NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Waar zijn film Fast, cheap and out of control nu eigenlijk over gaat kan ook filmmaker Errol Morris niet goed uitleggen, maar de Amerikaan vertelt er wel heel enthousiast over. De film ontstond pas in de montage. Morris: ,,Ik voelde me als een koorddanser zonder net.''

Door onze redacteur RAYMOND VAN DEN BOOGAARD

AMSTERDAM, 1 DEC. Dat zijn film Fast, cheap and out of control, waarmee het International Documentary Filmfestival Amsterdam (IDFA) vorige week begon, algemeen op onbegrip, en bij velen ook op afkeuring stuitte, vermag de Amerikaanse filmmaker Errol Morris niet uit zijn evenwicht brengen. ,,Als iedereen hem aardig zou vinden, dat lijkt me eerder een probleem'', verklaarde Morris zaterdag tegenover Hans Beerekamp in het Gesprek van de dag in de NRC Handelsblad Salon op het IDFA.

Fast, cheap and out of control, vertelde zijn maker, is eigenlijk pas in de montage ontstaan, toen de filmmaker zich realiseerde dat de door hem opgenomen beelden samen geen betekenisdragende film opleverden. De betekenis ontstond pas door het toevoegen van de muziek in de film, en vooral de vier interviews die Morris had opgenomen door middel van zijn eigen uitvinding: de Interrotron. Bij deze vinding zit de interviewer in een andere ruimte dan de geïnterviewde, en praten beiden tegen een televisiebeeld van de ander. ,,Zo stelt iedereen zich de ideale televisie voor'', meent Morris. ,,De televisie die om je geeft, en steeds meer over je wilt weten.''

Het film-resultaat omschrijft Morris als een 'elegie', een treurzang om wat eens bestond, maar nu verloren dreigt te gaan. ,,Ik vind niet dat een documentaire een soort journalistiek is, of de werkelijke wereld in zich hoort te dragen'', zei Morris ook. ,,Een documentaire moet verder gaan. Ik ben voor radicaal subjectieve films, voor dromen als investering in de wereld.''

Fast, cheap etc. was ,,een hel in de montagekamer'', zegt de maker. Zijn eerdere films, waaronder zijn bekendste, The thin blue line uit 1988, waren ook wel hoogst-subjectieve werken zonder een al te eenduidige strekking, maar vaak was er dan op de achtergrond een sterk verhaal aanwezig dat de maker van het project enige steun gaf. Maar bij zijn laatste film ontbrak een dergelijk houvast. ,,Ik voelde me als een koorddanser zonder net''. Morris is van mening dat 'in een documentaire de vorm de inhoud niet mag overschaduwen' en dat 'documentaires er niet op een bepaalde manier horen uit te zien'.

Ook zijn volgende film, kondigde Morris aan, zal een aantal interviews als uitgangspunt hebben, en daarbij zal de Interrotron wederom goede diensten bewijzen. Het eerste vraaggesprek is al gedraaid: met een reparateur van elektrische stoelen. Morris is een meeslepend spreker, die in staat is zijn eigen enthousiasme voor zijn films op het gehoor over te brengen. Maar wie na het zien van Fast,cheap and out of control niet had begrepen waar de film over ging - en dat was na de première op het IDFA een veelgehoorde klacht, werd ook van het geestdriftig betoog van zijn maker niet veel wijzer.

Fast, cheap and out of control is nog één keer te zien op het IDFA: dinsdag 2 december, 17.15u, NFM - VSB zaal.