NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

FRITS ABRAHAMS
Murw gebeukt door al die obligate jaaroverzichten en ellendige kerstvreugde, snakten wij, kijkers, naar een nieuw elan in 1998. En dat kregen we, althans, in het eerste weekend van het nieuwe jaar. Voor de sceptici die menen 'dat er zelden wat bijzonders op tv is', volgt hier mijn inventarisatie.

Zaterdagavond.

Karel van de Graaf bezoekt Zuid-Afrika en voert zinnige gesprekken met o.a. een zoon van Steve Biko en cabaretier Pieter-Dirk Uys, die de Waarheidscommissie inmiddels heeft omgedoopt tot 'Waarheidsomissie' en die de leiders van het oude apartheidsregime deze fraaie one liners in de mond legt: ,,Onze toekomst is helder, alleen het verleden is onvoorspelbaar'' en ,,Mijn geweten is zuiver, want ik heb het nooit gebruikt.''

Bij de VARA begint de talentvolle jonge filmer Michiel van Erp, bekend geworden van Lang leve de vereniging - een serie inkijkjes in het Nederlandse verenigingsleven -, aan een nieuwe serie: Lang leve Nederland. In zeven afleveringen volgt hij een groepje stadsmensen: de eerste keer is Den Haag aan de beurt.

Van Erp legt zich erop toe het dagelijkse leven op een lichte, onnadrukkelijke manier te betrappen. Zijn ironie is nooit hinderlijk aanwezig, behalve in het interview dat hij deze week in de VARA-Gids geeft en waaruit helaas een zeker dédain voor zijn 'personages' spreekt. Als filmer laat Van Erp het oordeel veel meer aan de kijker over. In Lange leve de vereniging leidde dat soms tot meesterlijke resultaten, en ook zijn nieuwe serie belooft veel goeds.

Zondagmiddag.

In Buitenhof een spannend debat over (biologisch of sociaal-cultureel bepaalde) verschillen tussen man en vrouw. Volgens socio-bioloog M. Roele is het allemaal een kwestie van hormonen, maar Ina Brouwer, directeur Emancipatiezaken, wil daar niet van horen: ,,Dit biologische argument heeft vrouwen ondermeer van de universiteiten gehouden.''

Eén conclusie wordt door niemand aangevochten: vrouwen komen in Nederland minder aan de bak dan vrouwen in het buitenland. Een berouwvolle directeur - Ganzevoort van KPMG - geeft toe dat er bij de top-tien in zijn bedrijf geen vrouw zit (,,We vertrouwen ze niet''), en Ina Brouwer stelt vast dat slechts vier procent van de Nederlands hoogleraren vrouw is: ,,Net als in Botswana.'' De NPS sluit diezelfde middag de fraaie BBC-serie De grote componisten af met een portret van Gustav Mahler. Diens vrouw Alma, zelf ook componist, moest zich aan hem ondergeschikt maken, maar Gustav betaalde er een hoge prijs voor: ze begon een verhouding met architect Gropius. ,,Jij bent haar probleem'', zuchtte Freud tegen Mahler.

Ook op zondagmiddag: acteur Anthony Hopkins legt in De levensvraag uit hoe je 'het kwaad' speelt: ,,Niet knipperen met je ogen. Kalm blijven. Juist zo menselijk mogelijk zijn. Zo heb ik ook Hitler gespeeld.''

Zondagavond.

Een spectaculaire opening van een nieuwe serie van Bram van Splunteren bij de VPRO: Als ze maar gelukkig zijn. Over de relatie tussen jongeren en hun ouders. De 21-jarige dochter Titia de Bie laat weinig heel van haar pa: ,,Hij heeft mijn moeder twintig jaar bedrogen met allerlei vriendinnen, en hij komt ten slotte thuis met het soort vrouw dat hij altijd als een stomme big beschouwde (...) Mijn ouders waren meestal weg, en als ze thuis waren, waren er andere mensen.'' Pa hoort het allemaal nogal schuldbewust aan.

De VPRO sluit af met een thema-avond: De ontdekking van de wereld. De kern van de uitzending blijft vaag. Waar gaat het precies over? Over 'hoe de wereld in elkaar zit', zoals de VPRO-Gids schreef? Of over de (vastgelopen?) wetenschap? Of gewoon over ontdekkingsreizigers annex wetenschappers die soms interessant (Verstappen, Van Roosmalen), soms minder interessant (Heyerdahl) over hun ontdekkingen praten?

Die vaagheid neemt niet weg dat ook deze uitzending prachtige items bevat. De vergeefse zoektocht van de amateur-archeologen naar een achttiende-eeuws Nederlands fort in Suriname, en - vooral - de ontdekking van een nieuw aapje (het 'dwergzijde-aapje') in het Braziliaanse Amazone-gebied: adembenemende televisie.