Door onze redacteur ROBERT GIEBELS
DEN HAAG, 8 NOV. Door de belasting voor werkenden met één
miljard gulden te verlagen, ontstaan 25.000 nieuwe banen. De
werkloosheid daalt met 35.000 personen. Dat blijkt uit berekeningen van
het nieuwe belastingstelsel die in het kabinet worden besproken. De
cijfers voor banengroei en daling van de werkloosheid vallen nog
gunstiger uit als daarnaast de belastingvrije som wordt vervangen door
een lager tarief van de loon- en inkomstenbelasting.
Rode draad in het nieuw te ontwikkelen belastingstelsel, dat het kabinet over een twee weken wil presenteren, is het streven arbeid goedkoper te maken en consumptie duurder. De milieu- en energiebelastingen wordt jaarlijks met 5,4 miljard gulden verhoogd. De BTW moet 3,9 miljard gulden meer opbrengen; het tarief gaat van 17,5 naar 19 procent. Van het totaal van 9,3 miljard gulden wordt 7,8 miljard gulden gebruikt om de lasten op arbeid te verlagen. De rest wordt aangewend om het bedrijfsleven te compenseren voor de hogere energiebelasting.
Het plan van VVD-minister Zalm en PvdA-staatssecretaris Vermeend (beiden Financiën) biedt volgens minister-president Kok ,,de bouwstenen voor een blauwdruk'' van een nieuw belastingstelsel voor de 21ste eeuw dat door het volgende kabinet zou moeten worden vormgegeven. Het plan maakt onderscheid tussen drie categorieën inkomsten. In het huidige systeem worden alle inkomsten bij elkaar opgeteld en tegen één tarief belast. Hierdoor komt bijvoorbeeld de hypotheekrenteaftrek van de tweede woning te vervallen, zo staat in het plan. De bewindslieden zijn hierover naar verluidt nog verdeeld: Vermeend is voor, Zalm tegen. Ook worden oudedagsvoorzieningen, zoals pensioen- en lijfrentepremies en spaar- en beleggingsrekeningen, straks op dezelfde manier door de fiscus behandeld. Daarbij willen Zalm en Vermeend mensen die een pensioen opbouwen een keuze bieden. Ze kunnen kiezen voor het huidige systeem, waarbij de premies aftrekbaar zijn van de belasting maar het uit te keren pensioen belast wordt. De nieuwe mogelijkheid zou worden dat de pensioenpremies niet meer aftrekbaar zijn en de uitkering onbelast blijft. Dit zou gunstig kunnen zijn voor mensen die zich na hun pensionering in het buitenland vestigen.
Over enkele elementen van het plan bestaat binnen het kabinet nog onenigheid. De PvdA'er Vermeend stelt in het plan voor alle inkomsten uit vermogen fictief te stellen op 4 procent en daarover 25 procent belasting te heffen. Zo wordt vermogen voor één procent belast waar dat nu 0,8 procent is. Minister Melkert (Sociale Zaken, PvdA) vindt de belasting van één procent te mager uitvallen, temeer omdat het volgens hem een belasting is die hogere inkomens treft. Wat Melkert betreft moet het nieuwe belastingstelsel positiever voor de laagste inkomens uitpakken. Minister Ritzen (Onderwijs) pleit eveneens voor bijstelling van het plan daar waar het studenten betreft. Die gaan er 450 gulden op achteruit.
Minister Wijers (Economische Zaken) wil een scenario doorberekend zien dat uitgaat van één belastingtarief. In het plan worden evenwel berekeningen gemaakt met vier belastingtarieven: de huidige eerste belastingschijf is daarbij in tweeën 'geknipt' waardoor een eerste schijf ontstaat van 20,75 procent voor de eerste 20.500 gulden belastbaar inkomen.
Daarbij komt het tarief voor de tweede schijf te liggen op 36,35 procent - het huidige tarief van de eerste schijf.
De tarieven voor derde en vierde schijf bedragen respectievelijk 43,5 en 57,5 procent - respectievelijk 6,5 en 2,5 procent minder dan de huidige tarieven van de tweede en derde schijf. De percentages liggen aanzienlijk lager dan die Vermeend enkele maanden geleden aankondigde. Toen ging het om een eerste schijf van 18 procent, een tweede van 36 en een derde van 48 procent.
Het lage tarief voor de (nieuwe) eerste schijf is volgens Zalm en Vermeend noodzakelijk om vooral de laagste inkomens te compenseren voor het verdwijnen van de belastingvrije som. Door deze twee te combineren blijft de koopkracht van de minima intact, terwijl die van de inkomens tot 150.000 met 3 procent stijgt. In het afschaffen van de belastingvrije som zien Zalm en Vermeend een groot aantal voordelen. Zo wordt de belastingwetgeving aanzienlijk vereenvoudigd en wordt het bedrag waarover belasting kan worden geheven vergroot met ruim 100 miljard gulden. Daardoor dragen meer mensen bij aan de toenemende kosten van de vergrijzing.
8 NOVEMBER 1997
Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.