NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

HENK VAN GELDER
Toen de omroepen op Nederland 1 bij elkaar waren gekropen en ook de omroepen op Nederland 3 min of meer aan elkaar gingen wennen, bleven op het tweede net de omroepen over die nergens anders een tehuis konden vinden: TROS, Veronica en de EO - als een Heilssoldaat in een bordeel, zoals een EO-functionaris het destijds niet ongeestig formuleerde.

Intussen is Veronica de vrije markt op, en heeft de NOS die leegte gevuld met een sterk uitgebreid sportpakket. Maar de combinatie blijft problematisch nu de plicht tot samenwerking als een zware last op ieders schouders rust.

,,Het zal natuurlijk altijd een beetje blijven wringen'', erkent TROS-directeur Gerard Baars desgevraagd. ,,Wij zijn wat later dan de andere netten begonnen en bij ons is het wat moeilijker'', zegt ook EO-voorzitter Arie van der Veer.

Afgezien van het succesvolle 2 Vandaag en het feit dat de EO zich heeft ontfermd over de medische serie Ingang Oost die door de TROS was geschrapt, is dan ook niet te verwachten dat Nederland 2 dit seizoen een grotere eenheid zal worden. Daarvoor zijn de verschillen te groot. Eerder zal de TROS nog toenadering zoeken tot de mini-omroep Teleac (samen produceren ze vanaf november een wekelijkse zakenrubriek onder de titel BV2) dan dat er wordt gecoproduceerd met de EO die immers allergisch is voor zo ongeveer alles wat de TROS zo graag uitzendt.

Tijdens een perspresentatie liet TROS-voorzitter Karel van Doodewaerd vorige week zelfs nadrukkelijk weten, dat zijn omroep in de huidige omstandigheden 'haar eigen voortbestaan zal laten prevaleren'. Dat blijkt vooral uit de herintroductie van de 'typische TROS-avonden' op donderdag en vrijdag, die volgens de voorzitter 'de sterke competitie met de commerciële collega's goed aankunnen'.

Waar het TROS-imago in de afgelopen seizoenen wellicht is verwaterd omdat op dezelfde avond ook EO-programma's werden uitgezonden, moet vanaf deze week weer duidelijk zijn wie 'de grootste familie van Nederland' is.

Maar dat streven is rechtstreeks in strijd met de pogingen van de pas benoemde netmanager Bob Bremer om de zender, die hij het liefst aanduidt als TV2, tot één geheel te maken. Bij voorkeur zou hij op zo veel mogelijk avonden de suggestie van eenheid willen wekken - met programma's van de verschillende omroepen die elkaar afwisselen, net als op Nederland 1.

,,Het schema is nog lang niet ideaal'', moest Bremer dan ook publiekelijk toegeven. Hij hamerde op de noodzaak van 'afkalvende autonomie' voor de omroepen en het wegnemen van het 'onderling wantrouwen'. Veel armslag is hem echter nog niet gegeven; daarvoor is de interne spanning te groot. En daarvoor is de EO, met een overvloed aan zendingsprogramma's, ook een veel te vreemde eend in de bijt.

Hoe groot de mentaliteitsverschillen zijn, blijkt bovendien uit de wijze waarop beide omroepen hebben gereageerd op de nieuwe wetgeving die hen onder Haagse curatele stelt. De EO maakt er geen woorden meer aan vuil; de strijd is gestreden en de achterban is dermate hecht dat ze desnoods een harde vuist kan maken.

Maar de TROS, ooit opgericht om het zuilenstelsel onderuit te halen, werpt zich nu met ongekende felheid (en met welbegrepen eigenbelang) op als verdediger daarvan. Voortdurend roept voorzitter Van Doodewaerd dat de mediawet 'de opmaat zal blijken tot de introductie van staatsomroep in Nederland' - een beladen, suggestief woord dat volstrekt misplaatste visioenen oproept van streng gecensureerde tv-stations in dictatoriaal geregeerde landen.

Geen enkele andere omroep heeft hem dan ook bijgevallen; in zijn schrikbeeld herkent niemand zich, zelfs niet de meest fervente verdedigers van de verzuiling die tot op de dag van vandaag voortduurt.