NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

1997 WAS GEEN goed jaar voor het vredesproces in het Midden-Oosten, zo bevestigde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, wat alle geïnteresseerden al wisten. 1998 moet wel een goed jaar worden, verklaarde ze na afloop van nieuwe gesprekken met de Israelische premier, Benjamin Netanyahu, en de Palestijnse leider Yasser Arafat. Maar die gesprekken, met name met Netanyahu, moeten haar weinig hoop hebben geboden.

Albright had beide gesprekspartners twee weken geleden gesommeerd ,,zware beslissingen'' te nemen, maar Amerikaanse functionarissen hadden de afgelopen dagen al gas teruggenomen. In plaats van de gevraagde kaart van voorgenomen Israelische legerterugtrekkingen van de Westelijke Jordaanoever had Netanyahu een lijst bij zich van gebieden die Israel niet aan de Palestijnen zal overdragen. Over de terugtrekkingen kan de Israelische regering het met zichzelf niet eens worden. Het is de bedoeling dat Netanyahu en Arafat in januari president Clinton zullen ontmoeten; daarvoor heeft Albright geen tegenprestatie gevraagd.

Het is Netanyahu's tactiek een verdere terugtrekking van de Westelijke Jordaanoever zoveel mogelijk op de lange baan te schuiven. Nationalistisch rechts, dat hem vorig jaar naar de verkiezingszege heeft gedragen, wil niet of nauwelijks van terugtrekken weten, een zekerheid waarachter Netanyahu zijn eigen tegenzin handig verbergt. De Palestijnen zwijgen intussen stil; zij zitten in de luwte nu alle kritische aandacht op Israel is gericht.

NETANYAHU'S DRALEN heeft Israel in de Arabische wereld danig geïsoleerd. Dat werd vorige maand overtuigend aangetoond op de economische conferentie in Qatar die was bedoeld om het vredesproces economisch te schragen maar die door belangrijke (potentiële) vredespartners - Egypte, Marokko, Saoedi-Arabië - juist werd geboycot. De conferentie was een paradepaardje van de Verenigde Staten, die zware druk op deze bondgenoten hadden uitgeoefend om wel te komen. Des te schrijnender voor de VS was dat dezelfde landen begin deze maand wel aanwezig waren op de islamitische topconferentie in Iran - een land dat Washington zo graag wil isoleren.

Hoezeer de populariteit van de Amerikanen in het Midden-Oosten is gedaald werd vorige maand aangetoond door de Iraakse president Saddam Hussein in zijn laatste confrontatie met de wereldgemeenschap. Onder Russische druk bond Saddam uiteindelijk in, maar voor een gewapende reactie zou Washington weinig internationale steun hebben gekregen. Saddam gordt zich op het ogenblik aan voor zijn volgende uitdaging, ditmaal over de toegang van de wapeninspecteurs van de VN tot zijn paleizen. Nu al valt her en der te horen dat geweld geen middel kan zijn om Irak tot medewerking te dwingen.

SADDAMS IRAK blijft gevaarlijk en niet alleen voor zijn buren. Gezien zijn voorliefde voor massavernietigingswapens en zijn aangetoonde bereidheid die ook te gebruiken, wordt ook de wereldvrede bedreigd. Slagvaardigheid van de VS, als enige overgebleven supermogendheid, blijft alleen al hierom vereist. Tegenover Saddam, maar zeker ook ten aanzien van Netanyahu. Ten slotte is na afloop van de Golfoorlog de toekomst van het Midden Oosten mede geplaatst in het teken van een noodzakelijke verzoening tussen Israel en de Arabieren. De akkoorden van Oslo waren het resultaat. De Amerikanen geven om verklaarbare redenen in hun relatie met Israel de voorkeur aan stille diplomatie. Maar stille diplomatie behoeft niet altijd halfhartig te zijn.