Door onze correspondent SALOMON BOUMAN
TEL AVIV, 7 OKT. De Israelische premier, Benjamin Netanyahu, heeft
gisteravond de benoeming bekendgemaakt van een commissie van onderzoek
naar de mislukte moordaanslag in Amman op Khaled Meshal, een leider van
Hamas.
Israel heeft deze zaak moeten afkopen met de vrijlating van sjeik Ahmed Yassin, oprichter en geestelijk leider van Hamas, en diens terugkeer naar Gaza, gisteren. Tevens heeft Israel in eerste instantie 20 gevangenen, van wie 9 Jordaniërs en 11 Palestijnen, vrijgelaten. Over twee weken zal Israel krachtens de overeenkomst met Jordanië nog eens circa 50 gevangenen vrijlaten. Jordanië op zijn beurt stuurde gisteren twee in Amman gearresteerde agenten van de veiligheidsdienst Mossad terug naar Israel. Zij werden kort na de mislukte aanslag op Khaled Meshal op 25 september gearresteerd. Eerder liet Jordanië vier daarbij betrokken agenten van de Mossad geruisloos gaan. Tijdens een persconferentie in Jeruzalem, na een lange zitting van de regering, maakte Netanyahu gisteren duidelijk er niet over te piekeren af te treden ondanks de buitengewoon scherpe kritiek op zijn politiek beoordelingsvermogen door de oppositie en de media . Nadrukkelijk zei hij dat het zijn plicht is de strijd tegen het terrorisme tot de vernietiging ervan voort te zetten. Netanyahu viel fel uit tegen de Israelische pers, die naar zijn zeggen de afgelopen dagen ontelbare leugens de wereld had ingestuurd over hem en het hoofd van de Mossad. ,,Ik doe een beroep op jullie (journalisten) zelfonderzoek te plegen'', zei hij. Chaim Zadok, een socialistische oud-minister van Justitie en hoofd van de Raad van de journalistiek, heeft vanmorgen de Israelische journalistiek juist voor haar knieval voor de censuur over de 'affaire Meshal' aangevallen. Volgens hem hadden de hoofdredacteuren en journalisten de censuur moeten trotseren en zich niet moeten neerleggen bij de eis van Netanyahu dat zij om veiligheidsredenen een week lang de informatie overlieten aan buitenlandse media.
Ondertussen zwelt de kritiek aan op de door Netanyahu benoemde ophelderingscommissie. Ehud Barak, de leider van de socialistische oppositie, zei gisteravond dat deze commissie geen enkele juridische bevoegdheid heeft en niet tot de waarheid kan doordringen. Hij drong aan op de instelling van een onafhankelijke commissie van onderzoek, onder voorzitterschap van een rechter van het Hooggerechtshof.
Barak eiste het aftreden van Netanyahu. ,,Zolang hij premier is kunnen we niet rustig slapen'', zei hij. De Raad voor Vrede en Veiligheid riep gisteren in advertenties Netanyahu op in het belang van Israels veiligheid op te stappen. Van deze niet-politieke organisatie zijn duizenden voormalige hoge officieren lid. Reserve-generaal Shlomo Lahat, oud-burgemeester van Tel Aviv, die deze raad leidt, zei gisteren dat Netanyahu wegens zijn bewezen onbekwaamheid moet aftreden.
Wijlen premier Yitzhak Rabin heeft in 1994 om politieke redenen geweigerd sjeik Ahmed Yassin vrij te laten, toen een Israelische militair door een Hamas-commando werd gegijzeld. De soldaat vond later de dood tijdens een mislukte Israelische reddingsactie. Volgens Rabin zou vrijlating van sjeik Yassin de Palestijnse leider Yasser Arafat dermate verzwakken dat het in Oslo begonnen vredesproces erdoor in groot gevaar zou komen, zo vertelde gisteren de vader van de soldaat, Yehuda Wachsman. Radio Israel meldde vanmorgen dat het leger fel tegen de vrijlating van Yassin is gekant maar buiten het beslissingsproces is gehouden. De versterking van Hamas, op rekening van de invloed van de Palestijnse leider Yasser Arafat - die gisteren niet bij de verwelkoming van sjeik Yassin in Gaza was - zal volgens legerkringen Israel voor ernstige veiligheidsproblemen plaatsen.
Intussen is gisteravond in Jeruzalem het zeven maanden lang onderbroken Israelisch-Palestijnse vredesoverleg hervat in aanwezigheid van de Amerikaanse bemiddelaar Dennis Ross. Minister van Buitenlandse Zaken David Levy en Arafats medewerker Mahmoud Abbas vertegenwoordigden respectievelijk Israel en het Palestijnse Gezag. De gesprekken worden in commissies op lager niveau voortgezet. Volgende week zullen in Washington eveneens onderhandelingen beginnen.
7 OKTOBER 1997
Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.