V O O R P A G I N A
|
|
Kabinetscrisis na overleg bezworen
Door onze politieke redactie
Het paarse kabinet was vannacht onverwacht in gevaar gekomen, nadat vice-premier en minister Van Mierlo (D66, Buitenlandse Zaken) van de VVD-fractie had geëist dat zij haar kritiek op het niet-aanhouden van de Surinaamse ex-legerleider Bouterse zou inslikken. Na overleg in het Torentje van premier Kok verklaarden de fractieleiders Bolkestein (VVD) en Wallage (PvdA) dat zij verwachten dat het kabinet de rit gewoon zal uitzitten. ,,Natuurlijk man'', zei Bolkestein op de vraag of het kabinet zou overleven. Wallage: ,,Ik heb een onverwoestbaar optimisme over de toekomst van deze coalitie.'' Ook Van Mierlo was ,,niet pessimistisch''. Kort na één uur kon het geschorste Kamerdebat worden voortgezet. Van Mierlo verklaarde toen, mede namens minister Sorgdrager, dat het kabinet de vervolging van Bouterse vastberaden wil voortzetten en alles zal doen om dat doel te bereiken. Hij voegde daar aan toe: ,,Dat geldt voor de minister van Justitie als eerstverantwoordelijke en voor de minister van Buitenlandse zaken in zoverre hij in de procedure een rol moet spelen.'' Oppositieleider De Hoop Scheffer (CDA) concludeerde daarop dat deze verklaring geen verandering brengt in de opstelling van het kabinet hoewel een meerderheid van de Kamer daarop gisteravond ernstige kritiek had. De VVD-fractie was eerder vanmorgen nog blijven weigeren om haar houding tegenover het kabinet te veranderen. ,,Ik zie niet in waarom we onze zakelijke, inhoudelijke kritiek moeten wijzigen'', aldus VVD-woordvoerder Weisglas. De spanning in de coalitie, die gisteravond bleek, was vanmorgen verder opgelopen, al liet zowel premier Kok als VVD-leider Bolkestein bij het ingaan van verschillende spoedoverleggen weten dat zij de zaak-Bouterse geen kabinetscrisis waard vinden. De verhoudingen tussen Van Mierlo en de VVD-fractie kwamen vannacht plotseling op scherp te staan. Na bijna Kamerbrede kritiek op het niet-aanhouden van Bouterse op 18 juli - alleen de D66-fractie toonde begrip - eiste Van Mierlo dat de VVD, en in mindere mate de PvdA, haar kritiek inslikte. Weisglas had eerder de gang van zaken op 18 juli ,,niet voor herhaling vatbaar'' genoemd. Ook viel Van Mierlo over het feit dat de VVD-fractie hem nauwelijks ruimte liet opnieuw de minister van Justitie te adviseren over de mogelijke aanhouding van Bouterse. Oppositiepartij CDA diende een motie van afkeuring in tegen minister Sorgdrager die zou hebben 'gefaald' bij de handhaving van de rechtshandhaving en vroeg minister Van Mierlo per motie zich voortaan te onthouden van inmenging in het beleid van de minister van Justitie. GroenLinks diende een motie van afkeuring in tegen beide bewindslieden. Na bijna Kamerbrede kritiek gisteren op de handelwijze van Van Mierlo en Sorgdrager - alleen de D66-fractie had begrip - eiste Van Mierlo gisteravond laat dat de VVD-fractie in de Tweede Kamer zijn kritiek op hem en minister Sorgdrager in de kwestie-Bouterse inslikte. Hij noemde het ,,een buitengewoon onbevredigende ontwikkeling'' dat de Kamer de verdediging van hem en Sorgdrager niet accepteerde. Oppositiepartij CDA diende een motie van afkeuring in tegen Sorgdrager die zou hebben 'gefaald' bij de handhaving van de rechtshandhaving en vroeg minister Van Mierlo per motie zich voortaan te onthouden van inmenging in het beleid van de minister van Justitie. GroenLinks diende een motie van afkeuring in tegen beide bewindslieden. ,,Wij hebben naar eer en geweten en op de juiste wijze gehandeld'', zo verdedigde Van Mierlo zich mede namens Sorgdrager. Van Mierlo verklaarde dat hij ,,geen behoefte had tot het aantrekken van het boetekleed''. ,,Zeker niet als ik geen schuldgevoel heb'', zo voegde hij er aan toe. Ook viel hij over het feit dat de VVD-fractie hem nauwelijks ruimte liet opnieuw de minister van Justitie te adviseren over de mogelijke aanhouding van Bouterse. Bovendien toonde hij zich ,,bijna verontwaardigd'' over de manier waarop VVD-Kamerlid Weisglas het verweer van het kabinet had samengevat, namelijk dat Bouterse niet van te voren was gewaarschuwd dat hij gearresteerd zou kunnen worden als hij Brazilië zou bezoeken. ,,Je gaat een verdachte toch niet in zijn oor fluisteren dat hij de volgende dag van zijn bed wordt gelicht'', aldus Weisglas. De VVD-fractie bleef gisteravond bij de kritiek dat Van Mierlo en Sorgdrager onjuist hebben gehandeld door op 18 juli jongstleden af te zien van een verzoek aan Brazilië om de vroegere Surinaamse legerleider Desi Bouterse aan te houden en uit te leveren aan Nederland. Volgens Weisglas hadden de ministers 'het zekere voor het onzekere' moeten nemen en de Brazilianen moeten vragen over te gaan tot een aanhouding en uitlevering van de vroegere legerleider. ,,Dan had Bouterse nu waarschijnlijk in een Braziliaanse cel gezeten.'' Van Mierlo herhaalde, zoals hij vorige week al na terugkeer uit Rio de Janeiro deed, dat hij de taxatie had gemaakt dat de Brazilianen niet daadwerkelijk tot aanhouding en uitlevering van Brazilie zouden overgaan. In mindere mate uitte ook de PvdA-fractie bij monde van het Kamerlid Van Oven kritiek, vooral het gebrek aan coördinatie tussen beide ministers. Van Oven sprak van een 'rommelige voorbereiding'. Van Mierlo bestreed dat er tussen hem en Sorgdrager onvoldoende afstemming was geweest en weersprak dat hij met zijn advies aan Sorgdrager zou hebben ingegrepen in de rechtsgang.
|
NRC Webpagina's
27 AUGUSTUS 1997
Domicilie, |
Bovenkant pagina |