Door onze redacteur HARM VAN DEN BERG
AMSTERDAM, 4 OKT. Over de hele wereld vliegen nog 640 oudere Boeings
747 met dezelfde onveilige constructie die vijf jaar geleden de ramp met
het vrachtvliegtuig van El Al in de Bijlmer veroorzaakte. Dit heeft
fabrikant Boeing desgevraagd meegedeeld.
Aangezien deze constructie - een onderdeel van de motorophanging - een veiligheidsrisico inhoudt, adviseert de vliegtuigfabrikant de luchtvaartmaatschappijen de bevestiging van de motoren intensief te controleren. Desondanks zijn er na de ramp in Amsterdam weer twee motoren van een Boeing 747 gevallen, één in Anchorage en in Miami.
Vandaag precies vijf jaar geleden, op 4 oktober 1992, verloor een volgeladen Boeing van de Israelische luchtvaartmaatschappij El Al kort achter elkaar de twee motoren van de rechtervleugel. Bovendien werd bij het afbreken van de motoren ook de voorzijde van de vleugel zwaar beschadigd. Om vijf over half zeven in de avond stortte het toestel op de flats Kruitberg-Groeneveen in de Amsterdamse Bijlmermeer. Vier personen aan boord van het vliegtuig en 39 flatbewoners kwamen om het leven.
De Raad voor de Luchtvaart en de Amerikaanse National Transportation and Safety Board stelden kort na het ongeluk vast dat de gehele ophangconstructie van de motoren ,,niet toereikend is gebleken om het vereiste veiligheidsniveau te verzekeren''. De fabrikant kreeg de aanbeveling om het ontwerp ervan te verbeteren. Waar dit niet direct mogelijk zou zijn, moesten intensievere 'visuele' inspecties worden verricht.
Fabrikant Boeing veronderstelde destijds dat de hele vervangingsoperatie binnen drie jaar achter de rug zou kunnen zijn. Dat blijkt te optimistisch, het schema is bij lange na niet gehaald. In totaal moesten 948 toestellen die in de jaren zeventig en tachtig zijn gebouwd, worden vernieuwd. Tot nu toe zijn er niet meer dan 308 verbeterd. ,,Maar van de rest zal ook het grootste deel nog aan de beurt kunnen komen'', zegt D. Webb, woordvoerder van Boeing.
De vliegtuigfabrikant betaalt de kosten van het ontwerp en het materiaal voor de nieuwe constructie. Over de kosten worden geen mededelingen gedaan, maar ingewijden schatten het totale bedrag op honderden miljoenen dollars. De luchtvaartmaatschappijen moeten de ingrijpende verbetering, die negentig arbeidsuren vergt, voor eigen rekening uitvoeren. ,,Wij kunnen niet voor hen bepalen wanneer dat dient te gebeuren'', aldus Webb.
Ondanks de snelle vaststelling van de oorzaak van de vliegramp, is nog altijd een belangrijk deel van de vracht aan boord van het neergestorte toestel niet bekend. Vast staat dat er een grote hoeveelheid militaire goederen werd getransporteerd. Twee voormalige medewerkers van El Al zeggen in een Duitse tv-documentaire, die de WDR vanavond om kwart over zeven uitzendt, dat de Israelische maatschappij op het kantoor in Keulen jarenlang ,,een dubbele boekhouding'' voerde om de werkelijke aard van de lading te verdoezelen.
4 OKTOBER 1997
Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.