NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE NEDERLANDSE politie heeft de naam 'een praatpolitie' te zijn. Bemiddelen en signaleren staan hoog in het blauwe vaandel. Vorige week werd in de Amsterdamse wijk Overtoomse Veld een opmerkelijk omslagpunt bereikt. Het kwam tot een harde confrontatie tussen de politie en allochtone jongeren. Aanleiding: een brandje in de prullenbak bij een speelplaats. Er waren al langer klachten over overlast door rondhangende groepen jongeren.

De Amsterdamse hoofdcommissaris Jelle Kuiper had in zijn eerste nieuwjaarstoespraak al ,,een stringenter beleid'' aangekondigd. ,,Wij zullen minder tolereren van hen die hinder of overlast veroorzaken'', onderstreepte hij. De alles-moet-kunnenperiode was wat de Amsterdamse korpschef betreft definitief afgesloten. Toch trok hij een duidelijke grens. Het Amsterdamse korps kiest niet voor ,,een on-Nederlands Zero Tolerance-beleid''.

Dit laatste was een verwijzing naar het jongste buzz-word in de politiezorg dat is overgewaaid uit de Verenigde Staten. Daar is het besef gegroeid dat onveiligheid begint met ingegooide ruitjes, grafitti. Het keren van de alledaagse verloedering is in menig Amerikaans korps tot prioriteit verheven. Vaak met opmerkelijk succes.

ZERO TOLERANCE, afscheid van de praat- en ritselcultuur, sluit aan bij het concept van ,,gebiedsgebonden politiezorg'' waarop veel Nederlandse korpsen hun hoop hebben gesteld. De gedachte is dat kleine eenheden zoveel mogelijk direct verantwoordelijk moeten worden gemaakt voor hun eigen gebied. Dit behelst overigens méér dan alleen het ,,handhavingstekort'', dat sinds het vorige kabinet de discussie steeds meer is gaan beheersen.

Gebiedsgebonden politiezorg is een reactie op de schaalvergroting die het gevolg is van de nieuwe regionale politie-organisatie die in 1994 werd ingevoerd. Deze werd vooral ingegeven door de bovenlokale, georganiseerde criminaliteit. Maar vergeet de wijken, buurten en dorpen niet. De reorganisatie moest bovendien de te ver doorgevoerde specialisatie en de hiërarchische opbouw van de politie corrigeren. Ook dat vraagt om kleinere, gebiedsgebonden eenheden. Deze sluiten aan bij het ingeburgerde instituut van de wijkagent.

Toch was het nu net de wijkagent die in Overtoomse Veld het brandpunt van de escalatie is geworden wegens de ferme dienstorder van de hoofdcommissaris. Niets kwaads daarvan. Maar het illustreert wel het risico, waarvoor de politiedeskundige Fijnaut al in 1985 naar Amerikaans voorbeeld waarschuwde, dat aangescherpte wijkzorg snel ontaardt in het vervreemden van minderheidsgroepen.

HET GAAT IN Overtoomse Veld om een kleine kern van herrieschoppers, zei burgemeester Patijn op de televisie. Dit soort overlast is ook intolerabel. Maar het echte probleem is de harde kern in te kapselen met behulp van haar omgeving in plaats van het conflict op de spits te drijven. Dat vraagt in lastige buurten om een speciaal concept van wijkzorg. De gezamenlijke politietop van Nederland heeft zojuist de komende kabinetsformateurs om extra geld gevraagd, met name voor de aanpak van de jeugdcriminaliteit die voor zoveel onrust zorgt.

Toch passen er vraagtekens bij de neiging ,,voor elk wetsartikel een eigen team op te zetten'', zoals een Rotterdamse politie-inspecteur het eens uitdrukte. En de hand op te houden. Vanaf het begin van de grote politiereorganisatie is gewaarschuwd tegen de dreigende teloorgang van de jeugdzorg. Wat heeft de politietop, die nu zo makkelijk om nieuw geld vraagt, daar zelf aan gedaan?