R A D I O & T E L E V I S I E
|
NIEUWSSELECTIE
S e l e c t i e
Televisie
|
T V V O O R A F :
Wie is Judith von Wandruszka?
FRITS GROENEVELD
Leendert Pots ego-documentaire 'Gebroken verleden' die vanavond op Nederland 3 is te zien, is het verhaal van een zoon die inzicht probeert te krijgen in de vraag wat zijn Duitse moeder Judith von Wandruszka en haar familie in de tijd tussen de twee wereldoorlogen hebben meegemaakt, waar ze vandaan kwamen, wat voor bestaan ze ergens in Midden-Europa hebben gehad. Leendert Pot op zoek naar zijn roots en die van zijn moeder en van zijn halfbroer Ray die nu in de VS woont. Erg spannend is het ego-document niet, maar in zijn soort wel hoogst fascinerend. In zijn associatieve zoektocht ontmoet Pot personen die verbonden zijn met haar geschiedenis. Voor het eerst spreekt hij met zijn Duitse oom Rainer, die soldaat was in een elite-eenheid van de Wehrmacht in Frankrijk en Noord-Afrika en ontmoet hij zijn tante Eva die destijds uit vrees voor de nazi's naar Oostenrijk is gevlucht. Onduidelijk blijft hoe moeder Judith tegenover Hitler stond en of ze zich op enigerlei manier tegen de nazi-leer heeft verzet. Wel ontdekt filmmaker Leendert Pot samen met zijn halfbroer Ray dat diens zo lang onbekend gebleven vader een hoge Franse officier was die na de oorlog in de Zuidduitse stad Freiburg was gestationeerd. Ook wordt hem enigszins duidelijk hoe het zijn moeder nadien is vergaan. Dat zij in de jaren '50 longarts in Zuid-Duitsland is geweest en dat ze daar de leiding over een sanatorium had. En hoe ze tot stomme verbazing van haar familie uiteindelijk met een Hollander meetrok, met hem trouwde en zich in Nederland vestigde. En dat ze vervolgens uitgesproken links en fel anti-Duits werd - wat door niemand in haar familie werd begrepen. Haar zoon Ray was niet in zijn afstamming noch in de geschiedenis van zijn moeder geinteresseerd, maar zijn halfbroer Leendert Pot wel. Die liet het er niet bij zitten en ging in Tjechië - het vroegere Sudetenland - op zoek en probeerde via ooms en tantes nog het een en ander te weten te komen. Zijn speurtocht heeft iets benauwends. De vraag naar 'goed' of 'fout', strijdbaar of te meegaand wordt indirect wel gesteld, maar nauwelijks beantwoord. 'ebroken verleden' laat allerlei flitsen zien van het verleden van Judith von Wandruszka zonder dat ook maar een kwart van haar werkelijkheid kan worden ingevuld. Waardoor de vraag blijft liggen of men zijn verleden kan verwerken door te zwijgen of door, zoals Pots moeder zou hebben gedaan, steeds weer weg te trekken en ergens anders weer opnieuw te beginnen?
Gebroken verleden, NPS, Ned.3, 20.29-21.29u.
|
NRC Webpagina's
17 NOVEMBER 1997
|
Bovenkant pagina |