NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondenten
PEKING, TOKIO, 29 APRIL. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, heeft vanochtend in Peking een overeenkomst ondertekend voor de aanleg van een directe telefoonverbinding tussen het Amerikaanse Witte Huis en Zhongnanhai, het Chinese regeringscentrum.

Albright is twee dagen in China ter voorbereiding van het bezoek dat president Clinton eind juni zal brengen, het eerste bezoek van een Amerikaans staatshoofd aan China sinds de bloedige repressie van de pro-democratische demonstranten in 1989. Hoewel Albright vanochtend niet in detail trad over de inhoud van haar bespreking met haar Chinese collega, de pas aangestelde Tang Jiaxuan, is bekend dat zij veel aandacht wil besteden aan de situatie van de mensenrechten in China. In het gevolg van de Amerikaanse minister reizen onder andere Greg Craig, directeur politiek beleid van het ministerie van Buitenlandse Zaken en de speciale beleidsfunctionaris inzake Tibet, en John Shattuck, assistent van de minister belast met mensenrechtenkwesties, mee. De VS hopen dat China, voorafgaand aan het bezoek van Clinton, concessies zal doen aangaande Tibet en de mensenrechten. China liet voorafgaand aan het bezoek van president Jiang Zemin aan de VS, afgelopen najaar, de bekende dissident Wei Jingsheng vrij, en twee weken geleden werd de voormalige studentenleider Wang Dan vrijgelaten. Desondanks heeft China bij monde van de woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken de komst van Craig indirect veroordeelt. Volgens de woordvoerder is de aanstelling van een speciale beleidsfunctionaris inzake Tibet ,,ongepast.'' Albright heeft de verwachting uitgesproken dat tijdens de komende top vooruitgang zal worden geboekt ,,op tal van gebieden.'' De Verenigde Staten verschillen op zeer veel punten met China van mening. De belangrijkste kwesties hebben betrekking op de verspreiding en controle op wapens, het handelstekort met China, de betrekkingen tussen de VS en Taiwan en de mensenrechten. De ontmoeting tussen president Jiang Zemin en Clinton werd afgelopen najaar omschreven als een doorbraak in de relaties tussen beide landen. De top markeerde het einde van acht jaar bitterheid, confrontatie en vijandigheid tussen beide landen. Geen van twee landen deden toen essentiële concessies, maar beide concludeerden toen dat de belangrijke conflictpunten goede betrekkingen niet in de weg mogen blijven staan. Albright kwam vanochtend in Peking aan na een bezoek van enkele dagen aan Japan. Volgens de Japanse krant Yomiuri is daarbij van Japanse zijde militaire steun toegezegd aan de VS in het geval van een incident rond Taiwan. De krant baseert zich op ,,regeringsbronnen''. De discussie over de geografische reikwijdte van de militaire samenwerking tussen Japan en de VS is het gevolg van vorig jaar vernieuwde richtlijnen, waarbij Japan actieve ondersteuning aan de VS zal bieden bij ,,incidenten in gebieden rond Japan''.

Volgens de Yomiuri heeft de regering deze vage term nu gedefinieerd als ,,het Verre Oosten en aangrenzende gebieden'', waartoe zij Taiwan, het Koreaanse schiereiland, Chinese kustgebieden en de Filippijnen rekent. Albright zelf herhaalde gisteren echter het officiële standpunt van beide landen dat de overeengekomen uitbreiding van de samenwerking ,,niet is gericht tegen een specifieke regio of land''.

Albright en haar Japanse ambtsgenoot Obuchi ondertekenden gisteren een overeenkomst die voortvloeit uit genoemde uitbreiding. En de Japanse regering diende deze week de eerste wetswijzigingen in die noodzakelijk zijn voor de grotere rol van het Japanse leger bij een mogelijk incident in Azië.

Tegenover deze positieve bijdrage van Japan aan de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Azië stond een verzachting van de kritiek die de laatste maanden uit de VS klinkt op het Japanse economisch beleid. De Amerikaanse regering ,,verwelkomt de belangrijke en doortastende stappen'' van Japan, zo zei Albright gisteren naar aanleiding van het stimuleringspakket dat de Japanse regering afgelopen vrijdag bekend heeft gemaakt.