NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door onze financiële redactie
ROTTERDAM, 13 OKT. De uitgevers Reed Elsevier en Wolters Kluwer gaan fuseren, zo hebben ze vanmorgen bekendgemaakt. De nieuwe combinatie wordt met circa 42 duizend werknemers wereldmarktleider in wetenschappelijke en professionele informatie. Bestuursvoorzitter Cor Brakel van Wolters Kluwer wordt de hoogste man bij de nieuwe uitgever, die is omgedoopt tot Elsevier Wolters Kluwer.

De handel in de aandelen van zowel Wolters Kluwer als van Elsvier was vanochtend aanvankelijk stilgelegd. Na hervatting van de (later weer onderbroken) handel in Amsterdam waren beide uitgevers veelgevraagd. Elsevier noteerde tegen het middaguur 20 procent hoger op 34 gulden. De winst van Wolters Kluwer was met bijna 8 procent tot 275 gulden meer bescheiden. Reed zag het aandeel in Londen 's ochtends met meer dan vijftien procent stijgen.

In een toelichting geven de uitgevers aan dat zij door de fusie zowel financieel als qua management sterk genoeg zijn om gebruik te maken van de nieuwste technologische ontwikkelingen. Publicaties van uitgeverijen worden steeds meer op elektronische wijze (via Internet en databanken) verspreid. De fusie is alleen al wegens de geschiedenis van de twee Nederlandse concerns zeer verrassend. In 1987 vochten de twee concurrenten een bikkelharde overnamestrijd uit met als inzet de overname van Kluwer.

Vanaf volgend jaar moet de fusie een positief effect hebben op de winstgevendheid, terwijl de gevolgen dit jaar neutraal zullen zijn. Elsevier Wolters Kluwer zou in 1996 een omzet van 13,2 miljard gulden hebben geboekt, terwijl het bedrijfsresultaat op 3,2 miljard zou zijn uitgekomen. De dubbele holdingstructuur van Reed en Elsevier blijft bestaan. Ook de nieuwe houdstermaatschappijen, Reed en Elsevier Wolters Kluwer, houden elk vast aan een aparte beursnotering. Aandeelhouders van Reed Elsevier behouden hun aandelen, en bezitters van (certificaten van) aandelen Wolters Kluwer ruilen hun bezit om voor nieuwe aandelen. In totaal krijgt Wolters Kluwer een belang van 27,5 procent in de combinatie. Aandeelhouders van Elsevier vertegenwoordigen 34,2 procent van de waarde, terwijl Reed met 38,3 procent de grootste van de drie fusiepartners is. Via deze constructie hoeft geen van de bedrijven geld op tafel te leggen voor de overname. De drie uitgevers waren voor de bekendmaking van het nieuws gezamenlijk zo'n 57 miljard gulden waard.

De fusie komt op een moment dat Elsevier een moeilijke tijd op de beurs doormaakt. In vergelijking met het hoogtepunt van 38,60 gulden, deze zomer, sloot de uitgever afgelopen vrijdag ruim een kwart lager, op 28,40 gulden. De daling had plaats na de publicatie van de halfjaarcijfers en na berichten over malversaties bij de dochter Reed Travel. Dit bedrijf heeft tegenover adverteerders te hoge oplagecijfers van de reispublicaties opgegeven en Reed Elsevier, zelf een fusieproduct uit 1993, heeft vorige maand verklaard alle ('aanzienlijke') schade te compenseren.

Bestuursvoorzitter Cor Brakel van Wolters Kluwer zal tot 2001 de hoogste man van de nieuwe alliantie blijven. De twee topmensen van Reed Elsevier, Nigel Stapleton en Herman Bruggink, worden beiden vice-voorzitter. De overige zeven bestuursleden van de partners komen allen in de directie van de nieuwe combinatie. Voormalig bestuursvoorzitter Pierre Vinken van Elsevier wordt voorzitter van de raad van commissarissen.

Analisten reageren zonder uitzondering verrast op de fusie. De meeste waarnemers zijn overtuigd van de meerwaarde van de alliantie. ,,Vooral omdat er niet al te grote overlappingen zijn. Zowel geografisch als qua markten is de spreiding divers. Verder is Wolters Kluwer erg sterk in juridische uitgaven en Elsevier wilde zich juist op dat vlak versterken'', aldus R. Westening van effectenbank Stroeve tegenover het persbureau Reuters. Het zwaartepunt van Reed Elsevier ligt vooral in de zakelijke (reizen, beurzen) en wetenschappelijke publicaties. Verder is Wolters Kluwer vooral actief in Europa en ligt het zwaartepunt van Elsevier in de Verenigde Staten. ,,Het is een perfect fit'', aldus Brakel in een toelichting. ,,Wij zijn nu in alle aantrekkelijke markten aanwezig.''

Sommige analisten verbazen zich erover dat Brakel de hoogste positie krijgt, terwijl Wolters Kluwer de kleinste partner is.

,,Van belang is of de onderhandelingen al heel lang lopen of niet. Wanneer de onderhandelingen kort geleden zijn begonnen, bijvoorbeeld na het bekend worden van de problemen bij Reed Travel, kan dat in het nadeel van Elsevier gewerkt hebben'', aldus J. van Beek van zakenbank Kempen.

Onduidelijk is nog of de marktpositie van de nieuwe combinatie in de ogen van de autoriteiten van de Europese Unie in Brussel niet te dominant wordt. Bij de Europese Commissie was vanochtend nog geen melding van de fusie bekend. Wanneer het samengaan van bedrijven tot een omzet van meer dan 250 miljoen gulden leidt, moet een fusie voor toetsing bij de Belgische commissaris Karel van Miert (Mededinging) worden voorgelegd. Zijn woordvoerder onthield zich vanochtend van commentaar.

De vakbond De Unie verklaarde vanochtend verrast te zijn door de megafusie, met name omdat de culturen van de ondernemingen nogal van elkaar verschillen. ,,Het gaat bijvoorbeeld om de wijze van leidinggeven, maar ook om het personeelsbeleid'', aldus bestuurder C. van Loon. Beide uitgeverijen hebben volgens hem een goed sociaal beleid. Hij maakt zich daarom op voorhand geen zorgen over de gevolgen van de fusie voor de werkgelegenheid.

Volgens de nieuwe topman Brakel, die vanmiddag sprak op een inderhaast belegde persconferentie in het Amsterdamse Amstelhotel, kunnen de twee bedrijven ,,zwaluwstaartend in elkaar worden geschoven''.

Volgens hem is ,,vannacht pas besloten dit geweldige bedrijf te starten''. Aan de onderhandelingen van afgelopen nacht zijn echter wel ,,jaren van gesprekken voorafgegaan'' die volgens Brakel op gang zijn gekomen door de goede persoonlijke verhoudingen tussen hemzelf en bestuursvoorzitter Herman Bruggink van Elsevier.

Volgens Bruggink is over het voorzitterschap geen discussie geweest. ,,Ik heb gewoon gezegd: Jij wordt de voorzitter, jij bent de oudste.''

Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.