NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

BAS BLOKKER
Geen fuck, geen bitch, geen rap, geen hiphop, geen schietpartij uit de rijdende auto, geen undercover agent die er hipper uitziet dan de hipste gangster. Eerst is er blauwe lucht met een dreigende synthesizersymphonie, dan schuiven er twee huizen aan, dan nog twee, dan een straat, stoplichten, een bankje, een prullenbak en ten slotte puilt de prullenbak uit, waait het vuil over straat en zijn de muren volgespoten met graffiti.

Fresh wil vanaf het eerste begin een andere film zijn over de Amerikaanse getto's en drugsbendes dan we gewend zijn. Zo afstandelijk en schematisch als de film opent, zo koel ontwikkelt zich ook het verhaal over de menselijke verloedering. Niet voor niets is schaken, de geabstraheerde gewelddaad, de belangrijkste metafoor die regisseur Boaz Yakin gebruikt.

Fresh is de bijnaam van drugskoeriertje Michael. Klein en zwijgzaam is hij de ideale handlanger van een drugsbende. Niemand verdenkt hem, de politie niet en de gangsters ook niet, op het moment dat Michael er genoeg van heeft en met een indrukwekkend schema de verschillende bendes elkaar laat uitroeien. De strategie heeft hij geleerd van zijn weggelopen, drinkende, schakende en filosoferende vader (de aangename Samuel L. Jackson: 'chess ain't fun'). Veel te lachen of te huiveren valt er niet. De enige reden dat de film niet verveelt is dat Sean Nelson zo'n mooie Michael is. Zijn gezicht is het projectiescherm voor de emoties van de kijker. Eigenlijk verandert het zelden van uitdrukking, maar het is niet onverschillig, het is intens, zonder dat de jongen er een spier voor hoeft te vertrekken. Wat zich achter die façade afspeelt, laat zich nauwelijks raden. Tegen gangsters is hij, door die zwijgzaamheid, brutaal. Tegenover de schooljuf lijkt zijn zwijgen deemoedig. Zou hij banger zijn voor haar dan voor die gangsters?

Je slaat onvermijdelijk aan het hineininterpretieren. Kijkt Michael naar een Mexicaanse dikzak, die 's ochtends aan het bier zit, terwijl zijn vrouw drugs verhandelt, dan lees je automatisch de verwijten van zijn gezicht af. Ziet hij haar elleboog vol blauwe plekken, dan denk je je de haat in, die hij wel voelen moet. Het is een van de oudste filmprocédés, psychologische suggestie door montage. Maar het valt wel op in een Amerikaanse film, waar montage meestal wordt gebruikt om simpelweg je hartslag te versnellen. Fresh is daarmee meer een bijzondere dan een goede film.

Fresh (Boaz Yakin, VS'94), BRTN2, 23.15-01.05u.