestig met regelmaat op tv vertoond en dat moet denkstof voor vele lichtingen dienstplichtigen hebben gevormd.

Die Brücke (Bernard Wicki, Duitsland, 1959), Duitsl.2, 23.15-0.55u.