NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteuren JACO ALBERTS en MENNO TAMMINGA
Wie gaat naar huis met de gouden gids? Met Operatie Phoenix troefde uitgever VNU vier internationale telecomgiganten af. Het finest hour van bestuursvoorzitter Joep Brentjens?

AMSTERDAM, 20 DEC. Het contrast kon niet groter zijn. Op de plek in het Amsterdamse Marriott hotel waar Wolters Kluwer-topman Cor Brakel twee jaar geleden vol adrenaline 'zijn' Amerikaanse miljardenovername CCH vierde, is concurrent Joep Brentjens van de VNU nu de ingetogenheid zelve. De geheime 'Operatie Phoenix' is donderdagmiddag met een laatste transatlantische conference callsuccesvol afgerond. Haast was geboden. Het nieuws lag via deze krant al op straat. VNU betaalt 4,2 miljard gulden voor ITT World Directories, de uitgever van Gouden Gidsen vooral in Europa.

Operatie Phoenix? Vernoemd naar de mythische vogel die uit zijn as herrees? ,,Nee'', zegt Brentjen. ,,Phoenix is een van de hoofdplaatsen waar Starwood, de verkopende partij, in Amerika is gevestigd.''

Donderdag, vlak na het afronden van de grootste overname uit de geschiedenis van de zeer expansieve Nederlandse uitgeverswereld, kreeg Brentjens een een telefoontje van topman Bruggink van Reed Elsevier. Bruggink vond de deal een felicitatie waard maar informeerde ook of VNU nog een bieding ging uitbrengen op IPC Magazines, de Britse tijdschriftendochter die Reed Elevier in de etalage heeft gezet. De biedingsperiode sloot gisteren en VNU was een geheide kandidaat gezien haar ongenaakbare positie in de markt voor publiekstijdschriften. Brentjens: ,,We bieden niet op IPC. Het was het een of het ander. En we hebben een preferentie voor ITT World Directories. Voor onze groeistrategie hebben we IPC niet nodig. Wij hebben zoveel eigen know-how van tijdschriften dat we dat op eigen kracht kunnen doen.''

De branie van Brakel lijkt Brentjens volkomen vreemd. Hij is met zijn dertien jaar aan de top van VNU de langst zittende voorzitter van een groot Nederlands bedrijf. De persconferentie die Brentjens' finest hour had kunnen zijn, is dan ook vooral een podium waarop twee andere leden van de raad van bestuur, Rob van den Bergh en Frans Cremers, de aandacht opeisen. Is de 57-jarige Brentjens wellicht van plan na deze historische overname plaats te maken voor een ander? ,,Mijn carrière is nog niet afgelopen'', zegt hij na afloop van de persconferentie: ,,Dat kan nog wel een paar jaar duren.''

De bank in de lounge van het hotel ziet er zo uitnodigend uit, dat de niet al te grote VNU-voorzitter bijna in het pluche verdwijnt en dus besluit om maar op een stevige stoel te gaan zitten. Brentjens: ,,Dat we deze overname hebben kunnen doen zonder een emissie van nieuwe aandelen getuigt van kracht. Ik sluit op voorhand een nieuwe grote acquisitie niet uit. Als je een goede vis kunt vangen, is dat altijd wel te financieren.''

De vangst van ITT is volgens hem het resultaat van ,,voortreffelijk teamwork binnen de raad van bestuur''. Zelf reisde Brentjens naar de vijf belangrijkste landen waar het Amerikaanse bedrijf actief is, terwijl twee teams onder leiding van een lid van de raad van bestuur uitvoerig onderzoek verrichtten. De laatste echte onderhandelingen werden tien dagen geleden in Amerika gevoerd door Van den Bergh en Cremers. Uit de keuze voor de Gouden Gidsen en telefoonboeken in plaats van tijdschriften moet volgens Brentjens geen ommezwaai worden afgeleid. ,,Dit past uitstekend in onze strategie. Het is informatie voor zowel consumenten als voor zakenlijk gebruik.'' De gidsen zijn een fantastisch advertentiemedium, vindt Brentjens: ,,Van elke gulden advertentiegeld krijgt de adverteerder 100 gulden aan omzet terug.'' Zelfs VNU die wekelijks met zijn tijdschriften in een miljoen huishoudens komt, is onder de indruk van de massa's die jaarlijks de gouden gids raadplegen: goed voor 25 miljard gulden klantenomzet.

In de toekomst ziet Brentjens in de gidsen een goed uitgangspunt om te komen tot interactieve media: ,,Tijdschriften en dagbladen zijn daarvoor minder goed gepositioneerd. Die komen wel op Internet, maar blijven in de eerste plaats papier.'' De VNU-top denkt al ,,verlekkerd'' aan de electronische kansen die de gouden gidsen op termijn kunnen bieden, liet Van den Bergh zich tijdens de persconferentie ontvallen. Brentjens: ,,In de toekomst kun je via Internet niet alleen informatie over bedrijven geven, maar ook transacties begeleiden, vraag en aanbod bij elkaar brengen.'' Technologisch bestaat deze 'VNU-beurs' nog niet. ,,Wij geloven in electronische media. Wij hebben VNU nu zo gepositioneerd dat we er in kunnen springen als die ontwikkeling plaatsgrijpt.''

In de slag om tijdschriften en professionele informatie zou bijna worden vergeten dat VNU ook diverse aandachttrekkende belangen in de Nederlandse televisiewereld heeft. Na Brentjens' strategische uiteenzetting lijkt de activiteit 'omroep en entertainment', waaronder een belang in de Holland Media Groep (RTL4, RTL5 en Veronica) en in produktiebedrijf IDTV, een bijwagen in de VNU karavaan. De prioriteiten voor toekomstige investeringen liggen inderdaad elders, zo maakt Brentjens duidelijk, maar de tv-belangen worden niet verkocht en ,,we blijven kijken naar goeie dingen om te kopen''.

Brentjens wordt duidelijk terughoudender als televisie ter tafel komt. Zoals het feit dat de Holland Media Groep (HMG) een door velen als 'wurg-contract' omschreven volume-afspraak heeft met Endemol om tien jaar lang voor 140 miljoen gulden programma's te bestellen. Terwijl VNU-participatie IDTV daar nauwelijks aan de bak komt. ,,We besturen daar op arms length,'' zegt Brentjens: ,,HMG moet gewoon inkopen wat goed is.'' Maar HMG heeft met zo'n megacontract toch niet de mogelijkheid om te kiezen? Brentjens: ,,Op termijn moet dat volumecontract wel wat minder. Dat is voor beide bedrijven goed, ook voor Endemol. Maar dat moet de HMG-directie regelen.''